Onderwerp: MUZIEK, JAZZ

11 12 05 - 16:23

Claudia Quintet in Bimhuis: Jazz en meer!

klik foto's voor vergroting
De CD 'I Claudia' verblijft al een tijdje op mijn iPod: aangename interessante en genietbare akoustische klanken ondersteund door een warme bas en markante drums. Ik heb het nooit hellemaal als jazz beschouwd. Het heeft ook iets minimalistisch en avantgardistisch; muziek gecomponeerd door de New Yorkse drummer John Hollenbeck. Het is niet zo gebruikelijk dat een drummer tevens de belangrijkste componist is in een groep. Al helemaal niet als er door de wol geverfde muzikanten als Chris Speed(s) en Drew Gress(b) in de The Claudia Quintet zitten. Ik was er dan ook benieuwd naar om ze eindelijk eens in het Amsterdamse Bimhuis live te ervaren.
In eerste instantie leek John Hollenbeck een egocentrisch mannetje. Hij deed van achter zijn drumstel het woord en had het voornamelijk over zichzelf in de stijl van: "Now I'm going to play for you a compostion that I wrote...", alsof de andere bandleden er niet toe deden. Gaandeweg veranderde dat beeld van hem omdat er ook veel humor en zelfspot in zijn verhalen en ook in de muziek zat. Er kwamen composities voorbij gebaseerd op alledaagse dingen, zeer verfijnd uitgevoerd met subtiele klankbeelden, en composities die door de klanken en ritmes een verhaal vertellen of een stemming creëren, waarbij het onbelangrijk is hoe die klanken geproduceerd worden. Instrumenten zijn daarbij slechts een basis. Hollenbeck had een heel scala aan attributen en speelgoed tot zijn beschikking waarmee ook klanken geproduceerd werden om het sfeerbeeld compleet te krijgen. Het werd er allemaal heel menselijk en warm door, geen technisch geneuzel maar subtiliteit en expressie.
Zoals ik al eerder zei, lijkt het er op of jazz de verzamelnaam aan het worden is van een nieuwe universele wereldmuziek. Jonge nieuwe groepen als The Claudia Quintet hebben maling aan de bekende hokjesgeest en maken gewoon uitstapjes over de grenzen van de jazz. Hun muziek wordt een soort soundtrack van de tijd waarin we leven, met alle geluiden die daar bij horen.
De eerste set start met 'Two Teachers' van de nieuwe CD 'Semi-Formal' (met op de cover Chris Speed in een witte smoking), gevolgd door een nieuwe compositie samengesteld uit twee songs van John's kindertijd ('Carpenters tune' en 'Rainy days and mondays always get me down'). Vervolgens werd 'They point...glance...whisper...then snicker...' gespeeld, over een traumatische ervaring waarbij John uitgelachen werd door een bus vol schoolkinderen. De rauwe klanken uit Chris Speed's sax in dit nummer zijn veelzeggend: "This is as angry a group as I Claudia is gonna get. For all you angry people out there!" Van 'I Claudia' volgt nog 'Couch' en in de tweede set 'Opening', 'Misty Hyman' en van de CD 'Semi-Formal': 'Guarana', John favoriete Braziliaanse drankje, en 'Drewslate' over bassist Drew die altijd te laat komt op repetities. Hollenbeck heeft ook nog twee CD's onder zijn eigen naam uitgebracht waarvan 'Blessing' (de eerste) zoals hij die zelfde dag hoorde, genomineerd is voor een Grammy Award. De zaal was voor een deel gevuld met jonge muzikanten die een jazzcursus hadden gevolgd en dit concert als afsluiter meemaakten. Aan inspiratie om door te gaan hadden ze geen gebrek!
Bezetting:
Matt Moran: vibrafoon
Ted Reichman: accordeon
Chris Speed: Saxofoon, clarinet
Drew Gress: Bass
John Hollenbeck: Drums

