Onderwerp: WERELDMUZIEK

03 12 05 - 02:13

Morna Fado - Fernando Lameirinhas

  
In 1975 hoorde ik voor het eerst van Fernando Lameirinhas die toen met zijn band Sail Joia een hit had met het swingend nummer Amsterdão. Daarna verloor ik hem lang uit het oog totdat ik via een dierbare vriend weer in aanraking kwam met deze Portugese Nederlander. We schreven eerder over het jubileumconcert in Carré van Fernando Lameirinhas en gisterenavond bezocht ik het programma Morna Fado in het Beauforthuis.
'Morna Fado is een voorstelling over de schoonheid van de melancholie, saudade en sensualiteit van Portugal en de Kaapverdische eilanden, gecombineerd met de sterke, onderliggende hartslag van het oeraardse Afrika', zo lees ik op de flyer. Het programma wordt normaal gespeeld door een kwintet maar gisterenavond door een trio waarin Fernando Lameirinhas wordt bijgestaan door zijn broer Antonio Lameirinhas op basgitaar en Juan Pablo Dobal op de vleugel. Het Beauforthuis past Fernando Lameirinhas als een handschoen en omgekeerd en dat heeft te maken met sfeer. Fernando is niet alleen een bevlogen artiest die met zijn mengeling tussen fado en allerlei andere muziekstijlen iedereen weet te bekoren maar hij is ook nog eens een beminnelijke theaterpersoonlijkheid die met zijn charmante performance meteen in contact is met het publiek.
We kregen een gevarieerd programma voorgeschoteld met nummers van anderen en eigen composities van Lameirinhas oftewel zoals één van zijn nummers heet 'Meo Fado'. Fernando zegt daarover dat het er niet zoveel doet of het echt traditionele fado is of niet, als het maar uit het hart komt dan mag het ook wel een eigen variant zijn (m ¬jn fado). Toch kwamen er ook verschillende traditionele fadonummers langs zoals 'Amalia' (over de koningin van de fado Amalia Rodrigues), het sensuele 'Sodado' en 'Rosinha', over het Portugal van Fernando's jeugd waarin een jongen op afstand hunkert naar het meisje Rosinha dat op straat citroenen verkoopt.
Saudade (heimwee) is een thema dat als een rode draad in het programma verweven zit. Fernando geeft lachend toe dat de Portugezen daar nooit genoeg van kunnen krijgen en daarom zijn fado en heimwee zo met elkaar verbonden. Naast alle nummers over de saudade gaat 'Lusitano' ook over de vraag wie ze nou eigenlijk zijn, die Lusitano's oftewel de Portugezen. Het prachtige nummer 'Sol e Solidad' (dat gaat over het land Portugal) door Fernando op zijn jubileumconcert gezongen samen met Trijntje Oosterhuis. is het eerste nummer waar het publiek zachtjes meezingt: 'Oh weemoed, trots en eenzaamheid'. Dat meezingen zal in het tweede gedeelte van het programma nog vaker gebeuren. Het bijzondere vond ik dat het publiek moeiteloos aansluit bij de sfeer van het concert en op sommige momenten een bijna intiem koor vormt, gedirigeerd door een gepassioneerde Lameirinhas.
Fernando Lameirinhas is niet alleen zanger maar ook componist en maakte veel nummers zelf. Prachtig vond ik 'Vondelpark' (over zijn vriend, die directeur was van het Vondelpark Openluchttheater en er nu niet meer is) en ook 'Misterio da Vida' (over het mysterie van het leven) en 'Bate Cora 夋o' (over het kloppen van het hart en hoe vanzelfsprekend we dat vinden). Met name dat laatste nummer swingt de pan uit en biedt pianist Juan Pablo Dobal gelegenheid om te laten zien wat hij kan en dat is nogal wat! Je kunt merken dat de drie vaak met elkaar gespeeld hebben. Ze voelen elkaar feilloos aan en zijn perfect op elkaar ingespeeld, zelfs als ons verteld wordt dat het improviseren is bij een bepaald nummer.
Met een daverend applaus beloont het publiek de drie musici die niet lang wachten op de koude gang voordat ze terug komen voor de toegift. En de wens van het publiek komt uit als Fernando het prachtige Abra §e-me zingt. Menigeen houdt het niet droog, zie ik uit mijn ooghoek terwijl ik zelf ook met een brok in mijn keel zit. De toegift wordt afgesloten met het vlotte en vrolijke 'Amizade'.
Wat een heerlijk concert en wat een geweldige musici! Het kan bijna niet anders of je komt er met een goed gevoel vandaan omdat deze muziek en deze mensen je weten te raken en je ondanks de soms treurige thema's van de muziek toch op de één of andere manier blij maken. Dikke rijen vormden zich dan ook voor de koffer met CD's die op het podium staat te wachten op kopers tot Fernando komt om de CD's te igneren.
Ga het zien dit programma want het komt nog op verschillende plaatsen (zie de speellijst). Vanavond spelen ze bijvoorbeeld in de Purmaryn in Purmerend. Overigens, voor de lezers van het Gezinsblad van 23 november j.l. die de abusievelijk verkeerde foto bij het interview met Lameirinhas aantroffen in het blad, klik even op de foto's hierboven, dit is hem echt!

