Onderwerp: MUZIEK
7 Januari 2008
Heerlijke 'bende' bij nieuwjaarsconcert NBE
Door Mieke Kreunen met vervangend beeld (klik voor vergroting)
Het Concertgebouw in Amsterdam stond letterlijk al tijdens het eerste nummer op zijn kop bij het traditionele Nieuwjaarsconcert van het Nederlands Blazersensemble. Het thema was dit keer 'Nacht' en vanaf de eerste minuut begon het gedonder in de glazen want terwijl de ouders rustig lagen te slapen op het videoscherm, stormde een luidruchtige bende muzikanten gestoken in pyama, nachtpon of ochtendjas de concertzaal binnen op weg naar het podium dat voor de gelegenheid vol was gepakt met bedden, nachtkastjes, knuffels en schemerlampjes. Het Nieuwjaarsconcert van het NBE kent al een lange traditie en is voor degenen die het eenmaal ontdekt hebben (op de TV of in het echt) één van de muzikale hoogtepunten van het jaar. Dat komt niet alleen door de frisse humoristische en (soms theatrale) muzikale interpretatie van het thema van dat jaar maar ook vanwege de competitie van jonge componisten die in de aanloop naar het concert wordt gehouden en waarvan de beste vier mogen optreden op het Nieuwjaarsconcert. Dit jaar viel die eer te beurt aan Stefan Bos (1996), Elianne van Ee (1990), Guusje (1990) en Puck (1992) Ingen Housz en Marijn Ouwehand (1993).
De presentatie was in handen van artistiek leider Bart Schneemann die na een spectaculaire aankomst met limousine op het videoscherm uitgedost als nachtkoningin Marlène Dietrich de trap afschreed. Ook aan een ander traditioneel onderdeel van het concert was een originele invulling gegeven. Het NBE nodigt altijd gasten uit die aandacht verdienen met een betrokken menselijk hart en die op de één of andere manier iets te maken hebben met het thema. Dit keer was de duisternis de link want zowel de Oegandese King Achilla Orrus Apaa-Idomo, die prachtige klanken wist te ontlokken aan zijn duimpiano, als de fado diva van de daklozen en bedelaars, Dona Rosa uit Lissabon, zijn volkomen blind. Dona Rosa's gevoel voor 'saudade' en ongepolijste vertolking terwijl ze zichzelf begeleidde op de triangel was hartverwarmend en de virtuositeit van King Achilla aangrijpend en bewonderenswaardig. Een derde gaste - danseres Christiane Palha - kon wèl zien en dat was ook duidelijk merkbaar aan de verleidelijke blikken en de bewegingen waarmee ze danste in het nummer Tango Seducción. Op het repertoire stonden traditionals, wereldmuziek, klassieken, tango en balkanmuziek en wat al niet meer. Een extra komische noot was het nummer 'Kannst du Pfeifen, Johanna' van de eerste boyband ter wereld, de Comedian Harmonists, met een allercharmantste Johanna te midden van de zangers. Vermeldenswaardig is ook nog de werkelijk schitterende versie voor hoorns en trombones van het bekende Locus Iste van Anton Bruckner dat bij menig koor op het repertoire staat. Op een totaal andere manier indrukwekkend vond ik het nummer 'Nightmare #9' dat speciaal voor dit concert door David Dramm werd gecomponeerd. Een muzikale nachtmerrie waarbij er van alles gebeurt en het publiek stalen zenuwen moet hebben want anders spring je een meter omhoog uit je stoel als er ineens een groepje Mexicaanse blazers getooid met sombrero's achter je in het gangpad oorverdovend begint te toeteren.
Het deel met de jonge componisten werd gepresenteerd door Maaike Martens die op een spijlenbed alle finalisten de zaal in reed terwijl ze een kort gesprekje met ze voerde. De 11-jarige Stefan Bos maakte het nummer Dreams dat hij op piano speelde met zijn broertje Julian Bos op gitaar en Jorrick Simmens op viool. Elianne van Ee liet zich kennelijk inspireren door Minous want componeerde een nummer over katten die feesten op het dak, dat ze speelde op haar accordeon. De zusje Ingen Housz kozen slapeloosheid als motief voor hun compositie omdat één van hen daar wel eens last van heeft. De 14-jarige Marijn Ouwehand tenslotten wijdde zijn nummer aan de vele knuffels die hij - ondanks zijn 15 jaren - nog altijd met liefde koestert. Voor de oplettende toeschouwers was nog veel meer te beleven want op de schermen boven het podium gebeurde ook van alles. Voorbijgangers liepen door de verlaten regenachtige straten of lieten hun hond uit en aan het einde van het concert kwam de limousine, die al die tijd geparkeerd had gestaan, middenvoor rijden om de diva nog eenmaal de gelegenheid te geven voor een onvergetelijke vertolking van 'Where have all the flowers gone?'. Dat was tevens de finale van het concert waarbij de kussens in de lucht vlogen op het podium. Een dag eerder - op oudejaarsdag - was de finale uitgelopen op een massaal kussengevecht in de zaal waarbij de kapok de toeschouwers om de oren vloog en daar waren de mensen van het Concertgebouw op zijn zachtst gezegd niet blij mee. Vandaar dat het op nieuwjaarsdag beperkt bleef tot een paar kussens op het podium en de mensen in de zaal zich mochten uitleven op de vele ballonnen die naar beneden kwamen en waarvan er slechts een enkele nog ongedeerd was toen we eenmaal de zaal verlieten.
Ik vond het (wederom) een heerlijk begin van het nieuwe jaar, dit nieuwjaarsconcert dat ik helemaal blij verliet. Blij, omdat ik een geweldig muzikaal feest had meegemaakt maar ook omdat het plezier en enthousiasme waarmee de muzikanten dit concert maakten er vanaf straalt. Maar ik was ook blij omdat ik hoopgevend vind dat er zoveel jonge mensen meedoen aan de componistenwedstrijd en op een creatieve manier met muziek bezig zijn. Wie het niet gezien heeft, heeft echt wat gemist en is aangewezen op Uitzending Gemist om de schade in te halen of kan de CD/DVD te bestellen bij het NBE. Die van de vorige jaren zijn trouwens ook zeer de moeite waard en volgens mij nog volop verkrijgbaar. Nederlands BLazers Ensemble - website