Onderwerp: JAZZ, WERELDMUZIEK, MUZIEK

09 12 05 - 12:24

Lopretti en Agu ¬ar in Muziekcentrum Vredenburg

klik foto's voor vergroting
Muziekcentrum Vredenburg wordt nog wel eens over het hoofd gezien als jazzpodium, althans bij Jazz puristen. Het loont de moeite om regelmatig het Vredenburg programma te checken. Zo was daar kortgeleden nog het trio Rein de Graaf met 4 saxofoon-giganten waaronder Lew Tabackin en Don Braden. Daarnaast zijn er natuurlijk ook nog regelmatig de Jazzimpuls dubbelconcerten. Jazzimpuls is een stichting die onder voorzitterschap van Bob Hagen Jazz weer terug brengt naar theaters waar Jazz langzaam aan het uitsterven was. Dit zou laagdrempelige Jazz weer onder de aandacht moeten brengen van een nieuw publiek. Met per jaar 120 dubbelconcerten in veertig theaters zou dat toch moeten lukken! We deden hier al eerder verslag van een van de eerste Jazzimpuls concerten.

Afgelopen woensdagavond was er weer zo'n dubbelconcert van het tegen Jazz aanhangende kwartet José Lopretti, na de pauze aangevuld met zangeres Beatriz Agu ¬ar.
Lopretti en Agu ¬ar zijn beiden afkomstig uit Uruguay en hebben los van elkaar een muzikale carriere opgebouwd in Zuid- en Noord-Amerika en Europa. Beiden componeren ze voor zichzelf en anderen. José is een virtuoze pianist die zijn Zuid-amerikaanse wortels niet verloochend en daarbij op een jazzy manier improviseert. Hij maakt daarmee de sound van het kwartet spannend in het programma dat is samengesteld uit elementen van zijn nieuwe project Rio De La Plata. Zoals gebruikelijk haalde Lopretti zijn melodica (een kruising tussen speelgoed en een serieus instrument) nog te voorschijn bij een aantal nummers. Op bepaald moment deed hij dat zelfs tegelijkertijd met het bespelen van de piano door met een slangetje lucht in de melodica te blazen en die als een keyboard op de vleugel te leggen voor de rechterhand terwijl de linker de piano behartigde. Jazz is zo'n beetje de universele wereldmuziek aan het worden, maar het jazz gehalte was toch aan de magere kant die avond. Het publiek had daar kennelijk geen moeite mee en genoot van de warme zuidamerikaanse klanken. De verder begeleiding bestond uit (spaanse) gitaar, bas en drums. Zo nu en dan werden er wat stevigere up-tempo nummers gespeeld als piano bas drums trio. Deel twee van zo'n avond is meestal een compleet andere act, maar deze keer bleven de aanwezige muzikanten om de zang van Beatriz Agu ¬ar te begeleiden. Er werd voor de pauze al veel werk van Astor Piazzolla gespeeld en ook Beatriz had aardig wat Piazzolla nummers op haar repertoir. Toen zij vroeg of er misschien iemand in de zaal was die Piazzolla kende ontstond er een verontwaardigd gebrom in de zaal. Natuurlijk kennen wij die! Dit deel van het programma heette Tango Folkore Jazz en dat kwam er ook allemaal in voor. Prachtig waren de nummers die Beatriz zong met uitsluitend gitaarbegeleiding (folkore) of alleen piano (jazz). Maar ook met begeleiding van het volledige kwartet kan ze goed uit de voeten en liet dan een swingend geluid horen. Een staande ovatie van het publiek was de reactie waarna de band nog een keer terugkwam voor een toegift met een onvervalste Zuid-Amerikaans samba.
Zowel José en Beatriz deden erg hun best om in het Nederlands met het publiek te communiceren hetgeen charmant was. Natuurlijk nam Beatriz nog even de gelegenheid te baat om te vertellen dat volgende maand haar CD zal uitkomen. Resumerend... wat weinig jazz deze keer maar een fijne warme avond!

Jose Lopretti - piano en melodica
Hernan Ruiz- gitaar
Reno Staba “ bas
Enrique Firpi - drums
Beatriz Agu ¬ar - zang

Onderwerp: JAZZ

05 12 05 - 12:15

Tenority: Lew Tabackin & Don Braden in het Bimhuis

klik foto's voor vergroting

Lew Tabackin is voorlopig mijn nieuwe saxofoon-held! wat een man, wat een persoonlijkheid wat een intensiteit! Het raakt mij als muzikanten authentiek zijn en daarnaast compromisloos in hun spel. Lew is zo iemand. Afgelopen vrijdag vond hij met behulp van collega tenor sax speler Don Braden en het Rein de Graaf trio in het Bimhuis de sax opnieuw uit.

