Onderwerp: OEROL, LOCATIETHEATER
26 Juni 2017
Vervulde verlangens
Door Youetta Visser met foto's van Mieke Kreunen
Cultuurpodiumonline kent geen sterren toe aan voorstellingen. Bij een voorstelling als ‘Kopland’ van Gouden Haas in samenwerking met Peergroup bewijst dat zijn waarde. Waar de NRC ‘maar’ drie sterren geeft, hebben wij de ruimte om te beschrijven dat het een wonderlijk schone voorstelling is, waarin taal en beeld gelijk opgaan en elkaar versterken. Juist het evenwicht maakt het bijzonder. Zonde om dat daarna in sterren uit te drukken.
Rutger Kopland (1934-2012/pseudoniem voor psychiater Van den Hoofdakker) is een dichter die veel inspiratie uit de natuur putte. Zittend bij zijn huis in Groningen beschreef hij in simpele woorden de dingen die hij zag. Een hoop bladeren onder een boom, een vlucht vogels of een beekje. Aan de hand daarvan laat hij zien hoe gewoon het is om er te zijn en daarna niet meer. Hoe vergankelijkheid vanzelfsprekend is.
De enscenering in de duinen bij Kwekerij Bos werkt. Kopland (Maureen Teeuwen) en metgezel (Erwin Boschmans) komen van verre aanlopen naar een simpel decor van een tuinkasje op een grote zandvlakte, later aangevuld met een bankje onder een boom. Daar smeden zij met woorden een eigen wereld, vol meanderende gedachten, vaak eindeloos herhaald. De taal omringt hen letterlijk.
De metgezel geeft op prachtige, ingetogen wijze in mime ook beweging aan de woorden van Kopland. Zijn handen fladderen als gedachten en hij is een trots paard dat later sterft, als Kopland concludeert het natuurlijker zou zijn als dieren elk jaar sterven, om het volgend jaar weer te herleven.
Het tuinkasje blijkt een broedplaats van woorden, die te voorschijn komen, beklijven of weer vervagen. Je ziet de woorden zich zelfs uit de aarde omhoog werken. ‘Niet de tijd verstrijkt, maar jij en ik’. Het publiek is getuige van de zoektocht van de dichter.
Een helder beeld, een simpele enscenering en spel dat van alle ruis ontdaan is. Het geeft de Gouden Haas de gelegenheid om de dichtwerken van Kopland zo te duiden dat ze voor een breder publiek begrijpelijk worden. Zo is ‘Geluk is een herinnering’ eenvoudiger als Kopland onder een boom vertelt van zijn herinnering aan de blije kinderstemmen uit het huis. En ‘een verlangen dat ik leerde kennen door zijn vervulling ’ beter te plaatsen als hij vertelt over zijn eerste kus. Kopland zoekt naar de momenten waarop de wereld zich even ongesluierd toont; de momenten die ontroeren: “Momenten die ouder zijn dan ikzelf.” Bijvoorbeeld als een merel zingt en je wordt bevangen door een diep verlangen.
Het is een zinderend warme dag op Oerol als we ‘Kopland’ zien. De spelers geven echter geen krimp en blijven nieuwsgierig rondblikken en onvermoeibaar rondlopen op het grote speelvlak. Het publiek hangt tot het einde toe aan hun lippen. Kopland is een voorstelling waarin de verschillende elementen naadloos in elkaar passen. Daarin schuilt de schoonheid ervan. Dichterbij kom je niet.
Gouden Haas | PeerGroup | Oerol