Onderwerp: TONEEL

19 September 2010

Zwanen-zang

Door Ad Aerts met foto van Diana Blok

In Zwanen-zang brengt theatermaker Karina Holla een voorstelling waarin theater, dans en mime bij elkaar komen. Vier ervaren theatervrouwen Karina Holla, Elsje de Wijn, Pauline Daniëls en Bambi Uden maken samen met de danser Andreas Denk een  verrassende voorstelling over aftakeling en ouder worden.  Ze laten zien hoe lichaam en geest beide op een eigen manier en in een eigen tempo aftakelen. De voorstelling laat veel zelfspot zien, maar toch vooral ook de moeite die het kost met het ouder worden om te gaan, zodra dat lichamelijke beperkingen met zich mee brengt.   

Ouder worden brengt meer ervaring, bezieling en inhoud met zich mee. Maar daartegenover staan de toenemende beperkingen die het lichaam steeds meer als in een kooi gevangen houden. De bewegingsruimte wordt steeds kleiner. De geest wil van alles, maar het lichaam werkt daar niet meer aan mee.  Zie daar maar eens goed mee om te gaan.

Het toneel laat een klinisch witte ruimte zien, verlicht door tl-buizen. De vier danseressen lijken tot weinig meer in staat te zijn.  Ze maken een zieke, maar vooral matte en moedeloze indruk. Benen, armen en hoofd zitten in het verband.  Ze reageren heel primair op de prikkels die ze krijgen. De enige man op het toneel zorgt op verschillende manieren voor de danseressen.  Zijn rol varieert van die van verpleger tot danspartner. Waar hij aan het begin van de voorstelling controle lijkt te hebben, wordt die controle in de loop van de voorstelling door de danseressen overgenomen.

Door de voorstelling heen loopt het verhaal van een stervende zwaan, die vastgevroren is in het ijs, maar die zich toch met geweld verzet tegen iedere hulp. Met noodlottig gevolg. In de loop van de voorstelling lijkt de energie en levenslust van de vier danseressen steeds verder terug te komen, maar in alles wat ze doen lopen ze tegen hun beperkingen aan. Het lijkt een zoektocht naar wat nog wel kan. Het is een moeizaam gevecht. Maar anders dan de zwaan zijn zij niet van plan lijdzaam onder sneeuw en ijs te verdwijnen.

Zwanenzang is een bijzondere voorstelling met mooie beelden en sterk spel.  De voorstelling is nog tot en met december te zien in de Nederlandse theaters.

Gezien op 16 december 2010 in Haarlem (Toneelschuur, Premiere)