Inventief, creatief, energiek, het is allemaal van toepassing. Overtuigend vanaf de eerste noot. Dat had ik in eerste instantie minder met Don Braden. Die kwam wat mij betref later pas goed uit de verf, met als hoogtepunt zijn vertolking van de balad 'The Nearness of you'. Tabackin is de man die zijn hele wezen in zijn spel gooit, uitdaagt, duelerend met Braden of met drummer Erik Ineke en uiteindelijk toch weer harmoniseert. Het spontane vraag en antwoord spel tussen de twee tenoristen was fenomenaal. Terwijl bas, piano en soms ook drums gas terug namen gingen de saxofonisten door, zonder de connectie met het nummer harmonisch en ritmisch kwijt te raken. Veel improvisaties en experimenten met de melodielijn om daarna elkaar een beetje uit de tent te lokken. Alles wat je met twee saxen kon doen kwam aan bod. Het gaf een kick en het aanwezige publiek ging regelmatig uit hun dak. Het spel van Tabackin genereert zoveel voelbare energie dat zijn eigen lijf er nauwlijks raad mee weet. Hij zwaait dan met zijn benen of stampt met zijn voet op de grond. Leuk en charmant om te zien! Behalve een gigant op de sax is hij ook een begenadigd dwarsfluit speler, met een geheel andere muzikale persoonlijkheid. Wederom expressief maar ook ingetogen en meditatief, met een meer oosters karakter. Een hoogtepunt was Lews intepretatie van het liefelijke 'Sunset And The Mocking Bird' dat Duke Ellington voor Queen Elizabeth schreef.

Lew groeide op in Philadelphia en was aanvankelijk geïnspireerd door John Coltrane. Later ontwikkelde zijn 'Hard Bob' stijl zich meer in de richting van Sonny Rollins, Don Byas, en Ben Webster. Hij speelde samen met Maynard Ferguson, the Thad Jones-Mel Lewis Orchestra, Joe Henderson, Elvin Jones, and the Tonight Show Band en anderen. Na zijn huwelijk met de japanse Jazzmuzikante Toshiko Akiyoshi, heeft hij ook veel in Japan getoerd.

De eerste set duurde maar liefst een uur en vierentwintig minuten en de tweede set ruim een uur. Begeleiding door Rein de Graaf (p) Eric Ineke (d) en Marius Beets (b)

(Marius is maandagavond te zien bij NPS Jazz als begeleider van Ilja Reijngoud).

Gespeeld twee keer 5 nummers, waaronder o.a. Stepped out of dream, Speak Low, Billy's bounce, I remember you, Good Bait blues, The nearness of you en Rhytm. Wat mij betreft hoort dit optreden bij de concerten top drie van dit jaar!

Lew Tabackin site

Onderwerp: JAZZ

02 12 05 - 18:56

Oene en Jeroen in uniek piano/viool duo

klik foto's voor vergroting
Oene van Geel en Jeroen van Vliet zijn twee muzikanten die vreselijk actief zijn en in tal van bezettingen spelen. Toch hadden ze de onbedwingbare behoefte om samen iets te doen. Tijdens een festival in Parijs ontstond het idee. Beide heren hebben het serieus aangepakt. Oene is vele malen naar Tilburg afgereisd om aan de vleugel bij Jeroen thuis de wederzijdse composities in te studeren. Jeroen en Oene zijn beide begaafde componisten, dus het lag voor de hand om uitsluitend eigen werk te spelen. Gisterenavond in het Sju-huis te Utrecht was het dan zover: hun eerst try-out voor publiek. Ik was er een half uurtje voor aanvang en werd in een vrijwel leeg Sju-huis hartelijk verwelkomd door Oene die ik, begin vorig jaar voor het eerst ontmoette toen ik De Wereldband fotografeerde waar hij destijds deel van uit maakte. Sindsdien kom ik hem regelmatig tegen.

