Onderwerp: TONEEL
30 April 2009
Een cowboy in de supermarkt – Jetse Batelaan/Rotheater
Door Barbara Klomp met foto's van Leo van Velzen
Gezien: Theater Kikker, 28 april 2008
In de zaal van Theater Kikker staat een grote houten kubus. En een rij winkelwagentjes. In de kubus opent het rolluik, langzaam. Zoals dat bij winkeletalages gaat. Achter het luik bevindt zich de supermarktgang in een bijna realistisch perspectief. Theun Mosk, ontwierp het decor van “Een cowboy met zijn handen hoog juicht waarschijnlijk niet”. Jetse Batelaan maakte eerder prachtvoorstellingen als 'Broeders' (2006) , 'Toe vader, drink', waarvoor hij in 2005 de VSCD Mimeprijs ontving en (samen met Elien van der Hoek) het oergeestige 'Echte vrouwen joggen in regenpak'. De voorstellingen van Jetse Batelaan zijn vrijwel allemaal beeldend, geestig, ontroerend, absurd en verrassend.
Ook 'Een cowboy...' is beeldend. Er wordt vrijwel niet in gesproken en Jetse Batelaan speelt met het alledaagse absurdisme. Wat begint met zoiets herkenbaars als de supermarkt, verandert gaandeweg in een sadistische slapstick. Er wordt met winkelwagentjes gegooid, fysiek geweld gebruikt, er sterft iemand een eenzame dood, slachtoffer wordt dader, een koffertje wordt tot de snipper vernietigt. Het rolluik sluit en opent. En alles herhaalt zich weer.
Toch mist er iets. De keuze voor de vorm lijkt de inhoud in de weg te staan. Want wat wilde Jetse Batelaan nou laten zien? Waar hij in andere voorstellingen zo goed de vinger op de zere plek kon leggen, zoals de eenzaamheid van het samenzijn in Broeders, blijft Een cowboy hangen in absurdistische beelden, die net niet raken, net niet schrijnend, pijnlijk, of grappig zijn.
En dat is jammer.
Want dat Jetse Batelaan kan regisseren heeft hij al eerder bewezen. Daar is twijfel niet op zijn plaats. De spelers, Herman Gilis, Gijs Naber, Lukas Smolders, An Hackselmans en Mijke Werkema, weten de woede en de onmacht van de supermarktklant een vorm te geven. Aan het decor en lichtontwerp van Theun Mosk ligt het ook niet.
“Een Cowboy” mist een groter geheel, een groter gevoel, een nut dat de getoonde woede, agressie en onmacht ook mooi kan maken, of schrijnend, grappig zelfs misschien. Nu is het vooral erg veel gedoe. Goed uitgewerkt gedoe wel, maar dat is toch net iets te weinig om een uur lang geboeid te blijven kijken.