Onderwerp: TONEEL
18 Januari 2008
Bijzonder fraaie voorstelling met indrukwekkende acteerprestaties
Door Lana de Wit met foto's van Aus Greidanus en Leo van Velzen (klik voor vergroting)
In navolging van Tantalus, komt De Appel met een volgende marathonvoorstelling: Odysseus. Een eigen bewerking naar het Griekse heldendicht de Odyssee van Homerus. Ook andere bronnen zijn geraadpleegd om een zo waarheidsgetrouw verhaal van de Griekse koning Odysseus neer te zetten. De voorstelling is een lust voor het oog en het gehoor. Met een aantal uitzonderlijke staaltjes acteerwerk.
In het kort vertelt Odysseus het verhaal van de Griekse koning Odysseus die door de zeegod Poseidon vervloekt is. Hij kan daardoor niet naar huis terugkeren. Uiteindelijk besluiten de goden dat de vloek lang genoeg heeft geduurd en dat Odysseus na twintig jaar naar zijn land, vrouw en zoon mag terugkeren. In zes delen zien we een aantal scènes uit die twintig jaar waarbij De Appel haar verhaal heeft opgebouwd rond de thema's gastvrijheid, eerzucht en identiteit.
Een sterke scène waarin vooral de mannelijke acteurs zeer goed tot hun recht komen, is het deel dat zich afspeelt op Aia. Op dit eiland verblijft Odysseus al een jaar lang bij de tovenares Kirke. Hugo Maerten zet een zelfverzekerde en krachtige Odysseus die zich realiseert dat het tijd geworden is te gaan. Judith Linssen is zeer overtuigend in de rol van tovenares Kirke die met al haar charmes probeert Odysseus niet te laten vertrekken. Maar ook de uiteenlopende types soldaten die in het tot barakken vervallen paleis zijn veroordeeld om op hun leider te wachten, zijn uitstekend neergezet. Een scène om van te genieten.
Andere opvallende acteerpresetaties komen van Geert de Jong en Hubert Fermin. Deze ervaren spelers laten hun speelkwaliteiten ook dit maal weer zien. Geert de Jong zet een hevig geëmotioneerde en vertwijfelde Penelope, de vrouw van Odysseus, neer. Hubert Fermin laat zijn veelzijdigheid zien in de vele rollen die hij speelt. Van Agamemnon tot getraumatiseerde oude soldaat tot de god Appollo. Isabella Chapel zet een krachtige godin Athene neer die als een constante factor in het verhaal voorkomt.
Komisch is de scène waarin de goden en godinnen vergaderen. Als een moderne talkshow, compleet met bombastische muziek, enteren zij de goddelijke arena, verbeeld met het uiterlijk van een hedendaagse beroemdheid. Zo is de god Zeus als Pavarotti, godin Hera als Elizabeth Taylor, de god Apollo als Karl Lagerfeld en de godin Aphrodite als Paris Hilton verbeeld. Zij schuiven aan de meterslange vergadertafel aan. Blaasinstrumenten hangen boven hun hoofden, het geschal van de goden en godinnen verbeeldend Een heerlijke bizarre scene waarin iedere acteur zich als een type kan uitleven.
Het deel in de Hades, het dodenrijk, is een mindere scène. De wat ongemakkelijke, vervreemdende acteerstijl van de spelers kijkt niet heel prettig en maakt dat de scène niet vlot loopt. Het decor geeft overigens uitstekend de drukkende en bedompte sfeer van dit dodenrijk weer. De scène op Scheria, de laatste scène voor Odysseus naar huis terugkeert, verbeeld duidelijk het thema gastvrijheid maar voegt weinig toe aan de ontwikkeling en de reis van Odysseus. Overigens ook hier een bijzonder fraai decor van fel oranje banken.
Overigens ook alle lof voor de schrijvers van de Odysseus die deze bijzonder goed geslaagd zijn om een tragedie neer te zetten in goede en duidelijke taal. Zoals hierboven al duidelijk werd is de enscenering verrukkelijk om naar te kijken. Het basisdecor is een in Griekse stijl opgetrokken paleis met diverse speelvlakken. Per deel wordt het met een paar grepen aangepast. In het eerste deel is het een paleis compleet met baden, in het derde deel op het dodenrijk, de Hades, zijn de versieringen verdwenen, de openingen dichtgemaakt en is het verworden tot donkere, vochtige en bedrukkende ruimte. Ook het gebruik van muziek is lovenswaardig, soms pompeus op de voorgrond hoorbaar dan weer zachtjes sfeerversterkend op de achtergrond. De uiterlijke verschijning waarin de acteur en actrices zich keer op keer aan ons manifesteren, is bijzonder treffend en zeer verzorgd.
Wie dit toneelspektakel nog mee wil maken, moet helaas teleurgesteld worden. De 69 oorspronkelijk geplande voorstellingen zijn uitverkocht. Half januari is gelukkig besloten om in de maanden september en oktober 17 extra voorstellingen te spelen, waarvoor de verkoop inmiddels is gestart.
Toneelgroep De Appel - website
Bewerking
Aus Greidanus, Jules Terlingen en Alain Pringels
Regie
Aus Greidanus
Spel
Marguerite de Brauw, Sacha Bulthuis, Isabella Chapel, Hubert Fermin, David Geysen, Aus Greidanus, Geert de Jong, Judith Linssen, Hugo Maerten, Jules Terlingen en Bob Schwarze