Onderwerp: JAZZ

18 09 05 - 20:53

Nelson Veras Quartet in het Beauforthuis

klik foto voor vergroting
Hoewel het om het Nelson Veras Quartet gaat blijf ik maar denken dat het Harmen Fraanje is die zijn buitenlandse maatjes Nelson Veras: gitaar (Brazillië), Stéphane Galland: drums (België) en Magic Malik: dwarsfluit (Noord Africa) heeft uitgenodigd heeft om samen met hem te spelen. In het Beauforthuis: vier jonge jazzmusici die hun sporen al verdiend hebben, maar ook jong genoeg zijn om tijdens hun serieuze spel zo nu en dan te zitten dollen. Veras en Galland zijn nog het meest serieus maar alle bandleden zitten verder continue jongensachtig naar elkaar te lachen. Dat is eerder charmant dan storend. Magic Malik die met Saint Germain speelde en voor zijn eigen CD saxofonist Steve Coleman wist te interesseren, is naast zijn voortreffelijke spel continu bezig om uit te vinden wat je nog meer met een dwarsfluit kunt doen. Zo zit daar een kettinkje aan waar je leuk mee kunt draaien, en als je het mondstuk er af haalt, kun je weer heel andere effecten bereiken. Als je het kettinkje er in laat glijden kan je er leuk mee rammelen tijdens een subtiele solo van Fraanje. Harmen is heel mild en laat zich niet afleiden door die spielerei. Toch is het die experimenteerdrift die Magic Malik zo uniek maakt. Dat kwam nog het meest tot uitdrukking tijdens het magnifieke slotstuk een bewerking van Puccini's 'E lucevan le stelle' uit de opera Tosca. Zonder mondstuk en met ondersteuning van zijn stem weet hij - inclusief vervorming - de intensiteit van de dramatische aria te evenaren, of afhankelijk van de luisteraar misschien wel te overtreffen.
Fraanje is een fantastische teamplayer die geen last van ego lijkt te hebben. Hij speelt wisselende rollen. Soms vervangt hij de bas door die functie met zijn linkerhand waar te nemen terwijl zijn rechterhand op zijn knie rust, soms speelt hij de hoofdrol door zelf de meest fantastisch subtiele solo's (o.a. van eigen composities) voor zijn rekening te nemem en soms geeft hij slechts ondersteunende accenten ten dienste van het geheel. Een uniek moment was de aankondiging van een nieuwe compositie die de musici eerder op die dag gecomponeerd hadden geïnspireerd door kampioen trampolinespingster "Cockburn". De gelijknamige compostie werd die avond voor het eerst - zonder repetitie, met steun van de bladmuziek - voor publiek gespeeld! De set bestond verder uit een drietal composities van Fraanje: Voices, Boзεog en Sonatala gevolgd door een fragiele stuk van een IJslandse componist. Uiteraard werden er ook Braziliaans/Portugeese composities gespeeld zoals de klassieker Saidas Y Banderas van Milton Nascimento. Nelson Veras, die evenals Malik woonachtig is in Parijs, is op veertienjarige leeftijd ontdekt is door Pat Methany en speelde met grootheden als de overleden pianist Michel Petrucciani. Veras lijkt zelf een beetje naar de achtergrond te verdwijnen in het geheel van zijn eigen kwartet. Hij komt weer boven drijven in stukken waarbij de focus voornamelijk op zijn spel ligt. Het spel van Stéphane Galland is wisselend geniaal met subtiele roffels en geluidjes met de bekkens maar soms lijkt hij ook even de harmonie met de overige bandleden te missen. Al met al zijn alle leden van het kwartet erg goed op elkaar ingetuned en erg sensitief in het aanvoelen van elkaars spel. Met name Harmen lijkt dat van nature te doen. Na afloop hadden we nog een leuk informeel gesprekje met Harmen waarbij hij het o.a. had over zijn nieuwe CD die in de maak is. De nieuwste CD van Veras was pas uit maar was niet na het optreden te koop. Een gemiste kans! Een bijzonder optreden en zeker voor herhaling vatbaar!

