Onderwerp: TONEEL
20 Oktober 2009
Ko! een hommage aan Ko van Dijk
Door Ad Aerts met foto's van Boy Hazes (klik voor vergroting)
Gezien op 16 oktober 2009 in Leiden (Schouwburg)
De in 1978 overleden Ko van Dijk was in meer dan een opzicht een groot acteur die zijn ereplaats in de TIN website Een Leven Lang Theater zonder meer verdiend heeft. Hoewel hij een theateracteur was in hart en nieren (al noemde hij zichzelf liever komediespeler) stond hij ook open voor andere media. Daardoor is er veel beeld- en geluidmateriaal van hem bewaard gebleven. De 10-DVD box die is uitgegeven laat daar de hoogtepunten uit zien. Al dat materiaal is voor Dick van den Heuvel de inspiratiebron geweest voor het toneelstuk Ko!
In een verzorgingstehuis zit een dementerende vertegenwoordiger die zijn eigen geschiedenis volledig lijkt te hebben vervangen door die van Ko van Dijk. Daarvoor heeft hij een enorme verzameling aangelegd van krantenknipsels, boeken, platen en videopnames van en met de beroemde toneelspeler. Hij neemt niet alleen het verhaal van Ko van Dijk over, maar ook diens gewoontes, zijn manier van praten en doen. Hij spreekt vrijwel volledig in citaten en de mensen in zijn omgeving spelen het spel met hem mee. Hij verwacht dat ook van zijn omgeving en controleert voortdurend of iedereen wel tekst- en rolvast is. Zelfs zijn zoon laat zich meeslepen in dit rollenspel, in de hoop daarbij ooit dichter bij zijn 'echte' vader te kunnen komen. Een boeiend uitgangspunt, een personage dat zijn verhaal vertelt aan de hand van citaten en fragmenten uit tv-drama en toneelstukken. Een acteur die een personage speelt die een acteur speelt die rollen speelt.
De ondertitel van deze productie is 'Een hommage aan Ko van Dijk'. Deze acteur heeft zo'n hommage zonder meer verdiend en voor de mensen die een beetje vertrouwd zijn met hem en zijn rollen is deze productie dan ook een feest der herkenning. Maar de theaterervaring voor het publiek wordt daarmee wel erg afhankelijk van die herkenning. Ouderen zullen met volle teugen genieten van de fragmenten uit (onder andere) Hamlet, Herfst in Riga, Karakter, Dood van een Handelsreiziger en Requiem voor een Zwaargewicht. Jongeren lopen echter grote kans achter te blijven met het katergevoel dat ze iets belangrijks gemist moeten hebben. Deze productie wordt toch vooral gespeeld voor de mensen die Ko van Dijk kennen. De mensen die dat niet doen zouden voor hun bezoek nog even op de website Een Leven Lang Theater kunnen rondkijken. Al is het maar om te begrijpen waarom een onbeduidende vertegenwoordiger nou juist deze acteur kiest als nieuwe identiteit.
Deze voorstelling is nog tot in januari 2010 te zien in de Nederlandse theaters. Voor de speellijst kunt u terecht op de website.