Geïnteresseerd in CD en DVD?
Bestel de CD:
Alegria Do Triste
Fernando Lameirinhas

of reserveer de DVD:
Fernando lameirinhas-live in car

Onderwerp: DANS, WERELDMUZIEK

08 11 05 - 20:18

Première Cuadro Flamenco

klik foto voor vergroting
Gisteren waren we in de prachtige Leidse Stadsschouwburg bij de première van Cuadro Flamenco, de vroegere begeleidingsgroep van Paco Pe ±a, die in 1996 hun laatste voorstelling op de Nederlandse planken zette. De naam Cuadro Flamenco is afgeleid van het Spaanse gebruik om, voor bijzondere gelegenheden, artiesten bijeen te brengen om een 'cuadro' te vormen (een groep bestaande uit zangers, gitaristen en een aantal dansers). De kern van het gezelschap wordt gevormd door danseres Cora Weggeman en gitarist Ricardo Mendeville. Zij vormden voor dit nieuwe programma een 'cuadro' met flamencogitarist Paco Serrano, de danser Daniel Navarro, de zangers David Palomar en Antonio Camos, gitarist Juan Requena en percussioniste/zangeres Sabrina Romero.
Navarro is een jonge talentvolle danser die met fantastisch voetenwerk meteen in het eerste nummer zijn visitekaartje afgeeft. Hoewel hij gekleed gaat in een normaal (in mijn ogen zelfs saai) herenkostuum heeft hij naast virtuositeit een geweldig uitstraling en elegantie in zijn bewegingen. Wat een stijl heeft die man! Wat een strakheid en intensiteit!
Aan Cora Weggeman zie je haar oorspronkelijk klassieke dansopleiding nog goed af. De gratie waarmee zij zich in de wat meer ingetogen stukken over het podium beweegt is soms poëtisch, af en toe spannend en dan weer vol ingehouden passie. Ook vormt zij een prachtig en gracieus beeld in haar dans met de rode zijden rok die zij als een cape om zich heen slaat en waarmee zij zich verbergt en onthult. Ik was erg onder de indruk van de intensiteit en de spanning die zij weet op te roepen in een eenvoudige zwarte jurk met een omslagdoek en uitsluitend begeleid door de drums van Romero .
Dramatisch, gepassioneerd en hartverscheurend is de muziek van de gitaristen en zangers waarbij met name Paco Serrano en Simon Roman veel reacties weten op te roepen bij het publiek. Ademloos keken we hoe snel de vingers van Serrano heel en weer vlogen langs de snaren van zijn gitaar. Ik was zelf ook wel heel gecharmeerd van zangeres Romero die met haar stem klanken opriep die voor mij een verwantschap hadden met de Portugeese fado. Op de muzikanten en zang viel weinig af te dingen. Dat was van ongekende hoog niveau.
Hans en ik vonden allebei overigens dat het programma voor de pauze sterker was dan na de pauze. Misschien kwam dat omdat aan de dansen die Weggeman en Navarro samen dansten net dat extra sprankelende aspect ontbrak dat beiden solo wel hadden. Ik was aanvankelijk heel enthousiast over de sobere bijna gestilleerde aanpak in de vormgeving en waar het precies door kwam weet niet niet maar na de pauze miste dat kracht. Er was ook even iets mis met het licht en de volgspots die de dansers zo nu en dan niet meer in de schijnwerpers hadden. Bij een première kunnen er nog wel eens dingetjes mis gaan, die later weer goed komen. Het is ze vergeven.
Cuadro Flamenco had zich voorheen al een speciale plekje verworven in het Nederlandse theatercircuit en ze hebben met dit programma en deze bezetting alle kwaliteiten in huis om hun plekje weer te heroveren. De flamencoliefhebber mag ze dan ook zeker niet missen! De speellijst vind je op de Cuadro Flamenco site

