Onderwerp: TONEEL
30 Oktober 2006
Othello “ manipulatie en naïviteit op zijn best
Door Carol Greenshields met foto's van Ben van Duin (klik voor vergroting)
Bij het binnenlopen van de schouwberg in Den Haag zijn mijn eerste gedachten “wow” wat een indrukwekkend podium; stapels scheepscontainers vormen de achtergrond waarvan wij alleen de achterkant zien met het glimmende hang- en sluitwerk van de dichte deuren. Met de verduistering van de zaal komt de Moorse edelman Othello het podium op, zijn gezicht bedekt door een laag zwarte verf die hij er vervolgens afhaalt terwijl zijn lichaam 360 graden draait en hij kijkt in de spiegel vastgeklampt in zijn linker hand. De rest van de cast staat erbij in kledij dat iets weg heeft van een tweedehands kledingshow van zeer uiteenlopende kwaliteit. Annette Speelt is de toneelgroep die vanavond samen met regisseur Johan Doesburg deze voorstelling van Othello neerzet. Michel Sluysmans opent in de geniepige en manipulerende rol van Jago; hij doet het perfect, van begin tot einde. Vincent Linthorst als Roderigo is geweldig in zijn naïviteit en gevoeligheid voor de manipulaties van Jago, en luistert aandachtig naar elk duister plot om de mooie Desdemona voor zichzelf te winnen en haar weg te halen bij Othello. Jagos jaloerse houding ten opzichte van de loyale Cassio (Pieter van der Sman) die boven hem gekozen wordt tot luitenant, kent geen grenzen. Vanaf het moment dat Othello op oorlogspad gaat begint Jago met het plannen van zijn wraak om de liefde tussen Othello en Desdemona te bederven en hem in diskrediet te brengen onder zijn kennissen. Anniek Pheifer speelt een prachtige, oprechte en gepassioneerde Desdemona, die het helemaal prima vindt om stiekem te trouwen met de donkere Othello.
Thijs Römer weet een sterke, gepassioneerde en vooral verwarde Othello levendig te spelen. Ondanks zijn betoverende liefde voor Desdemona vertrouwt hij iets te veel op Jago, die hij ziet als de meest eerlijke man op aarde. Het werkt perfect en zelfs de posturen van de twee mannen helpt het beeld te projecteren van hun karakters. Pauline Griedanus speelt een verwarde en naïeve Emilia, een ietwat zwakke rol die niet overtuigend overkomt. De slotscène is met zo veel passie gespeeld dat de vonken er vanaf vliegen, het moment suprème wanneer Othello Desdemona, bijna met tederheid wurgt, is zo indrukwekkend dat je gefixeerd bent, de hele tijd wensend dat Emilia de waarheid gaat spreken, Othello van zijn ingetuinde jaloerse gedachten te ontdoen maar tevergeefs, sterft Desdemona en je voelt het hart van Othello ook sterven. Machtig.
De gehele cast is bijzonder goed op elkaar ingespeeld, en dat doet tijdens de lange zit helemaal de tijd vergeten. Afleidend van de acteurs en dit prachtige stuk, Othello was de kleding; dusdanig gerafeld van Jago en Othello dat je ze beiden een nieuwe pak aan wilt schaffen. Helaas hebben de verschillende typen kleding geen toegevoegde waarde en leiden alleen maar af omdat ze zo opvallen; en wiens idee het was om een camera op de podium te zetten, die af en toe door de cast bediend werd heeft niet echt nagedacht over het beeld dat daarmee gecreëerd werd “ zeer afleidend. Ook jammer is de typische Nederlandse behoefte om de vrouwelijk rollen een lingerie show te laten doen. Niet echt nodig en nogmaals leidt het af van de echte talenten die er daadwerkelijk op deze podium staan. Het idee om Othello een modern jasje aan te doen is niet gelukt Maar gelukkig redden de acteurs de avond en Shakespeares prachtige stuk.
Nationale Toneel - website
Annette Speelt - website