Onderwerp: POP-ROCK

16 Oktober 2010

Jeff Beck veroorzaakt beroering en ontroering

Door Giel van der Hoeven, foto's Arjan Vermeer

Voor het eerst in negen jaar was Jeff Beck voor een eigen concert in Nederland, tussendoortjes op North Sea Jazz 2006 en Bospop 2009 even niet meegerekend. In een uitverkocht Vredenburg Leidsche Rijn in Utrecht trad de Britse gitaarvirtuoos aan met weer een nieuwe band. Nou ja ‘nieuw’, het gelouterde internationale gezelschap waar Jeff Beck (1944) momenteel mee op tournee is mag er wezen.

De Amerikaanse drummer, producer, zanger, en liedjesschrijver Narada Michael Walden (1952) werkte in 1976 al met Jeff Beck voor het album ‘Wired’ dat bijna 35 jaar geleden goud behaalde. Walden begon zijn carrière bij John McLaughlin en het Mahavishnu Orchestra en scoorde als zelfstandig (soundtrack)producer en songwriter vele hits. De klassiek geschoolde Jason Rebello (1969) is een Britse jazz pianist en keyboardspeler, hij werkte onder andere met Sting en Wayne Shorter en won een aantal prestigieuze Jazz Awards. Sinds 2006 werkt en toert hij met Jeff Beck. Rhonda Smith (1967) is een Canadese bassiste en werkte als studiomuzikant met veel artiesten samen. Ook zij won Awards met eigentijdse jazz en funk producties. Van 1996 t/m 2004 en in 2009 was ze de bassist in de New Power Generation, de begeleidingsband van Prince. En met Candy Dulfer maakte ze in 2007 een korte tournee door Europa, waarbij Utrecht ook werd aangedaan. En dat was ze nog niet vergeten: “Utrecht, U Ready 2Nite?….Haven’t been here since Candy D!!!!!!” twitterde Rhonda vlak voor het optreden met Jeff Beck in Utrecht.

Een aantal fans waren op voorhand een beetje kritisch als het ging om de nieuwe ritmesectie van Beck’s band. Aan de motoraandrijving Vinnie Colaiuta en Tal Wilkenfeld was men sinds het geslaagde ‘Performing this week…live at Ronnie Scott’s’ (2007) gewend geraakt en met name dat kleine meisje met die grote basgitaar talentje Tal Wilkenfeld had veel waardering weten te oogsten. Maar gelukkig bleek woensdagavond in Utrecht al gauw dat het tandem Walden/Smith ook als een geoliede machine liep. Vooral sexy funk-soul sister Rhonda Smith liet zien en horen uit het juiste (bas)hout gesneden te zijn. De band klonk hecht en tussen alle vier de muzikanten op het podium was er zichtbaar en voelbaar sprake van wederzijds respect. En het geluid in De Rode Doos (zoals dit tijdelijke Vredenburg ook wel genoemd wordt) was fantastisch. De lichtshow werd met afwisselend één kleur tegelijk sober maar doeltreffend gehouden.

Als podiumpersoonlijkheid is Beck inmiddels uit te tekenen: sluik ravenzwart haar, trendy halssjaaltje, zilveren armband, mouwloos shirt, skinny jeans op boksschoenen. Een beetje schuchter schuifelt hij over de planken, met speels gemak vingervlug de snaren van zijn witte Fender Strat aanslaand. Van zacht strelend tot stevig jengelend, van klassiek tot jazzrock en fusion en hardrock. Zijn eigenzinnige stijl, innovatieve toepassingen van effecten en originele veelal instrumentale composities hebben hem in februari van dit jaar zijn vijfde Grammy Award voor Best Rock Instrumental Performance opgeleverd. En vorig jaar is hij voor de tweede keer opgenomen in de Rock ’n Roll Hall of Fame, ditmaal als solo artiest. Een ware meester dus en een held voor zo’n beetje alle aanwezigen deze avond in Utrecht. Of het nu de ouwe rotten betrof die de Yardbirds in de jaren zestig nog live hebben zien optreden of een nieuwe generatie liefhebbers die hem pas sinds zijn nieuwste album ‘Emotion & Commotion’ (2010) in de smiezen kregen.