CD kopen?

Nelson Veras
Nelson Veras

Onderwerp: MUZIEK, WERELDMUZIEK

06 09 05 - 20:56

Voedsel voor de ziel

klik foto voor vergroting
Gitarist Hans Visser (voor velen wellicht bekend van Flairck) raakte enige tijd geleden gegrepen door de Russische blues en vormt nu samen met accordioniste Irena Fillippova en Arthur Bont (op cajon) een trio dat zich laat inspireren door Russische muziek en cultuur. Samen met een aantal vrienden speelden zij gisteren een benefietvoorstelling voor de verbouwing van het Beauforthuis. En we hebben genoten!
Het concert begon met een drietal nummers van Richard Galliano, jazzmuzikant en accordeonvirtuoos die ondermeer een aantal Piazzolla klassiekers bewerkte. We kregen achtereenvolgens "New York Tango", "Song for Joss" en "Laurita" te horen. Accordeoniste Irena was haar stem bijna kwijt maar zong vervolgens toch nog het tweetalige "Moscow Parade", dat net als het vijfde nummer "Kadrill" onderdeel vormde van het programma "With Love from Russia", een programma rond de Russische volkszanger Vladimir Vyssotski, waarmee Irena en haar ensemble in 2001 in het theater stond. Bij het traditionele "Kadrill" werd bovendien gedanst door Victoria Visser, de dochter van Hans en Irena, die zich voor de gelegenheid had gekleed in een Russisch kostuum.
Het nummer erna stond ons nog een verrassing te wachten want dat werd gezongen door de Utrechtse beeldende kunstenaar Theo Mackaay (hij ontwierp ondermeer de grote Nederlandse filmprijs "het Gouden Kalf"). Hij zong samen met Irena het schitterende "Lied van de aarde" met een tekst van Hans Visser op muziek van Vyssotsky. Dit lied wordt overigens ook gebruikt in het PandaDroom, het WNF-project in de Efteling.
Na "Kraanvogels", eveneens gezongen door Mackaay, maken we kennis met nog een vriendin van het trio: violiste Judy Schomper (inderdaad, ook ooit van Flairck) die samen met Irena "Zomer" uit "De Vier Jaargetijden" van Vivaldi speelt. Hoogtepunt voor mij was de Tango Milonga van Astor Piazzola die werd gespeeld door Irena die door haar dochter Victoria begeleid werd op de vleugel.
Daarna worden we nog getracteerd op een prachtig Russisch popliedje "Regen zacht" en twee Galliano's (Viaggio en Tango pour Claude). Het concert wordt afgesloten met een Russisch traditioneel stuk met wervelende dans van Victoria (zie ook dit filmfragment). Hoewel dit programma pas de eerste helft was van de benefietvoorstelling kon het publiek er maar niet genoeg van krijgen en werd nog een swingende boogie gespeeld als toegift.
Het was een bijzonder programma, deze benefietvoorstelling, niet alleen door de afwisseling van muziek en gasten maar vooral door het werkelijk schitterende en gepassioneerde spel van Irena Filippova dat een rode draad is in de voorstelling. Schijnbaar moeiteloos speelt ze de meest ingewikkelde passages en de accordeon lijkt bijna een verlengstuk van haarzelf. Het is muziek die raakt en ontroert en voedsel is voor de ziel. Je kunt Irena de komende maand zien spelen op 16 september a.s. om 20.00 uur in de Oranjerie van het Universiteitsmuseum in Utrecht. Voor meer (benefiet)concerten in het Beauforthuis kijk hier.

