Onderwerp: TONEEL
16 Maart 2007
Play Strindberg, emoties en een huwelijk.
Tekst en beeld door Berbera van den Hoek (klik voor groter)
Gezien op 15 maart, KEK Living Outlet
Van de Stichting The English Language Theater (STET) ben ik inmiddels gewend dat zij toneelvoorstellingen organiseren op bijzondere locaties. Donderdagavond liep ik in de Haagse Prinsestraat, zoekend naar nummer 85 “ 93. Het nummer zat aan de gevel van KEK Living Outlet, een interieurwinkel. Na binnenkomst werd het publiek doorgeleid naar de achterkant van de winkel, waar een groot gordijn was opgehangen. Achter dit gordijn zal Play Strindberg, een zwarte komedie, geschreven door Friedrich Duerrenmatt, vertolkt worden door acteurs van Tusk Theater Company. Aan de linkerkant was een eenvoudige huiskameropstelling en het enige dat verried dat hier een voorstelling zou gaan plaatsvinden waren de rijen met stoelen aan de rechterkant.
Het stuk begint als het echtpaar Edgar en Alice 25 jaar getrouwd zijn. Zij wonen in een vuurtoren op een verlaten eiland en zijn gevangen in elkaars web. Het is zeker niet het toonbeeld van een goed huwelijk, hoewel ze bij vlagen de schijn ophouden tegenover de buitenwereld. In het begin kan je nog op een verkeerd been gezet worden en in de veronderstelling verkeren dat je op een verkeerde dag hun huiskamer bent binnen gekomen. Edgar vindt zichzelf geweldig en hij laat Alice keer op keer merken dat alles wat zij is aan hem te danken is. Als het stuk zich ontrafeld blijkt echter dat hij zelf niet echt ver gekomen is in het leger. Alice daarentegen was voor haar huwelijk succesvol actrice. Ze zijn in een stadium aangekomen dat alle schaamte voorbij is. Het sarcasme en de verbittering druipen er vanaf. Om de aandacht niet alleen op elkaar te richten worden de buren nauwlettend in de gaten gehouden en hun levensstijl voortdurend bekritiseerd. Onder de oppervlakte komt ook de eenzaamheid duidelijk naar voren. Ze hebben geen contact met andere eilandbewoners, uiteraard geven ze elkaar hiervan de schuld, de kinderen zijn weggelopen en de huishoudelijke hulpen hebben ontslag genomen.
Onverwacht staat de neef van Alice, Kurt, op de stoep. Alice en Edgar proberen nog even de schijn op te houden dat het goed met hun gaat maar Kurt prikt heel snel door deze ballon heen. Er schieten vonken over tussen Kurt en Alice, hierdoor vallen de ongemakkelijke stiltes nog meer op. Er komt nu ook naar boven dat het echtpaar financieel aan de grond zit en dat er zelfs geen eten in huis is. Helaas blijkt Kurt ook niet helemaal zuiver op de graat te zijn en Alice zit duidelijk in een tweestrijd.
Het risico met een stuk als dit is dat het heel snel vervalt in een kabbelend geheel. Door het sterke spel van Ellis van Maarseveen in de rol van Alice en David Krugel als Edgar gebeurt dat geen moment. Erik Jan van den Broek is overtuigend als dandy Kurt. De emoties zijn voor het publiek duidelijk voelbaar en er zit veel afwisseling in het stuk. Een belangrijk rol is weggelegd voor de muziek en dans die in het stuk verwerkt zijn. De Kroatische componiste Ivana Kiss heeft de muziek gecomponeerd. Hierdoor is een boeiend en eigentijds geheel ontstaan, dat zeker de moeite waard is om te bezoeken.
Play Strindberg is nog te zien t/m 25 maart in KEK Living Outlet, Prinsestraat 85 “ 93, Den Haag
STET - website
Tusk - website
English translation
STET production never fail to surprise me, partly because of their locations. Thursday night I wandered through the Prinsestraat looking for number 85 “ 93 and I found Kek Living Outlet, a furniture store! At the back of the shop, a red velvet curtain is drawn. It is here that Play Strindberg, a dark comedy by Friedrich D ¼rrenmatt will be performed by TUSK Theatre Company. To the left one sees a simply designed sitting room and the only indication you get that you’re about to see a performance are the rows of chairs on the right&hellipIt begins with Edgar and Alice, who are married for nearly 25 years. They live in a lighthouse on a deserted island, while keeping each other prisoner within their daily rituals. It’s obviously not a good marriage, but towards the outside world, they show a united front. As an audience you might be misled into thinking you’ve entered their lives on an off day.
Edgar thinks very highly of himself and cannot stop telling Alice that she owes everything to him. However, it soon becomes clear that his career in the army has not been a very successful one, whilst Alice used to be quite a famous actress. Their relationship is beyond shame. The sarcasm and disappointment are cruelly apparent. In order to forget their own misery, they focus on the neighbours, continuously criticising their doings and their way of life. The mutual loneliness of the spouses is obvious. They have no contact with others on the island “ for which they naturally blame each other - their children have moved out to town, and the servants have served notice.
Unexpectedly Alice’s cousin Kurt arrives. Edgar and Alice keep up appearances, but Kurt can see this charade for what it is. Kurt and Alice rekindle their old flame, which amounts to even more awkward silences. It now appears Edgar and Alice are broke and that there is not a crust of bread in the house. Kurt turns out to have his own shady past, and Alice is clearly torn between the two.
The trap for a play like this is that it could easily turn into a conversational piece. However, thanks to the very strong performances of Ellis van Maarseveen as Alice, and David Kr ¼gel as Edgar this never happens as we’re being kept on our toes. Erik Jan van den Broek is very convincing as the dandyish Kurt. Ivana Kis, a young Croatian composer, is responsible for the music which is an integral part of the show. All together this has made for a gripping and contemporary performance most definitely worth seeing.