Onderwerp: WERELDMUZIEK, PODIUM FOTO, MUZIEK, ALGEMEEN
16 Augustus 2016
Middelheim 2016: de rijkdom van muzikaal minimalisme
Tekst: Jorien Heemskerk
Beeld: Ronald Rijntjes
Van 12 tot en met 15 augustus was Park Den Brandt in Antwerpen het decor voor de 35e editie van Jazz Middelheim. 21.000 muziek- en jazzliefhebbers wisten het festivalterrein te vinden, een recordaantal. Ook Cultuurpodiumonline.nl was van de partij om het vrijdagprogramma in beeld te brengen. Deze dag stond in het teken van de minimalistische muziek, met opvallend veel kleur en rijkdom om bij weg te dromen op een kleedje in het gras of in de tent.
Het festival wordt afgetrapt door de jonge Duitse vibrafonist Pascal Schumacher, die naast zijn kwartet een aantal muzikale vrienden heeft meegenomen. Samen brengen ze hun nieuwe album Left Tokyo Right ten gehore. De meest opvallende gast is fluitist en zanger Magic Malik. Hij tovert niet alleen prachtige tonen uit de dwarsfluit, maar gebruikt ook zijn stem als instrument – met tonen en melodieën die via de fluit extra versterkt worden. Dit levert interessante muziekstukken op waarin vibrafoon en stem harmonieus samenklinken.
Pianist en bandlid Franz von Chossy gooit ook hoge ogen met zijn compositie ‘Metamorphosis’. Goed doordachte akkoorden omlijsten de verschillende passages, die soms behoorlijk groovy zijn. Het is intelligente muziek die je aandacht trekt en niet snel loslaat. Net als de rest van dit openingsconcert: hoewel het stuk ‘Wabi-Sabi’ verwijst naar het vieren van imperfectie, klopt werkelijk alles! En dat terwijl de helft van de band pas zes minuten voor aanvang gearriveerd is vanuit Reykjavik.
Wegdroommuziek
Naarmate de middag vordert loopt het festivalterrein steeds voller, met uiteindelijk een uitverkocht huis. De Clubstage, waar elke dag één act centraal staat, start met de muzikale energie van Granvat. Die beginnen met een klein trio en eindigen de dag met een volledig orkest dat maar net op het podium past. Heerlijke wegdroommuziek, met als middendeel een vuurwerk van elektronisch muzikaal geweld.
Op het hoofdpodium vervolgt het trio van Marcin Wasilewski het programma. Ook deze Poolse pianist haalt het onderste uit de kan. Aardse pianoakkoorden en terugkerende thema’s dragen de gevarieerde melodielijnen. Wasilewski raakt de toetsen niet alleen zacht, maar vooral fel aan. Het resultaat is een sterk en dynamisch spel, dat goed wordt onderlegd door de drums en bas. Met snelle riffs en solo’s laat het drietal horen dat ook een kleine bezetting veel in zijn mars heeft. De mannen zijn onderling aan elkaar gewaagd en gaan helemaal op in hun werk.
Vrijheid en improvisatie
Als derde act is de ‘artist in residence’ aan de beurt. Dit jaar is de Israëlische trompettist Avishai Cohen op de eerste drie festivaldagen telkens in een andere bezetting te zien. Vandaag speelt hij met zijn eigen kwartet de suite Into the Silence. Vrijheid, improvisatie en expressionisme zijn kenmerkend voor deze heren. Mooie ballads worden afgewisseld met uptempo nummers die vurig over het podium klinken. Kon je je bij de voorgaande concerten nog met je ogen dicht laten meevoeren, nu is het opletten geblazen – steeds als je denkt te weten waar de muzikanten heengaan verandert er weer iets. Cohen heeft een eigen stijl en toch klinken er invloeden van Miles Davis en Wynton Marsalis.
De avond wordt sprookjesachtig afgesloten door de Italiaanse componist en pianist Ludovico Einaudi, die onder andere de soundtrack maakte voor de film Intouchables. Zijn perfect uitgevoerde modern-klassieke composities zorgen voor een overvolle festivaltent én acute stilte in het donker wordende park, slechts af en toe onderbroken door een daverend applaus. Het felle en scherpe vioolgeluid, een zingende zaag, drama op de gitaar en volle piano-akkoorden: ze vertellen over mooie en minder mooie dingen en versmelten met de sterren en de afkoelende buitenlucht. Niet voor niets heet Einaudi’s nieuwste album Elements…
Keuzemenu
Zo volgden nog drie festivaldagen, waarvan de zondag met alleen maar Belgische jazzartiesten het drukst werd bezocht. Ook ‘onze’ rapper Typhoon was hier van de partij, als duo met pianist Jef Neve. Voor het eerst betaalde het publiek dit jaar per dag een andere toegangsprijs. Jazz Middelheim had hierdoor zijn eigen keuzemenu, met iedere dag weer andere aparte smaken.
Genieten van fantastische muziek, met een glas in je hand in een groene omgeving, maakt dit festival een plek om steeds weer terug te komen. Dus tot volgend jaar!