Onderwerp: ALGEMEEN, MUSICAL
20 Februari 2012
Opzij, opzij, opzij: Alfred J. Kwak was terug!
Tekst: Lucienne Heemskerk
Beeld: Rudi Gagel
Wie kent ’m nu niet, die wereldberoemde, heel bijzondere eend Alfred Jodocus Kwak, geesteskind van Herman van Veen? Wat ik nog niet wist, is dat Alfred geboren is in ‘mijn stad’ Den Haag. In 1978 vond in de residentie de allereerste uitvoering van Alfred J. Kwak, van Herman van Veen en het Residentie Orkest plaats. En meer dan dertig jaar later zat ik, in datzelfde Den Haag, eindelijk met eigen oren en ogen te genieten van deze musical van – wederom! - het Residentie Orkest, onder leiding van Josep Vicent, en acteurs als Max Douw (Alfred J. Kwak) en Boy Ooteman (Henk de Mol).
Daar was ik op die winterse 2 februari niet alleen: ik werd omringd door derde-, vierde- en vijfdegroepers van zeven Haagse basisscholen, die allemaal de kou hadden getrotseerd om zich in het warme pluche van de Dr. Anton Philipszaal te nestelen.
De meeste kinderen zullen de goedgemutste (of liever gezegd, -gesjaalde) eend alleen van de tekenfilms kennen. Die zijn namelijk sinds 2011 weer op tv. En eerlijk gezegd: dat gold ook voor mij. Pas nu kan ik de bekende Van Veen-liedjes ‘Opzij opzij opzij’, ‘Ik ben vandaag zo vrolijk’ en ‘Spetter Pieter Pater’, die ik altijd woordelijk kon meezingen, in een context plaatsen: namelijk in die van het verhaal over de eerlijke, ietwat naïeve eend uit Groot Waterland, die samen met zijn pleegvader Henk de Mol een plannetje smeedt om de minderbedeelde eenden uit Zonder Waterland te helpen. Dat gaat niet zonder slag of stoot: het geld dat Alfred verdient, wordt geleend door de koning, maar niet teruggegeven.
Thema’s als machtsmisbruik en oneerlijkheid, maar ook vriendschap en solidariteit komen in dit stuk aan de orde. En zo kregen zo’n vierhonderd kinderen een vleugje maatschappijkritiek mee. Mooi, want het moet toch niet altijd Phineas & Ferb en SpongeBob zijn.
Prachtig ook dat zo veel kinderen, die misschien anders nooit naar dit soort concerten gaan, nu in aanraking kwamen met klassieke muziek en dan gelukkig met de toegankelijke composities van Van Veen, Van der Wurff en Sacksioni. De musical is natuurlijk, vanwege de combinatie muziek-toneel, vaak geschikt voor families met kinderen. Maar wat maakt een kinderconcert nu écht een kinderconcert? Juist: het feit dat de kinderen bij de voorstelling worden betrokken, er echt in worden meegenomen. En dat is wat hier gebeurde. Vanaf het begin werd de aandacht gegrepen door de piccolo die van achterin de zaal helder weerklonk. Tijdens de voorstelling liepen de acteurs soms door de zaal. En wat doen die rasacteurs dat goed: kinderen aan het lachen maken, maar ze evengoed laten delen in hun verontwaardiging over het onrecht dat hun door de koning werd aangedaan. De geheel in het geel geklede Max Douw, op gele klompen en met een rode sjaal om zijn nek, kreeg de stemming er goed in toen hij de kinderen opriep om keihard met hem mee te zingen: “Kwek kwek kwek, ik ben wel goed maar ik ben niet gek!!”
En nog meer interactie: aan het eind vroeg Alfred de kinderen of ze bij terugkomst op school een tekening wilden maken, zodat hij die kon gaan verkopen om alsnog de arme eenden uit Zonder Waterland te gaan redden.
Wat ik zelf altijd zo knap vind, is hoe met een minimalistisch decor grootse dingen bereikt kunnen worden. Zo konden de rode reservesjalen aan de kapstok later weer fungeren als de vlammen die Alfred moest blussen met de rivier die hij even tevoren had opgedronken: leuk gevonden!
Minder dan een uur duurde de voorstelling: precies goed voor kinderen van 6 tot en met 9 jaar.
En dan de kou weer in, om met zo’n zestig, inmiddels uitgehongerde kinderen de tram te gaan opzoeken. Zachtjes neuriede ik: “Spetter Pieter Pater, lekker in het water, ga maar vast naar huis, ik kom een druppel later...”
Alfed Jodocus Kwak gemist? En toch nog eens naar een familievoorstelling van het Residentie Orkest? Dan kun je op 1 april ook nog naar ONHändelBAAR (geschikt voor jongeren van 8 tot 88), een samenwerking tussen het Residentie Orkest en de Wereldband.