Onderwerp: MUZIEK
17 Juli 2012
Raaven blaast oude muziek nieuw leven in
Tekst: Jorien Heemskerk
‘Barok in popstijl.’ Dat is hoe de mannen van Raaven hun eigen muziek omschrijven. Hiermee doen ze zichzelf eigenlijk tekort. Want een eenvoudig patroon van coupletten en refreinen hoef je bij hen niet te verwachten, zo bleek afgelopen zondag tijdens hun Robeco Zomerconcert. In plaats daarvan maken ze originele en vernieuwende muziek vol afwisseling. Voor een breed publiek, maar wel van gevorderde luisteraars.
Naast saxofonist Raaf Hekkema, bekend van het Calefax Rietkwintet, bestaat Raaven uit gitarist Wiek Hijmans en drummer Joshua Samson. De groep werd ruim twee jaar geleden opgericht. Centraal in hun werk staat het idee dat de oorsprong van de popmuziek in de 17e eeuw ligt. Hekkema: “Wat wij nu ‘oude muziek’ noemen, was toen onderdeel van de populaire cultuur.” Bovendien maakte tijdens de barok de combinatie van melodie en akkoordbegeleiding een grote opmars.
Ook qua thematiek zijn er overeenkomsten. Thomas Ravenscroft, een van de componisten van wie het trio een lied bewerkte, zou in 1609 al gesteld hebben dat het voornaamste doel van muziek het amuseren van mensen is. En veel teksten gingen ook vier eeuwen geleden al over de liefde. ‘Finally I’ll have a place in your heart’, ‘your eyes will lead to paradise’ of ‘darling don’t walk away from me’; het klinkt allemaal heel herkenbaar.
Spanningsveld
Toch klinkt Raaven niet zoals de pop die dagelijks op de radio voorbijkomt. Daarvoor is hun muziek te afwisselend, te vrij. De herkenbaar oude melodieën – soms gezongen door Hekkema – zijn ingebed in een muzikaal spanningsveld, dat door subtiel drumwerk en soms heftige saxofoonuithalen nog het meest aan jazz doet denken. Ook de vele solo’s passen daarbij. Maar wanneer drums en elektrische gitaar de overhand nemen, lijkt het juist weer meer op rock.
Dat alles gebeurt zonder dingen te forceren of de oorspronkelijke werken geweld aan te doen. Het is alsof de emotionele en muzikale kern ervan naar deze tijd is meegenomen. Opvallend is dat de moderne instrumenten hierdoor soms juist oud klinken. In de gitaarpartijen lijkt dan bijvoorbeeld een luit, klavecimbel of strijkinstrument te herkennen. Het heldere geluid van de sopraansax doet af en toe denken aan trompet, hoewel Hekkema voornamelijk vioolpartijen speelt.
‘Geniale vondst’
De mannen van Raaven grijpen terug op componisten uit heel Europa, niet alleen uit de barok maar ook uit de late renaissance. Een van de hoogtepunten tijdens het concert is hun versie van Bibers ‘Passacaglia’. Een gevoelig nummer, waarbij Samson het moderne percussie-instrument hang bespeelt. Ook Schmelzers ‘Zesde sonate in F gr.t.’ maakt veel indruk. Daarnaast zijn onder andere madrigalen van Monteverdi, dansmuziek van John Dowland en Caccini’s ‘Amarilli’ te horen.
Of ook een echt poppubliek zich aangesproken zal voelen door Raavens creatieve - en daardoor toch wat ingewikkelde - bewerkingen hiervan is de vraag, maar de bezoekers van het Concertgebouw zijn in ieder geval razend enthousiast. Hoewel sommigen even moeten wennen aan de aanwezigheid van een drumstel, vinden zij de muziek ‘een geniale vondst’, ‘geweldig’, ‘spannend’, ‘interessant’ en ‘niet deftig’. Kortom, een geslaagde manier om oude muziek nieuw leven in te blazen.
Het komende seizoen is Raaven te zien op verschillende plaatsen in Nederland.