Erg veel publiek was er niet op komen dagen maar de geringe aanwezigen kregen een uniek concert voorgeschoteld. Een try-out betekent vaak dat er nog dingen mis kunnen gaan. Daar was gisteren geen sprake van. Het was duidelijk dat hier twee gelijkgestemden aan het werk zijn die elkaar feilloos aanvoelen en op dezelfde golflengte zitten. De definitie jazz is te krap voor de muziek die er gespeeld werd. Oene staat bekend om zijn etnische vleugjes en de bijdragen van Jeroen werden niet beperkt door welk hokje dan ook. "Vrije improvisatie krijgt een plaats binnen ingetogen, gedragen composities", zo luidde de aankondiging van het Sju-huis en zo was het ook. Viool en piano werden op alle mogelijke manieren ingezet om juist 'die' gewenste klank te krijgen. Door bijvoorbeeld te plukken aan, of met de vingers te strijken langs de snaren van piano en viool. Alle uitersten van ritmiek, dynamiek en toonsoort werden verkend. Soms uitbundig en snel en vaak ook verstild en meditatief. Dan was het muisstil in de zaal, waarbij ik me afvroeg of het mogelijk was om nog 'stiller' en subtieler met een strijkstok langs de snaren te gaan dan Oene deed om een nummer te laten uitsterven. Ook waren er momenten dat ik dacht 'dit heb ik nog nooit iemand op viool zien en horen doen'. Jeroen vertelde me later dat er soms hele moeilijke ingewikkelde passages in de composities van Oene zaten. Dat was mij ook opgevallen, maar het moet gezegd worden dat de muziek geen enkel moment geforceerd of gekunsteld klonk. De thuisblijvers die dachten: 'Oh, die twee spelen gewoon een keer samen omdat het toevallig zo uit komt', hadden ongelijk! Het was aanzienlijk meer dan dat.

Oene van Geel brengt de meeste tijd door in het Zapp String Quartet en werd onlangs verkozen om de compositie-opdracht tijdens het recente North Sea Jazz Festival uit te voeren. Jeroen van Vliet verzorgt o.a. de muziek bij het nieuwe project van locatietheatergroep Tuig. Het is in dit bestek ondoenlijk om alle activiteiten en highlights van beide muzikanten te noemen. Check voor bio's en highlights de sites van Jeroen van Vliet en voor Oene die van het Zapp String Quartet.

Onderwerp: MUZIEK, JAZZ

29 11 05 - 14:17

René van Beeck and Friends op het menu

klik foto's voor vergroting
Het volgende scenario is niet ondenkbaar: je loopt op een maandagavond door Amsterdam, alleen of in goed gezelschap, en je besluit wat te gaan drinken of eten in een van de gezellige straatjes, waar de Wolvenstraat een onderdeel van is. Café Brix ziet er wel aantrekkelijk uit en je gaat naar binnen. Het is er gezellig druk maar er is nog net voldoende plaats. Het wordt half negen en de eerste tonen van bas en piano klinken vanachter uit het restaurant. Het blijken bassist René van Beeck en pianist Rembrandt Frerichs te zijn! Het klinkt fantastisch en even later staat er ineens een zangeres te zingen. Iemand met een gitaarkoffer passeert je tafeltje en een nieuwe pianist neemt plaats achter de toetsen. Hé! is dat niet Thijs Cuppen? En die gitarist dan? Dat is Klaas Fopma! Hé, alweer een nieuwe jonge zangers. Je blijkt met je neus in de boter gevallen te zijn bij René van Beeck and Friends! die daar iedere maandagavond spelen.

Het was voor mij uiteraard geen toeval dat ik daar was, maar voor menige restaurantgast wel! De eigenaren van Café Brix hebben een volle bak op maandagavond (reserveren aanbevolen) en artiesten uit alle windhoeken komen even mee jammen. Zo zat daar naast mij aan een tafeltje een Engelssprekende jongeman. We raakten aan de praat en hij zei heel bescheiden dat hij ook piano speelde. Hij bleek uit Bulgarije te komen, woont in nu in Amsterdam en gaat in Rotterdam naar het conservatorium. Ik bracht hem in contact met Rembrandt Frerichs en even later zat hij de sterren van de hemel te spelen! Wat een klasse! Eén van de betere onbekende pianisten die ik ooit hoorde! razend snel, percussief maar ook lyrisch met een heel licht elegant touché. Dimitar Bodurov (foto midden) is een naam om te onthouden.

