Onderwerp: TONEEL
18 Februari 2008
Fraaie en vlotte 'As you like it' is echt Topstuk!
Door Mieke Kreunen met foto's van Deen van Meer (klik voor vergroting)
Hoewel we plegen te denken dat er aardig wat verschil is tussen mannen en vrouwen wordt dat idee grondig om zeep geholpen in Shakespeares komedie As You Like it. De oude meester gooit alle vooroordelen op dat punt aardig op de schop en Gerardjan Rijnders doet er in zijn versie van de komedie nog een schepje bovenop. Vrouwen worden mannen, spelen mannen die vrouwen spelen, mannen gedragen zich als vrouwen en even lijkt niks veranderlijker dan het geslacht. In het Woud van Arden vieren hormonen en erotiek hoogtij samen met de liefde.
Net als in Driekoningenavond en Midzomernachtsdroom wordt in As you like it het verhaal verteld van jonge geliefden die op de vlucht zijn voor ouders, omstandigheden en hun verplichtingen. Shakespeare eigen levert deze vlucht naast de beoogde liefde en erotiek ook altijd allerlei onverwachte ontmoetingen op en ontstaan de meest wonderbaarlijke en bizarre situaties. Het stuk begint aan het hof van Hertog Frederik waar het er lang zo losjes niet aan toe gaat. Iedereen leeft daar netjes in het gelid en kent zijn plaats. Men gaat er gekleed in stoere kostuums van zwart leer en breedgeschouderde oversized truien en loopt er (letterlijk) netjes in de pas. Rosalind, dochter van de verbanne ex-hertog, is dikke vriendinnen met Celia, Frederiks dochter. Zij is net verliefd geworden op Orlando, een berooide edelman van lage komaf, als zij in ongenade valt en eveneens wordt verbannen. Celia en zij nemen de benen vergezeld van nar Toetssteen en Rosalind vermomt zich voor de veiligheid als man.
In het Woud van Arden waar zij terecht komen is het een dolle boel en loopt iedereen in flamboyante bontgekleurde kamerjassen tussen de kippen (waarvan er een aantal echt leven!). Het leven is er simpel en de mensen zijn er eigenlijk voortdurend bezig elkaar het hof te maken en op te geilen. Daar komt Rosalind - nu als man vermomd - Orlando weer tegen. Hoewel er veel verwikkelingen zijn in de liefde en de familierelaties komt alles aan het eind toch aardig op zijn pootjes terecht mede dank zij de intelligente manipulaties van Rosalind, die alle puzzelstukjes op zijn plaats weet te krijgen en haar eigen Orlando aan de haak weet te slaan bovendien. Uiteindelijk is het de huwelijksgod Hymen die het simultaanhuwelijk van maar liefst vier stelletjes voltrekt.
Rijnders heeft van As you like it een lekkere vlotte uitvoering gemaakt die nergens inzakt. Na het fraaie begin waarbij het brandgordijn een beetje omhoog is gehaald zodat er een aantal dialogen voor kunnen plaatsvinden, we langzaam kennismaken met de hoofdpersonen terwijl op de achtergrond de andere personages (waarvan we alleen de benen zien) keurig in de pas bewegen, laveert hij ons handig door de gecompliceerde plot.
De vertaling van Gerrit Komrij is heel goed te volgen en ook aangepast aan de moderne tijd in verwijzingen en grappen al blijven de zinnen Shakesperiaans lang. Anniek Pfeiffer (Rosalind) en Xander van Vledder (Orlando) zijn een prachtig paar en spelen hun rol met verve. Van Vledder is net afgestudeerd en was pas nog te zien in 3 Zusters van Tsjechov. Ook aanstormend talent Eline ten Camp als Celia maakt een voortreffelijke indruk.
De hele voorstelling heeft vaart, ritme en afwisseling en boeit van begin tot eind. Een fraaie regie, de uitstekende cast en een prachtige vormgeving van decor en kostuums maken As you like it tot een echt topstuk dat met recht de aandacht van een groot publiek verdient. Onder de noemer Topstukken wordt het stuk dan ook overal in Nederland getoond.
De tien grote Nederlandse schouwburgen en de toonaangevende gezelschappen selecteren jaarlijks vier bijzondere toneelproducties onder de noemer Topstukken. De gekozen stukken springen eruit vanwege de diepgang, de maatschappelijke relevantie en de artistieke kwaliteit. Ze worden gemaakt en gespeeld door vooraanstaande regisseurs en topacteurs van dit moment. De vier stukken samen zijn een afspiegeling van de rijkdom en veelzijdigheid die het Nederlands toneel kenmerken. Van experimenteel tot traditioneel, van actuele thematiek tot tijdloos drama en van luchtige komedie tot ontroerend verhaal. Meer info vindt u op de website.
Nationale Toneel - website
Topstukken - website
Spel
Anniek Pheifer, Antoinette Jelgersma, Bob Wind, David Lucieer, Eline ten Camp, Jan-Paul Buijs, Jochum ten Haaf, Paul R. Kooij, René van Zinnicq Bergmann, Ruben Brinkman, Saskia Rinsma, Xander van Vledder
Tekst - William Shakespeare
Regie en bewerking - Gerardjan Rijnders
Vertaling - Gerrit Komrij