Onderwerp: DANS, Holland Festival
24 Juni 2011
JAGDEN UND FORMEN (ZUSTAND 2008)
Door Marijcke Voorsluijs met foto's van Dominik Mentzos
In de Zuiveringshal West op de Westergasfabriek is weinig industrieels meer te zien als je eenmaal binnen bent. Met een tribune met genummerde stoelen, een zwarte dansvloer en zo veel mogelijk zwarte gordijnen is er alles aan gedaan het op een theater te laten lijken. Ik vind dat altijd een beetje spijtig. Natuurlijk, het kan zijn dat Amsterdam te weinig grote theaterpodia telt voor alle voorstellingen die het Holland Festival in korte tijd wil tonen, maar een ruimte omtoveren in iets anders wringt altijd een beetje. Een fabriek is een fabriek is geen schouwburg. Ook al hang je er nog zoveel doeken in. En na het zien van de voorstelling is me niet duidelijk geworden waarom de ruimte niet wat meer zichzelf mocht blijven.
Het instrumentarium van het Ensemble Modern Frankfurt neemt een fors deel van de vloer in beslag. Slagwerk, een vleugel, een harp, een flinke blazerssectie en strijkinstrumenten in alle maten. Hun bespelers, behalve de pianist en de dirigent, allen op sokken of blootsvoets, kostuums waarin grijstinten overheersen.
Vier danseressen in papierachtige witte jurken (prachtig gemaakt overigens, alle vier verschillend) bewegen rusteloos met armen en benen. Het orkest speelt al even rusteloze muziek. Tonen, ritmes en melodieën tuimelen over en door elkaar heen, als een groep mensen die door elkaar heen praat. Interactie tussen muziek en dans is ons voorspeld. Maar dat is dit (nog) niet.
Liefhebbers van modern-klassieke muziek kunnen vast hun hart ophalen. Maar wie minder is ingevoerd in de muziekstijl van Wolgang Rihm heeft een stevige dobber. Ingewikkelde muziek, en dat vrijwel zonder adempauze, het hele uur achter elkaar. Het geluid blijft een beetje hangen op het toneel, dat helpt ook al niet mee. En de musici staan weliswaar af en toe op en mengen zich onder de dansers, maar toegankelijker wordt de muziek daar niet van.
Ernstiger is dat ook de dans geen grip op de muziek krijgt. Originele bewegingen, en een aantal mooie momenten. De kostuums variëren van casual tot maf. Maar de ruimte nemen, de muziek ontsluiten, een eigen plaats opeisen voor de dans naast de muziek, komt er niet van. Ook letterlijk niet: het orkest neemt zo’n groot stuk vloer in beslag dat de dansers er omheen moeten manoeuvreren. Opkomen van tussen de muzikanten is nog geen interactie. En als, na de terugkeer van de papierjurken uit het begin, een gestileerd gevecht de voorstelling afsluit, komt dat volledig uit de lucht vallen. Er wordt beschaafd geapplaudisseerd, maar niet van harte.
muziek: Wolfgang Rihm
concept, choreografie: Sasha Waltz
productieleiding: Juan Kruz Diaz de Garaio Esnaola
muzikale leiding: Franck Ollu
licht: Martin Hauk
kostuums: Beate Borrmann
dramaturgie: Yoreme Waltz
choreografie, dans: Sasha Waltz & Guests
dans: Liza Alpizar Aguilar, Jirí Bartovanec, Davide Camplani, Juan Kruz Diaz de Garaio Esnaola, Edivaldo Ernesto, Gabriel Galindez Cruz, Renate Graziadei, Luc Dunberry, Mamajeang Kim, Nicola Mascia, Virgis Puodziunas, Zaratiana Randrianantenaina, Antonio Ruz, Mata Sakka, Yael Schnell
muzikale uitvoering: Ensemble Modern Frankfurt
repetitor: Juan Kruz Diaz de Garaio Esnaola
productie: Sasha Waltz & Guests, Ensemble Modern Frankfurt