Onderwerp: ALGEMEEN, MUZIEK, PODIUM FOTO

29 Mei 2015

John Engels is 80 jaar, tijd voor een feest!

  
Tekst: Eric van Nieuwland
Beeld: Kasper Veenstra

John Engels werd 80, en hoe! In het Bimhuis speelde de jazzlegende als een jonge hond in maar liefst vier verschillende bezettingen: Barnicle Bill Trio, Barnicle Bill XL, Louis van Dijk Trio en John Engels Kwintet.

De avond werd afgetrapt door het Barnicle Bill Trio, bestaande uit Mark Haanstra contrabas, Miquel Martinez altsax en John Engels drums. Martinez zoekt de noten. Ik krijg het idee dat ze elkaar voortdurend aan het aftasten zijn binnen het muzikale gevoelsspectrum. Het trio tovert met melodie en grooves.

Na dit optreden wordt John middels videoboodschappen op een groot scherm gefeliciteerd door zijn muzikale vrienden vanuit de hele wereld. Zijn generatiegenoten zijn steeds dunner gezaaid. Diegenen die er nog zijn sturen vanuit Amerika, Nederland en Japan hartverwarmende felicitaties.

  
Muzikale antwoorden
Vervolgens kruipt John weer achter zijn drumstel, dit keer met Barnicle Bill XL, bestaande uit Jan Menu tenorsax, Bart van Lier trombone, Mark Haanstra contrabas John Engels drums en Masha Bijlsma zang. Daar waar Coltrane zijn laatste noten sprak pakt saxofonist Jan Menu het weer op. 'Plaaggeest' Bart van Lier daagt Menu uit om muzikaal nog verder uit de kast te komen. Zijn muzikale antwoorden zijn gretig. Van Lier laat zien dat JJ Johnson zijn geest verder leeft. Zijn uithalen op de trombone zullen menig jazzstudent achter de oren doen krabbelen. 'Hoe doet hij dat nou?'

Haanstra en Engels doen er nog een schepje bovenop. Layback, mellow, maar trekken en duwen aan de groove. Masha Bijlsma zingt 'Bird Alone'.  De avond begint te dampen.  

Dan wordt de biografie 'He vogel, wanneer spelen we weer?' van de hand van Jeroen van de Valk uitgereikt aan John door Jeroen en Chris ten Kate, de uitgever. Jazzrecensent en schrijver de Valk heeft het muzikale leven van John Engels in kaart gebracht. Een nieuwe frisse kijk op zijn leven bij elkaar gedocumenteerd vol met de directe uitspraken en anekdotes van Engels. 'He vogel, wanneer spelen we weer?' is een veel gedane uitspraak van John. Want stoppen, er is geen haar op Johns hoofd dat daar aan denkt.

  
Pauze, hoezo pauze?
En dus weer snel achter het drumstel. John speelt 'Alone Together' samen met trombonist Bart van Lier. Na een korte pauze (“Pauze? Hoezo pauze?” is een andere veel gedane uitspraak van John. Spelen wil hij, spelen) is het de beurt aan het Louis van Dijk Trio, bestaande uit Louis van Dijk piano, Jacques Schols bas en John Engels drums.

Louis van Dijk wint in 1961 het Loosdrechts Jazzconcours. Dit is de start van een veelzijdige en glansrijke carrière. In 1964 richt hij zijn eigen trio op met bassist Jacques Schols en drummer John Engels. Beiden zitten tot dan in de Diamond Five: in de jaren vijftig en zestig één van de hardst swingende en populairste bands van Nederland. Deze band houdt ermee op waardoor John en Jacques de gelegenheid hebben nieuwe kansen aan te gaan. Naast de concerten als trio deelden ze het podium met veel (inter)nationale artiesten.

De opnames met Dizzy Gillespie, Thad Jones, George Coleman, Slide Hampton en Toots Thielemans zijn legendarisch. De oerbezetting staat sinds 30 jaar weer op de planken van het Bimhuis. Contrabassist Schols is een muzikant die de kunst van het weglaten werkelijk verstaat. Daar waar hij niet speelt voel je zijn ritmische aanwezigheid. Daar waar hij wel speelt voedt hij de ritmische patronen van de heer Engels. Voor Louis van Dijk een gedegen ondersteuning om helemaal los te gaan. Van Dijk verrast, vind zichzelf opnieuw uit.

Zijn 'strikes' op de piano zijn onmiskenbaar penetrerend. Engels gaat mee en trekt het trio naar een nog hoger plan. Het trio is tijdloos. De muziek generatie-loos. Het spelplezier aanstekelijk. Ovaties zijn het resultaat. Dan komt Johns vrouw Liz Horvath het podium op en zingt 'Nature Boy'. Liz zingt prachtig en toont haar liefde aan John, openhartig en energiek.

  
Generaties
Tot slot is het de beurt aan het John Engels Kwintet, bestaande uit Benjamin Herman altsax, Ruud Breuls trompet, Rob van Bavel piano, Ruud Ouwehand bas, John Engels drums en Fay Claassen zang.

Aan het begin van deze set zingt Fay Claassen. Het Bimhuis valt stil en is ontroerd. Fay is spatzuiver en welgemeend ineen. Het kwintet  is de muzikale tegenpool van Barnicle Bill. Hier is het gaan. Energie, pompende grooves. Keihard, recht vooruit. Saxofonist Benjamin Herman begint zo langzamerhand de ambassadeur van de Nederlandse jazz te worden. Hij weet vele generaties musici bij elkaar te brengen.

Herman eert het 'oude' en verwelkomt het nieuwe. Zowel in zijn spel als zijn muzikale interacties binnen dit collectief. De line up schuurt, duwt trekt. Hier zit rauwe energie. Onversneden.

Engels grijnst gretig vanachter zijn drums. Meer wil hij....kom maar op. Leeftijdsloos met aantoonbare genen van een achttienjarige jazzstudent die nooit uitgeleerd is.

John Engels 80 - Vogel Vrij Tour
Kijk voor alle data op: www.vogelvrijtour.nl