Onderwerp: MUZIEK

02 09 05 - 21:00

ROOD is er weer!

klik foto voor vergroting
Het lijkt een cryptische titel maar we hebben het over 'Rood', de charismatische eigenzinnige hoofdpersoon van de formatie 'Nighthawks at the Dinner'. Wie van de stijl van Tom Waits houdt en het legendarische concert van NATD in het Beauforthuis op 9 oktober 2004 gemist heeft, moet nu zeker zijn of haar agenda aanpassen en er desnoods wat kilometers voor over hebben om naar Austertlitz (bij Zeist) te komen. Geheel onverwacht is namelijk bekend geworden dat Rood de plaats in gaat nemen van het geplande Hongaars zigeunerorkest, op het benefietconcert van a.s. maandag 5 september.
Wie mijn verslagje van destijds gelezen heeft of zelf bij een optreden is geweest, weet dat de stijl van Rood sterk verwant is aan die van Tom Waits, maar van imitatie is geen sprake. Rood blijft geheel zichzelf en brengt zijn eigen nummers in een rokerige sfeer achter de piano, waarvan je soms denkt dat die ook door Waits geschreven hadden kunnen zijn. Een groot compliment! Overeenkomst is verder dat ze beiden een schorre hese en karakteristieke stem hebben. Rood wist vorig jaar de hele zaal tot op het bot te beroeren en als je bij het Beauforthuis vraagt wat de meest indrukwekkende concerten waren in hun historie dan zal de naam van Rood zeker vallen. Er zijn nog wat kaartjes dus bel of mail met het Beauforthuis: 0343-491858.
Klik hier voor een kort filmpje van het optreden van vorig jaar.

Onderwerp: JAZZ

31 08 05 - 21:01

5Pack in het Bimhuis

5Pack is niet de naam van een nieuwste groep maar een verzameltitel voor vijf acts die allemaal bij het vooruitstrevende Nederlandse Munich Records label zitten. Munich heeft in samenwerking met NPS Output, Het Bimhuis en Radio Nederland Wereldomroep georganiseerd dat er van deze vijf acts TV en DVD opnames gemaakt worden. Het nieuwe Bimhuis werd voor deze gelegenheid voor het eerst voorzien van camerarailzen en het was een uitdaging om te zien of de aanwezigheid een complete studio-uitrusting en cameramensen niet het intieme concert karakter zou verstoren. Het bleek allemaal prima te gaan en is dus voor herhaling vatbaar. Los daarvan is er ergens in het Muziekgebouw aan 't IJ, waarin het Bimhuis gevestigd is, een foto-studio ingericht door Belgische jazzfotograaf en collega Jos Knaepen die er in opdracht van Munich foto's maakt voor de diverse DVD-, CD-hoezen en ander promotiemateriaal. Wie zijn die vijf acts? Het programma, dat aan elkaar gepraat wordt door NPS-presentator Hans Mantel, begint met alt- en sopraansaxofoniste Tineke Postma die ik de dag daarvoor nog in de Stadschouwburg zag en fotografeerde in het kader van de Uitmarkt. De 27-jarige Tineke is als 'sax-vrouw' zeker zo'n sensatie als Candy Dulfer dat destijds was. Waar Candy o.a. door aanbiedingen van Prince en Van Morrison verleid werd om een mainstream-sessie muzikant te worden, kiest Tineke met haar quintet duidelijk haar eigen koers in de jazz. Haar eerste album 'First Avenue' drong zelf door tot de top-20 in de Amerikaanse Jazz Week Charts, haar recente CD 'For the Rhythm' is eveneens lovend ontvangen en een optreden in Carnegie Hall staat al gepland. Tineke speelt die avond werk van beide CD's aangevuld met nieuwe nummers. Haar stijl is energieke en gedreven hardbob verwant aan Cannonball Adderley en John Coltrane. Tineke wordt begeleid door Rob van Bavel op piano en Fender Rhodes, Jeroen Vierdag op bas, Marcel Serierse op drums en gitarist Martijn van Iterson neemt tijdelijk de plaats waar van Edoardo Righini, die om voor mij onduidelijke reden niet deelnam aan deze sessies. Een gastoptreden was weggelegd voor trombonist en awardwinnaar Ilja Reijngoud, die tevens de volgende act zal zijn.