Onderwerp: JAZZ

16 11 05 - 20:32

Brad Mehldau Trio in het Bimhuis

  
In het begin van zijn carriere kreeg pianist Brad Mehldau nog wel eens het verwijt een technocraat te zijn. Zijn optreden in het Bimhuis afgelopen maandag bewees het tegendeel. Hij is op en top een gevoelsmens, die ook wèl zo ambitieus is dat hij dagelijks bezig is om zijn toch al fabelachtige techniek te verbeteren. De laatste keer dat ik hem zag was in het Amsterdamse Concertgebouw met jazzvocaliste en echtgenote Fleurine. Dit keer speelde hij met zijn trio: Larry Grenadier op bas en Jeff Ballard op drums.
Brad zag er zeer vermoeid uit, alsof hij nachten lang niet had geslapen. Dat ging op geen enkele manier ten koste van zijn spel. Vol overgave, soms als in een trance en vaak ook invoelend naar zijn medemuzikanten, speelde hij de sterren van de hemel. Een trio zoals een trio moet zijn! Veel ruimte voor iedere individuele muzikant en samenspel dat klopt als een bus. Er was opvallend veel jong en vrouwelijk publiek en de twee uitverkochte avonden in het Bimhuis lijken er op te wijzen dat een nieuwe generatie Mehldau ontdekt en in de armen gesloten heeft.
In de eerste set kwam voornamelijk 'ouder werk' voorbij en na de pauze kwam zijn nieuwe CD 'Day is done', ruimschoots aan bod, met als inzet het titelnummer, gevolgd door o.a. 'No Moon at all'. Het nummer 'Day is done' is een instrumentale bewerking van de oorspronkelijke vocale Nick Drake song. Als all-time Nick Drake fan beschouw ik het als een ode aan hem. Schitterend uitgevoerd met Larry Grenadier die op zijn bas voornamelijk het thema aan blijft geven. Brad en Fleurine hebben kennelijk ook iets met Nick Drake want beiden namen ook respectievelijk zijn songs 'Riverman' en 'Fruit Tree' op hun repertoire. 'Day is done' kreeg trouwens al eerder een jazzy bewerking in een uitvoering van Norah Jones. Als toegift eveneens van de nieuwe CD een fenomenale bewerking van de Beatles song 'She's leaving home'.
Het spel van Brad wordt weleens een kruising tussen Keith Jarrett en Bill Evans genoemd en dat is enerzijds een compliment maar anderzijds onderwaardering voor zijn eigenheid. Beter lijkt het me te spreken over verwantschap die ik bijvoorbeeld zie met Ethan Iverson (Bad Plus) en Esbjörn Svensson (EST) of zelfs met de overleden Franse pianist Michel Petrucciani. Jeff Ballard die tot voor kort nog bij Kurt Rosenwinkel speelde bleek een uitstekende aanwinst te zijn. Zijn spel is erg virtuoos en wisselend met veel roffels en soms Bad Plus-achtige uitbraken. Een van de aanwezigen die het trio eerst in Groningen zag en ook bij het eerste concert in het Bimhuis was, vond deze derde avond de beste van de drie. Wat mij betreft kon het ook nauwelijks beter. Van sommige concerten gaat iets magisch uit. Dit was zo'n concert!
Meer informatie op de Brad Mehldau site
Zie voor meer Jazz ook: www.jazzpodium.nl

CD

Day Is Done
Brad Mehldau

Onderwerp: JAZZ

04 11 05 - 20:33

Masterclass van Enrico Pieranunzi

klik foto voor vergroting
Sinds ik jaren terug een masterclass bij pianiste Maria Joao Pirez zag op TV, ben ik gefascineerd door dat gegeven. Niet dat ik zelf piano speel (was dat maar waar), maar gewoon de magie die er uit gaat van de wisselwerking tussen de meester en de (toch al goede) leerlingen. Gisteren in het Beauforthuis gaf meester pianist Enrico Pieranunzi een masterclass voor o.a. leerlingen van de HKU. Pianist Bert van den Brink die verbonden is aan die school zat achter de knoppen. Bassist Hein van de Geyn en drummer Jasper van Hulten stonden klaar om proef nummers te begeleiden. Ik kon door diverse redenen helaas niet al te lang blijven en ik was ook niet in de gelegenheid om het concert van Pieranunzi die avond bij te wonen. In de stukken die hij voorspeelde voor de leerlingen hoorde ik wel dat hij een fantastische pianist is die heel vloeiend en natuurlijk speelt. Ik hoop hem binnenkort eens in een volledige set mee te maken.

