Onderwerp: MUSICAL
17 September 2010
Into the woods is een 'must see'
Ad Aerts met foto's van Bob Bronshoff (klik voor vergroting)
Into the woods (1986) is een van de meest bekende musicals van Stephen Sondheim. De oorspronkelijke Broadway versie kreeg lovende kritieken en werd bekroond met verschillende Tony Awards, onder andere voor "Beste libretto", "Beste originele muziek" en "Beste vrouwelijke hoofdrol in een musical". Toch is de musical nauwelijks in Nederland te zien geweest. En dat in een land dat zich de afgelopen jaren tot een echt musicalland heeft ontwikkeld. Pas in 2007 bracht Koen van Dijk's M-Lab de eerste professionele zaalproductie, en werd destijds alleen in het kleine M-Lab theater gespeeld. Het is deze productie die in 2010 (met kleine aanpassingen en een iets andere bezetting) gaat reizen langs de Nederlandse theaters.
De musical is een boosaardige bewerking van een aantal populaire sprookjes waaronder Roodkapje, Raponsje,Doornroosje, Assepoester en Sjaak en de Bonenstaak. Zowel de personages als de oorspronkelijke verhaallijnen lopen door elkaar in een ingenieus verweven plot. Het script van James Lapine is speels en toch ijzersterk, maar het wordt pas goed bij elkaar gehouden door de muziek en liedteksten van Stephen Sondheim. Sondheim staat als componist steving verankerd in de wereld van de Broadway musical, maar schrijft muziek die met kop en schouders daarbovenuit steekt. Met name de gezongen dialogen van Sondheim zijn een lust voor het oor, al zijn ze niet altijd even gemakkelijk te volgen. De muziek van Sondheim is daarmee niet alleen een uitdaging voor zangers, maar ook voor het publiek. Je moet er moeite voor doen, maar er zijn maar weinig musicals waar je in zoveel lagen van kunt genieten. Dit vind je in alle musicals van Sondheim terug.
De oorspronkelijke Broadway versie (met onder andere Bernadette Peters) had een uitgebreide cast, een groot orkest en een technisch zeer vernuftig decor. De Nederlandse versie, geregisseerd door Koen van Dijk, is veel bescheidener opgezet met een cast van slechts 12 mensen en een basiskeuze voor eenvoud. Bij deze opvoering van Into the wood draait het om tekst en muziek, en de mensen die deze vertolken. Al het andere is daaraan ondergeschikt.
Decor en effecten zijn eenvoudig, maar creatief en effectief. Met de kwaliteit van de cast daar nog bij zorgt dit alles ervoor dat deze geweldige musical volledig tot zijn recht komt. Deze aanpak getuigt van veel lef, omdat je je met kleinschaligheid ook kwetsbaarder opstelt. De opstelling van de tribunes in de Theaterfabriek rondom het vierkante speelvlak draagt bij tot een intense en intieme beleving van de voorstelling. Je zit er echt met je neus bovenop. Ondanks de vele dubbelrollen kost het geen enkele moeite om de personages te leren kennen en van ze te gaan houden.
De verwevenheid van muziek en tekst bij Sondheim is ook een enorme uitdaging voor vertalers. Misschien is dat wel een van de redenen waarom Sondheim zo weinig gespeeld wordt. Woordelijk vertalen is niet voldoende. Sondheim maakt in zijn teksten veel gebruik van ritme, klank en herhalingen die vaak moeilijk over te brengen zijn naar andere talen. Koen van Dijk heeft met zijn vertaling een geweldig stuk werk geleverd. Niet alleen dat het een inhoudelijk goede vertaling is, hij heeft ook de typische toon en ritme van de Sondheim teksten weten te behouden.
Into the woods is een fantastische productie waarmee M-Lab weer een keer laat zien dat er in Nederland muziektheater van hoge kwaliteit gemaakt wordt. Dit is een voorstelling die niemand mag missen.
Cast: Annick Boer, Filip Bolluyt, Jasper Kerkhof, Marika Lansen, Wieneke Remmers, Lone van Roosendaal, Rick Sessink, Marit Slinger, Michelle van de Ven, Sander Volders, Remko Vrijdag, Hanneke Vos
Gezien op 9 september in Amsterdam (Theaterfabriek, Première)