klik foto voor vergroting

Hoewel de drummer pianist en gitarist uit de vorige bezetting weer meedoen met Ilja Reijngoud wordt de studio compleet omgebouwd voor de volgende DVD. Het moet trouwens gezegd worden dat het lichtplan perfect is in het Bimhuis. Op de achtergrond lamellen die steeds andere kleuren aannemen en naar mate ze meer of minder geopend zijn ook nog een spoortje licht van buiten toelaten. Ilja is winnaar van de 10th Annual BMI/Thelonious Monk Jazz Composers Competition. Hij is daarnaast docent op het conservatorium van Rotterdam en heeft daar samen met zijn eigen leraar Bart van Lier een trombone-afdeling opgericht. Hij is op 30 albums te horen en heeft daarop samengespeeld met luminaries als Clark Terry, Toots Thielemans, Kenny Werner, George Coleman, David Murray en Tom Harrell. Ilja staat bekend vanwege zijn subtiele benadering van de trombone, verwant aan wat Chet Baker op trompet deed en beschouwt improvisatie ook als een vorm van componeren. Gitarist van Iterson lijkt hem uit te dagen een schepje er boven op te doen zodat het geheel meer funky wordt. De eerder genoemde bezetting is verder aangevuld met Marius Beets op bas. Gastoptreden: u raadt het al Tineke Postma.

klik foto voor vergroting

Na trouw en gedegen de vorige acts begeleid te hebben is het nu de beurt aan Martijn van Iterson om als hoofdpersoon te fungeren in de opname van zijn nieuwe DVD. Zijn kwartet bestaat uit Martijn Vink op drums, Frans van Geest op bas en Karel Boehlee op piano. Op zijn achttiende ging hij studeren aan het Hilversums Conservatorium bij Wim Overgaauw waar hij eind oktober 1993 cum laude afstudeerde. Sinds 1995 is hij docent aan ditzelfde conservatorium. Na eerst wat rondgesnuffeld te hebben in de jazzrock en jazzdance raakte hij betrokken als gastsolist bij orkesten als 'de Skymasters' en het Metropoolorkest. In 1998 werd zijn eerste solo-CD uitgebracht op het label Via Records onder de titel "It's Happening". Bekende musici als Toon Roos, Theo de Jong, Peter Tiehuis, Michel van Schie en Karel Boehlee werkten hieraan mee. Ook maakte hij deel uit van de gitaar-groep 'Picks Might Fly' en speelde samen met collega gitarist Kurt Rosenwinkel. Martijn is winnaar van de prestigieuze Bird Award, ter gelegenheid waarvan Pat Metheny hem heel voorzichtig 'one of the greatest guitar players in this part of the world' noemde. Zijn CD 'The Whole Bunch' is één van de best verkopende titels bij Munich Records. Hij speelt nog steeds op de Gibson van de overleden Overgaauw die perfect geschikt is voor zijn zuivere onvervormde akoustische stijl. Zijn optreden was tevens de afronding van de eerste avond die toch minimaal drie DVD's geduurd heeft. Een dag later werden nog opnames gemaakt van de resterende 5pack-ers: Heleen van den Hombergh, bekend om haar album 'Rush in the woods!' Daarop zingt ze uitsluitend eigen songs die geïnspireerd zijn op het tropische regenwoud, haar grote liefde. Ze vertelt haar verhalen in dromerige melodieën, op puntige ritmes en altijd met een vleugje verleidelijkheid in haar stem. In haar band spelen maar liefst 2 musici die genomineerd werden voor de Bird Award 2005: Bert van den Brink en bassist Tony Overwater. Heleen zag ik eveneens de dag daarvoor tijdens de Uitmarkt. Tot slot pianiste Amina Figurova met een imponerende bezetting. Helaas kon ik er de tweede dag niet bij zijn. Op de site van Munich Records zijn van alle genoemde artiesten nummers te beluisteren. 