‘Plan B’ van het album ‘Jeff’ (2003) was het openingsnummer van het optreden dat ruim anderhalf uur zou gaan duren. Een mooie mix van het nieuwe bandgeluid en de schorre gitaarklanken uit Beck’s Fender. De Billy Cobham cover ‘Stratus’ klonk meer powerfull dan op ‘Performing this week…’ Op ‘Led Boots’ van het ‘Wired’ album kon Michael Walden zich helemaal uitleven achter zijn drumkit en mocht het publiek mee “yeah!” yellen. ‘Corpus Christi Carol’ is een instrumentale versie van de goddelijke Jeff Buckley song maar is oorspronkelijk een eeuwenoude Britse hymne. En in Beck’s uitvoering wordt dit bijzonder mooie stuk muziek gedragen door de fraaie toetsenpartijen van Jason Rebello en gereflecteerd door het subtiele gitaargeluid van Beck. Alvorens ‘Hammerhead’ gaat beginnen met een mooi wah-wah intro krijgen we nog een flard jamming te horen tussen JB en NMW. ‘Mna Na Eireann’ - ook bekend als ‘Women Of Ireland’ in de versie van onder andere Mike Oldfield - is wederom een traditioneel en gevoelig stuk waarin Walden in zijn begeleiding stevige klappen afwisselt met subtiele tikken en Rhonda Smith haar knalgele stand-up bass delicaat laat brommen. Met de vette bas solo die daarop volgt ter inleiding van ‘People Get Ready’ doet ze haar voorgangster Tal Wilkenfield even helemaal vergeten, met een gebalde vuist na afloop ten teken van tevredenheid. De Impressions (Curtis Mayfield) cover wordt vervolgens vakkundig afgewerkt door Jeff Beck en zijn begeleiders.

‘Rollin & Tumblin’ - met grommende vocalen van Rhonda - is een blues song bekend van Muddy Waters en is terecht waarschijnlijk al honderden keren gecoverd. ‘Big Block’ klink wéér anders dan de studio opname en ook als op ‘Performing this week…’ En tijdens ‘Over The Rainbow’ kon je een speld horen vallen in Vredenburg… dat is nou de kracht van Beck, variatie en afwisseling in het repertoire en in volume! ‘Blast From The East’, het beste nummer van ‘Who Else’ (1999) is er weer eentje uit de categorie Jeff’s all-time greatest riffs, een catchy melodie en een origineel dance ritme. In de prachtige tonen van ‘Angel (Footsteps)’ masseert Beck als het ware de snaren. Hij streelt ze zacht met de vingers en hij toucheert ze met zijn slide-tube, maar geen valse noot of een plectrum te bekennen! De volgende inleidende gebroken akkoorden kondigen ‘Dirty Mind’ aan, één van de favoriete tracks van zijn album uit 2001 ‘You Had It Coming’. De wah-wah riffs in dit nummer klinken angstaanjagend donker en paranoïde en de korte hijg kreetjes van Rhonda versterken extra dit gevoel. Ook de drumsolo battle tussen Narada Michael Walden en toetsenist(!) Jason Rebello - deze man tovert werkelijk alle geluiden uit zijn keyboards - is angstaanjagend goed. Beck’s custom Hot Rod machine neemt weer wat gas terug in de trage ongecompliceerde instrumental ‘Brush With The Blues’.

‘Higher’ is een funky nummer wederom gezongen door Rhonda aangevuld met vocalen door een stemvervormer van Jason en “Boom shaka-laka-laka” samples en “Higher” meezing ondersteuning door het publiek. Lennon-McCartney’s ‘Day In The Life’ is voor velen één van de hoogtepunten van de show. In de toegift ‘How High The Moon’, een ode aan de Vader van de elektrische gitaar Les Paul. Het enige nummer vandaag waarbij de lichtkleurige Fender werd ingeruild voor een donkere Gibson gitaar en waarbij Rhonda haar staande bas weer ter hand nam. En met de pre-recorded vocals van Imelda May, waarbij Beck zich tijdens een van zijn weinige gesproken intermezzo’s ‘verontschuldigde’ dat ze er niet bij kon zijn. Deze Les Paul and Mary Ford traditional staat ook op de tribute DVD/CD die afgelopen zomer werd opgenomen in de New Yorkse City jazz club Iridium, waar Les Paul tot aan zijn dood vorig jaar iedere maandag residentie hield. ‘Nessun Dorma’ is het laatste lied tevens de laatste door Puccini gecomponeerde aria uit zijn laatste opera en wordt beschouwd als de laatste grote aria uit de klassieke fase van de westerse opera. In termen van pure emotie een échte klassieker dus. Het lijkt erop dat iedereen die noten kan spelen, maar het gaat om de toon, de manier waarop Beck zijn gitaargeluid menselijk laat klinken maakt het zo fantastisch! Nessun Dorma; niemand mag slapen want Jeff Beck houdt ons hamerend en tokkelend wakker!

Beck speelde veel covers maar dat moet ook kunnen in zijn geval. Hij maakt andermans songs op een natuurlijke wijze eigen en brengt ze met zóveel gevoel dat er ontroerende momenten ontstaan. En hij veroorzaakt enigszins beroering door zijn verrassende keuzes in muziekstukken en muzikanten. De ideale mix van innovatie en artisticiteit. Voor emotie en commotie moet u dus bij de firma Beck & Co zijn, waarvan akte.