Onderwerp: JAZZ

03 11 05 - 20:34

Corrie en de Grote Brokken 'Het land is moe'

klik foto voor vergroting
Eind 1996 werd de band Corrie en de Grote Brokken opgericht, een band met twaalf kopstukken uit de Nederlandse jazz- en popwereld. Oorspronkelijk was de bedoeling een eenmalig project te doen, maar dat beviel de band en het publiek zo goed, dat ze sindsdien door zijn gegaan en een begrip zijn geworden op de Nederlandse podia. Als je me nou vraagt wat voor muziek ze maken moet ik het antwoord schuldig blijven. Het zijn allemaal brokken: jazz, pop, cabaret, improvisaties, gedichten, intieme ballads, scherpe dialogen, actuele teksten, virtuoze solo's en komische intermezzo's. Hoewel het zo achter elkaar geschreven een allergaartje lijkt is het tegendeel waar, al deze dingen vormen een eenheid die het publiek van begin tot einde in de ban houdt.
Gisterenavond was de presentatie van de CD van het derde programma "Het land is moe" van Corrie en de Grote Brokken in het Bimhuis in Amsterdam. Stond het vorige programma 'Kado uit de hel!' in het teken van de worsteling met de liefde, ditmaal passeren maatschappelijke ongemakken zoals eenzaamheid en onverdraagzaamheid de revue, zo meldt de flyer en die thematiek komt steeds terug in het programma. 'Rondje Holland' is zo'n nummer over ambtelijke woorden die holle frasen spreken (een tekst van Jan Mulder) waarin we bovendien getracteerd worden op een snijdende gitaarsolo van Corrie van Binsbergen. Rauw en heftig is "Het land is moe" door Bob Fosko met een tekst van Drs. P en confronterend het nummer 'Koppensnellen' waarin Beatrice van der Poel met ons de krantenkoppen doorneemt op een arrangement van Corrie van Binsbergen (die nagenoeg alle muziek van het programma voor haar rekening nam).
Gedichten nemen ook een prominente plek in in het programma van Corrie en de Grote Brokken. Zo is er het prachtige 'Lamento', een gedicht van Remco Campert vertolkt door Beatrice van der Poel of 'Achterblijvers' van Levi Weemoedt gezongen door Bob Fosko op muziek van Wouter Planteijdt. Prachtig vond ik trouwens ook de ballads geschreven en gezongen door Beatrice van der Poel zoals 'Duizend jaren slaap' en 'Doe het dan'. Treffend, puntig en humoristisch zijn de dialogen tussendoor zoals 'Hartstuk' (Mag ik mijn hart aan uw voeten leggen?), 'Wat geluk graag' (Hoeveel mag het zijn?) of 'No house' (over de zoektocht naar huis en asiel). En de hele zaal zit te swingen op zijn stoel als de band alle brokken gaat breien en helemaal los gaat in wat zij allemaal zo fantastisch doen: muziek maken.
Het was voor mij de eerste keer dat ik Corrie en de Grote Brokken zag maar ik ben meteen verkocht. Dit is helemaal mijn ding met die swingende, stampende en dampende muziek gelardeerd met prachtige, literaire, scherpe en kritische teksten of juist andersom. En de humor niet te vergeten die overal opduikt. De talenten van de twaalf bandleden gaan niet ten onder in het geheel maar in dit geval is het geheel nóg meer dan de som der delen al was met virtuoos solerende Corrie van Binsbergen ('I wasn’t talking', is haar antwoord op Frank Zappa’s 'Shut up and play your guitar') als inspirator en bandleider. Op de foto zie je Corrie in het midden met Bob Fosko en Beatrice van der Poel (r) en Hein Offermans en Jasper Blom (l).
Als je een beetje wilt snuiven aan wat Corrie en de Grote Brokken te bieden hebben kun je daarvoor terecht op de website maar nog beter is om er zelf heen te gaan (als je tenminste nog kaartjes kunt krijgen). Niet te lang nadenken want ze zijn alleen deze maand nog maar te zien en te beleven. De concertagenda vind je ook op de site.