Onderwerp: MUZIEK

28 08 05 - 21:02

Uitmarkt Amsterdam zaterdag

klik foto voor vergroting

Zaterdag optredens bijgewoond van Wende Snijders die vergeleken met haar eerste optreden in het Beauforthuis destijds erg gegroeid is in haar rol van chansonniere. Zelfverzekerd en powerfull bracht zij repertoir van haar CD Quand tu Dors. Amanda ging na afloop nog backstage voor een handtekening en toen zag ik haar staan met Wende en op de achtergrond daarboven mijn foto van Wende op de gevel van het concertgebouw.

klik foto voor vergroting
Lucretia van der Vloot zag ik maar kort want ik wilde ook nog even Kasper van Kooten met een gastoptreden van Lange Frans en Baas B. zien. Verder o.a. nog gezien Michiel Borstlap die zijn laatste CD Coffee and Jazz promootte alsmede zijn optreden 16 september in Paradiso Amsterdam.

klik foto voor vergroting
Kraker van de dag was een verpletterend optreden van Ellen ten Damme die in een half uurtje tijd op een hilarische wijze 30 jaar Duitse muziek voorbij liet komen. Op de foto Ellen als Nina Hagen. Excuses voor de telegramstijl want we moeten weer rennen voor het programma van zondag dat in het teken van Jazz zal staan!

Onderwerp: MUZIEK, PODIUM FOTO

27 08 05 - 21:05

Beetje trots

klik foto voor vergrotingIk was aangenaam verrast, toen ik gisteren op weg naar de Uitmarkt onverwacht een van mijn foto's levensgroot op de gevel van het Concertgebouw zag hangen. Ik wist wel dat men mijn foto van Wende Snijders ging gebruiken voor een banner van de Robeco Zomerconcerten. Ik heb daar maanden geleden toestemming voor gegeven. Hoe dat er precies uit zou gaan zien en wanneer hij geplaatst zou worden wist ik ook niet precies. Jammer alleen dat hij niet in kleur is.

Onderwerp: CABARET

25 08 05 - 20:29

Cabaret Cocktail in het Beauforthuis

Het Beauforthuis heeft veel te bieden. Het is niet alleen uniek omdat het een voormalig kerkje is met gothische boogramen midden in de bossen van Austerlitz, maar ook doordat het een springplank is voor jong talent in de podiumkunsten. Jazz heeft er van oudsher op veel steun kunnen rekenen en namen die nu groot zijn zoals Michiel Borstlap, Jesse van Ruller, Hein vd Geyn en zelfs Toots Thielemans zijn er kind aan huis. Een nieuwe ontwikkeling is dat veel nieuwe jonge cabaretacts hier hun eerste try-out voor een echt publiek beleven. Zo hebben Ernst van der Pasch, Paul Smit, Ilse Warringa, Katinka Polderman en de Dames voor na vieren hier hun repertoir getest. Zij zijn nu min of meer gevestigde namen al zijn ze nog niet zo beroemd als Youp van 't Hek die er zijn oudejaarsconference gaat try-outen. Een leuk initiatief van het Beauforthuis is de zogenaamde Cabaret Cocktail, speciaal voor de verbouwing van het Beauforthuis, georganiseerd en op een cabareteske manier gepresenteerd door Dennis Struis. Publiek dat van cabaret houdt kan op zo'n avond voor 12,50 euro een verrassingspakket verwachten van twee of meer nieuwe acts en gisterenavond bleken dat Willemijn Smeets en Elske Rollema te zijn. Beiden zijn afkomstig van de akademie van het Koningstheater te Den Bosch waar opvallend veel nieuw talent vandaan komt. Willemijn is nog aan het afstuderen en Elske heeft dat al achter de rug.
klik foto voor vergroting De avond begint met Willemijn, die al opvallend zelfverzekerd en brutaal (in de positieve zin van het woord) de zaal voor zich wint. Haar thema is dat het best OK is om alleen te zijn. Zij doet of de zaal vol zit met bekenden die haar brieven hebben gestuurd over hun ervaringen inzake dit thema. Het publiek wordt op een milde manier in de maling genomen en krijgt en passant nog een aantal wijze levenslessen waarbij Willemijn met aangeplakte baard en puntmuts de kabouter demonstreert die voor niemand aantrekkelijk is. De bij binnenkomst uitgereikte tissues blijken voor een man achter in de zaal te zijn die als gevolg van een verbroken relatie alsmaar zit te masturberen. Willemijn, die overigens uitstekend zingt, is best aardig op dreef maar moet toch nog het noodzakelijke stukje groei doormaken om echt te overtuigen. Ook haar grappen missen nog net die extra laag die het onderscheid vormt tussen de leukste van de klas en de rasperformer. Daar is op zich niks mis mee en doet niets af aan haar potentiële kwaliteiten, die er wel zeker zijn.
klik foto voor vergroting Elske Rollema heeft dat stadium duidelijk al achter de rug. Als een ware professional pakt ze de zaal en zet die voortdurend op het verkeerde been. Haar thema is lulululu...liefde, dat maar niet uitgesproken kan worden en nog blijft hangen in lust. Ze draagt een lang wit vest dat van haar moeder is geweest en waar zij (in de hippietijd) op is verwekt. Een lange reeks van mannennamen die daarbij hun bijdrage leverden komen voorbij. "Kijk maar de vlekken zitten er nog in". Uiteindelijk is dan toch duidelijk geworden wie haar echte vader is, al zit die in Nieuw Zeeland. Elske is zeer prettig gestoord, neemt in haar rode jurkje met het label aan een touwtje nog op de rug en haar rubberlaarzen het hele podium in. Het publiek op de voorste rij wordt er tot grote hilariteit van de overige aanwezigen nadrukkelijk bij betrokken. Haar verhaallijnen lopen naadloos in elkaar over waarbij ze ook regelmatig stukjes (o.a. van Kate Bush) zingt. Ook Elske zingt trouwens meer dan voortreffelijk. Er is ook nog een hobbelpaard dat deel uit maakt van de act maar het hoe en waarom is me als ik eerlijk moet zijn even ontgaan. Elske Rollema is wel een naam om te onthouden, zoveel is mij wel duidelijk.