Onderwerp: MUZIEK, WERELDMUZIEK

06 09 05 - 20:56

Voedsel voor de ziel

klik foto voor vergroting
Gitarist Hans Visser (voor velen wellicht bekend van Flairck) raakte enige tijd geleden gegrepen door de Russische blues en vormt nu samen met accordioniste Irena Fillippova en Arthur Bont (op cajon) een trio dat zich laat inspireren door Russische muziek en cultuur. Samen met een aantal vrienden speelden zij gisteren een benefietvoorstelling voor de verbouwing van het Beauforthuis. En we hebben genoten!
Het concert begon met een drietal nummers van Richard Galliano, jazzmuzikant en accordeonvirtuoos die ondermeer een aantal Piazzolla klassiekers bewerkte. We kregen achtereenvolgens "New York Tango", "Song for Joss" en "Laurita" te horen. Accordeoniste Irena was haar stem bijna kwijt maar zong vervolgens toch nog het tweetalige "Moscow Parade", dat net als het vijfde nummer "Kadrill" onderdeel vormde van het programma "With Love from Russia", een programma rond de Russische volkszanger Vladimir Vyssotski, waarmee Irena en haar ensemble in 2001 in het theater stond. Bij het traditionele "Kadrill" werd bovendien gedanst door Victoria Visser, de dochter van Hans en Irena, die zich voor de gelegenheid had gekleed in een Russisch kostuum.
Het nummer erna stond ons nog een verrassing te wachten want dat werd gezongen door de Utrechtse beeldende kunstenaar Theo Mackaay (hij ontwierp ondermeer de grote Nederlandse filmprijs "het Gouden Kalf"). Hij zong samen met Irena het schitterende "Lied van de aarde" met een tekst van Hans Visser op muziek van Vyssotsky. Dit lied wordt overigens ook gebruikt in het PandaDroom, het WNF-project in de Efteling.
Na "Kraanvogels", eveneens gezongen door Mackaay, maken we kennis met nog een vriendin van het trio: violiste Judy Schomper (inderdaad, ook ooit van Flairck) die samen met Irena "Zomer" uit "De Vier Jaargetijden" van Vivaldi speelt. Hoogtepunt voor mij was de Tango Milonga van Astor Piazzola die werd gespeeld door Irena die door haar dochter Victoria begeleid werd op de vleugel.
Daarna worden we nog getracteerd op een prachtig Russisch popliedje "Regen zacht" en twee Galliano's (Viaggio en Tango pour Claude). Het concert wordt afgesloten met een Russisch traditioneel stuk met wervelende dans van Victoria (zie ook dit filmfragment). Hoewel dit programma pas de eerste helft was van de benefietvoorstelling kon het publiek er maar niet genoeg van krijgen en werd nog een swingende boogie gespeeld als toegift.
Het was een bijzonder programma, deze benefietvoorstelling, niet alleen door de afwisseling van muziek en gasten maar vooral door het werkelijk schitterende en gepassioneerde spel van Irena Filippova dat een rode draad is in de voorstelling. Schijnbaar moeiteloos speelt ze de meest ingewikkelde passages en de accordeon lijkt bijna een verlengstuk van haarzelf. Het is muziek die raakt en ontroert en voedsel is voor de ziel. Je kunt Irena de komende maand zien spelen op 16 september a.s. om 20.00 uur in de Oranjerie van het Universiteitsmuseum in Utrecht. Voor meer (benefiet)concerten in het Beauforthuis kijk hier.

