Onderwerp: TONEEL
17 Februari 2007
Jongerentheatergroep Looz speelt 2880
Door Marieke van Soest met foto's van Looz (klik voor groter)
Fijnhouttheater Amsterdam, gezien op 1 februari 2007
Een grote groep jongeren voor de deur wijst me de weg naar het Fijnhouttheater. Jongerentheater betekent ook jongerenpubliek. Het theater heeft een gezellige entree. Het is een hoge ruimte, in lichte kleuren. Een aantal tafeltjes, een zithoek en een gezellig barretje. Hier is ook de kaartverkoop.
De voorstelling vindt plaats in een intiem theaterzaaltje, het podium is dicht bij het publiek. Het podium is donker, witte projectieschermen op de achtergrond. Drie mensen op het podium, eenlingen. Eentje schrijft. Zichzelf belichtend met lucifers, schrijft zij gehaast, gedreven, alsof haar leven er vanaf hangt. De anderen zijn op zichzelf, bezig met hun eigen dingen, in hun eigen wereld. Wat is dit? 2880 “ is het de toekomst? Projecties. Flarden van mensen, in de stad. Eenlingen, roerloos. Beelden van natuur: water, bergen, langstrekkende wolken. Opnieuw mensen op het podium. De schrijver schrijft door, gedreven, gehaast. Een meisje in een prachtige rode jurk barst uit in luid gelach. Uitgelaten lacht ze, dansend in het rond, tot ze erbij neervalt. Wat is dit? Een lachkick, partydrugs? Een nieuw tafereel. Een man zit aan tafel leest de krant. Zijn vrouw komt thuis, vertelt over haar dag. De man reageert niet, blijkt de krant ook niet te lezen. Strak staart hij voor zich uit, blad na blad omslaand. Als alle pagina’s omgeslagen zijn, blijft hij de beweging herhalen. Ook de vrouw krijgt dit in de gaten. Verschrikt kijkt ze naar haar man. Wat gebeurt hier?
Langzaamaan wordt het duidelijk. Een man leest boeken. ‘&hellip net als vroeger de builenpest. Toen de zwarte dood, nu de stille dood. Steeds meer uitval, herhaling van enkele bewegingen, tot uiteindelijk de dood intreedt. Quarantaine.’
Ziektekiemen verspreiden zich door de lucht, overal kun je besmet raken. Paniek bij de bushalte, als iemand plots neervalt. Mededelingen van de overheid: vooral rustig blijven. Informatie hoe te handelen, als in je nabije omgeving iemand besmet blijkt.
Steeds in dezelfde vorm. Prachtige plaatjes van de wijze waarop elk persoon met de eigen realiteit omgaat. Projecties van mensen in de stad die ziek worden. Mededelingen van de overheid. Stille natuur. Een beeld ontstaat van het schrijnende isolement wat optreedt. De filmbeelden halen het heel dichtbij. Het zou kunnen gebeuren, hier en nu. Een epidemie, de stille dood.
‘Een mens kan een week zonder eten. Een mens kan twee dagen zonder water. Twee dagen, 48 uur, 2880 minuten. Maar hoe lang kan een mens zonder liefde?’
Een mooi, boeiend stuk. Heel boeiend is ook de wijze waarop jongeren op de voorstelling reageren. Het overgrote deel van het publiek bestaat uit 3VMBO-leerlingen, met een aantal begeleidende docenten. Zij reageren heel direct op wat ze zien. ‘Wat gebeurt hier’, is voor mij een vraag die bovenkomt. Jongeren stellen de vraag direct, geven hun mening over wat ze zien, wat ook onderlinge reacties oproept. Als het meisje in de rode jurk op het podium een lachbui krijgt, krijgen een aantal meiden spontaan de slappe lach. Als ze zich daarna begraaft onder een sneeuwbui van snippers, vragen ze zich hardop af of ze gek geworden is.
Als een speler zich direct tot het publiek richt. ‘Jullie begrijpen het gewoon niet, jullie weten niet wat het is’ reageren de voorste rijen verschrikt. Ze lijken zich direct aangesproken te voelen. De voorstelling weet de jongeren mee te nemen, al is het niet het makkelijkste stuk. De eerste vraag bij de nabespreking luidt: ‘Waar ging het eigenlijk over?’, maar de antwoorden komen ook uit de zaal. ‘Een ziekte. De stille dood. Angst voor de dood. Liefde. Zelfliefde.’
Voor de docenten is het een avondje spitsroeden lopen.’Maar we doen het graag. De leerlingen worden de komende tijd begeleidt en moeten in mei zelf een voorstelling geven’. Erg leuk hoe hier een vervolg aan wordt gegeven.
Spel:
Akkemei van der Veen
Bart Kallenbach
Helmer van der Sar
Isabel Boerdam
Marten Lohstroh
Tobias Verhagen
Vanessa van der Schatte Olivier
Het Fijnhouttheater - website
Knoop Oud West - website