Onderwerp: FESTIVAL, DE PARADE, TONEEL

31 07 05 - 00:12

Parade: Kauw

Ze hadden haar al een keer met een leuke pantomime geprobeerd te verleiden om een kaartje te kopen, de Transformers, door de papieren loper voor haar uit te rollen en haar de hand te reiken. En trouwens toen we bij de centrale kassa stonden zei ze ook al dat ze wel naar Kauw wilde. Dus toen we voor de tweede keer die avond door één van de Transformers werden aangeklampt die ons allebei een handjevol aarde aanbood van haar voorraadje, konden we niet anders meer dan een kaartje kopen.
We werden binnengeleid in een ruimte die schaars verlicht werd met rood licht, zaagsel op de grond en aan iedere lange zijde een rij krukjes. Aan de ene kopse kant stond een vrouw in een met een zaklantaarn verlichte 'etalage' te spelen met een zaklantaarn en de schaduwen die dat licht maakte. Het programmaboekje schrijft: "het publiek betreedt samen met de spelers en de muzikante (saxofoniste) een installatie. Deze installatie blijkt een wereld met een eigen taal." En dat klopte, het was een taal die wij niet helemaal spraken.
De muziek van de saxofoon was prachtig. De beelden ook (zie hier voor meer foto's van Kauw) . Er kwam op een bepaald moment nog een vrouw die allerlei dingen ging doen met een mand met takken aan een takel. En een derde vrouw in een verlichte vitrine waaruit ze met een touw te voorschijn werd getrokken. En toen.... werd het aardedonker en klonken er alleen de indringende klanken van die saxofoon. In dat pikkedonker werden er papieren schermen opgehangen waardoor er, toen er na verloop van enige tijd weer een klein lichtje aanging, een soort schaduwspel ontstond. Met veel drama werden daarna die papieren schermen weggerukt en als gordijn gebruikt voor de 'etalage' en als verenkleed voor de 'vogel' die zich er in wikkelde.
En toen was het afgelopen. Weird, was het woord dat wij er allebei voor hadden.
Het meeste bleef bij mij nog de geur hangen die in het theatertje hing. Het was dezelfde geur als van het kippenhok van mijn buren dat op een hete zomerdag ook zo kan stinken.