Onderwerp: DANS, FESTIVAL, WERELDMUZIEK, OEROL

17 06 05 - 11:36

Oerol: El Camino del Agua

Door Mieke Kreunen

We hadden op het laatst nog een voorstelling bijgeboekt op donderdagmiddag voor 'iets met dans' en 'multiculti' waarvan de omschrijving ons wel aardig leek. We werden verzameld op een duin bij Halfweg en daar moesten we in het middagzonnetje wachten totdat we werden opgehaald. Toen het eenmaal zover was werden we met zijn allen een hoog duin op geleid en bovenop zagen we de 'schouwburg': een diepe beschutte duinpan met daarin een podium waarop het orkest en een aantal dansers al stond opgesteld. Door het mulle zand daalden we af naar beneden waar banken waren opgesteld hoewel ook een aantal mensen lekker tegen de randen van de duinpan aan in het zand bleven zitten.
Het orkest was in het wit gekleed, stond achterste voren opgesteld en alle orkestleden hadden een masker op hun achterhoofd. Dit Nederlandse Jeugd Strijkorkest had een prima geluid ondanks de redelijke harde wind, al weet ik niet of het voor de toeschouwers wat meer bovenin net zo goed te horen was als voor ons.
De Cubaanse dansers zetten een bruisende, enthousiaste en sprankelende voorstelling neer geïnspireerd op de Afro-Cubaanse Orishas, het godenrijk waarop mensen hun dromen, pijn en wensen projecteren. Kleurrijke kostuums, opzwepende ritmes, positieve en negatieve krachten, rituelen en passie waren de ingrediënten voor de prachtige choreografie van Feri de Geus en Noortje Bijvoets.
We werden betoverd door de prachtige muziek (waarvan het arrangement speciaal voor de productie was gemaakt) en die mooie jonge mensen die dan weer gracieus, dan weer gepassioneerd over het podium bewogen. Een perfecte harmonie van zon, wind, kleur, geluid, beweging en inspiratie.
De voorstelling is gemaakt door Stichting Le Grand Cru die eerder interculturele voorstellingen maakte met dansers uit Georgië en Zuid-Afrika. Ze gaan toeren door Nederland vertelde de dirigent aan Paolo dus als je de kans krijgt ga er dan naar kijken. Wij vonden het een hoogtepunt en een voorstelling die wij allen best nog wel een keertje zouden willen zien en horen. De foto is zoals altijd gemaakt door Hans en hier is nog een stukje film te zien.

Onderwerp: DANS, LOCATIETHEATER, WERELDMUZIEK, OEROL

12 06 05 - 09:48

Oerol: De 2e conferentie van de watergoden

Door Mieke Kreunen

Onze eerste voorstelling op Oerol was van Theatre Embassy die we vorig jaar al een keer zagen met een voorstelling op straat in West. Misschien herinner je je nog de foto van de stralende jongen met een kartonnen hoge hoed en de kleurige kleding van alle spelers. Nu was er een thema gemaakt met theatergroep Trono uit Bolivia over de woede van de watergoden van de pre-Columbiaanse beschaving die vertoornd zijn als ze zien hoe de zee wordt leeg gevist, de bronnen worden vervuild en de regen verzuurt. Ze komen bij elkaar om te zien wat zij hieraan met hun eigen middelen kunnen doen.
In het Parc de Chevre zaten alle tribunes propvol voor deze objecten theatervoorstelling, fantastische metershoge poppen die met ingewikkelde constructies verrijdbaar zijn gemaakt. Prachtige bewegende constructies, een draak, een vrouwenfiguur, een witte en een zwarte figuur allemaal heel fantasievol gemaakt met originele attributen. Grappige details: een vergiet als masker, voetballen als borsten, lepels als ogen, een paraplu als rok, waterflesjes als decoratie voor een kostuum. Alleen al aan de kostuums en de poppen kijk je je ogen uit. En ook het kleine zwarte hondje dat (te zien aan het doekje om zijn hals) bij het gezelschap hoorde, zorgde voor veel vermaak door steeds op bijzondere momenten over het podium te wandelen. Ook ging het beestje op een dramatisch moment lekker relaxt vooraan het podiium eerst zitten en vervolgens liggen. Het verhaal was aardig en het spel was vol enthousiasme maar dat was de belangrijkste kwaliteit. De muziek was eenvoudig en schitterend en de kostuums en poppen oogstrelend en bijzonder. Geen absolute topper maar toch een aardige binnenkomer op de 'Eindeloze Deining'. De foto toont een paar van de wonderlijke figuren en is van de hand van Hans.