Onderwerp: WERELDMUZIEK, MUZIEK

26 April 2009

Lenny Kuhr en Vence op Visite bij Iain Matthews

Tekst en beeld van Daniël Kuyper (klik voor vergroting)
Gezien in het Beauforthuis, 18 april 2009

De sfeervolle zaal van het Beauforthuis is bij uitstek geschikt om publiek en performers dicht bij elkaar te brengen, letterlijk en figuurlijk. De uitgelezen plek voor Iain Matthews om zijn muziek melange te delen met vanavond een iets ouder publiek waaronder twee bijzondere gasten. Zijn inleiding maakt de bedoeling van de avond duidelijk. Hij, Lenny Kuhr en Vence krijgen achtereenvolgens allen het podium voor zich alleen maar, en dat maakt het bijzonder, ze betreden ook gezamenlijk het podium voor muziek en meer!

Iain is al jaren een gearriveerd kunstenaar die niet zo nodig zelf solo hoeft te schitteren. Hij geeft graag ruimte aan andere artiesten naast hem. Door wederzijdse waardering en inspiratie ontstaat er een synergie die overstraalt naar het publiek. De taal der muziek overschrijdt de taal barrières. Dat blijkt vooral aan het slot van de optredens. Dan gaan ze met zijn vieren op het podium zitten om vragen te beantwoorden en te praten met hun publiek.

Iain steekt van wal met twee nieuwe songs van zijn laatste CD die hij ingetogen en met gesloten ogen ten gehore brengt. Deze in Nederland wonende rasartiest weet zonder gêne te melden dat zijn laatste album alle andere overtreft van zijn 40 jarige loopbaan. En zo hoort het ook te zijn! Uit het hart gegrepen was: "When I was young I hated school, Boring lessons taught by fools".

Daarna is het podium voor Vence. Deze jongelui, drie meisjes en twee jongens verbazen op voorhand met hun unieke combinatie van instrumenten. Naast de vaak voorkomende gitaar - Jos de Vries -, piano - Laura Iwema - en drum - Lielian Tan - zien we de opmerkelijke accordeon - weer Laura - en niet te vergeten de cello - Sebastiaan Wiering -. Folk-Rock? Ja. En nee. Ja, want je wilt het kunnen benoemen. Nee, want ze hebben een geheel eigen geluid. Alle vijf hebben hun inbreng. De engelse teksten zijn met name van Jos, de lead singer. Ronduit verfrissend. Het geeft je een goed gevoel als je ziet hoe ze op het podium met elkaar communiceren. Door elkaar een betekenisvol moment woordloos aan te kijken. Dat verraadt een band die hun muziek vleugels geeft. Hun tweede nummer, Gravity of Soul, is ronduit indrukwekkend. Bij hun vijfde nummer "The Ambulance" verruilt Laura de accordeon voor de comfortabele piano. Bij het zesde nummer wordt het opeens druk op het podium. Iain en de Saxofonist Dirk-Jan Heinstra betreden het domein van de schijnwerpers. Het prachtige "Cathleen" maakt dat je ... Laat ik niet overdrijven want het laatste nummer van Vence, "Gipsy" komt eraan. We krijgen te horen dat we mogen bewegen. Maar de zaal luistert naar de muziek, niet naar de aansporing tot dansen.

In de pauze blijkt het reuze handig te zijn dat de bar sinds de verbouwing achterin de zaal is. De verbouwing zal naar verwachting eind juni klaar zijn. Het Beauforthuis zal dan nog beter geschikt zijn als theater, uiteraard met behoud van de allure van het kerkje dat het ooit was. Honderdveertig zitplaatsen, naast én voor het podium, staan garant voor een intieme sfeer. En die was er ook. De laag staande ondergaande zon die door de nog net kale bomen en door de boogramen naar binnen schijnt zorgen voor een langzaam bewegend visueel spektakel op de muren.

Na de lange pauze is Lenny Kuhr aan de beurt. Ze wordt begeleid door Cor Mutsers, gitaar en Mischa Kool, bas. De bas is zeer opmerkelijk, het is een akoestische gitaar met slechts vier snaren, maatje XL en het klankgat zit niet achter de snaren maar rechtsboven in de ronde hoek.

Met haar eerste nummer maakt ze een enorme indruk. Zonder haar eigen gitaar zingt ze "Leve". Met haar armen die ze langzaam uitspreid deelt ze de diepere betekenis van dit lied met de zaal. Dat lukt je niet met een gitaar tegen longen en buik aangedrukt. De toon is gezet. Bij haar derde lied, "Hier was mijn huis" geeft ze droom tips. Leg papier naast je bed en een pen die het doet. Blijf liggen als je wakker wordt, verroer je niet, dus ook niet krabben. Je droom herinneren zal steeds beter gaan. Achter een droom zit vaak nog een droom. Of een lied zoals deze over mijn huis. "Ik wou het liever nou", schreef ze naar aanleiding van haar dochter, als klein meisje in de tuin op de schommel. Die dochter is inmiddels ouder en woont in Israël. Daarom is het bijzonder dat vandaag haar dochter in de zaal aanwezig is.

De vaart zit er in. Het vermelden waard is Lenny's liefde voor fado. Als klein meisje, vertelt ze, was ze enorm onder de indruk van Amália Rodrigues. Ze was als beginnend zangeres meer zenuwachtig als ze een concert van haar Amália bezocht dan wanneer ze zelf moest optreden. Daarna zingt ze Fadista. Haar Nederlandstalige Portugese levenslied. Opmerkelijk dat ze in Portugal gewaardeerd wordt met haar Nederlandse liederen. Kennelijk herkennen de Portugezen de ziel van de fado bij onze Lenny. Daarna het opzwepende lied "De Portugese lente" waardoor je vanzelf vrolijk wordt. Bij haar beroemde "De Troubadour" zingt Iain 2 in het Engels vertaalde coupletten.

Het vragen uurtje. Lenny legt ondermeer uit dat De Troubadour niet gaat vervelen omdat het een echt goed nummer is. Het heeft ook meer lagen zodat je in de loop der jaren meer diepte erin herkent. Er wordt uitgebreid ingegaan op zingen in je moeders taal dan wel in een vreemde taal. Gelukkig wordt het geen wellus-nietus discussie. Je moers taal ken je beter en maakt je kwetsbaar. Een vreemde taal geeft je meer vrijheid. Je kwetsbaarheid kun je dragelijk maken door te zingen met gesloten ogen, met een microfoon voor je mond of een instrument voor je buik. De schrijver annex fotograaf van dit stuk verbergt zich achter twee camera's en een stapel papier met haast onleesbare krabbels. Dat is wel zo veilig. Er werd ook een vraag gesteld door de toevallig aanwezige Vincent Bijlo, cabaretier en columnist. Wat hij vroeg weet ik niet meer maar iedereen moest opeens lachen. Ieder zijn talent. Er was ook een vraag over de Schubertliederen van Kuhr. Ze heeft die zelf getransponeerd. Haar tweede man, Herman Pieter de Boer, heeft de teksten overgezet naar het Nederlands. Het werd herschapen muziek. De zaal wist haar te verleiden tot een Schubertlied met geïmproviseerde begeleiding.

De finale mag opmerkelijk genoemd worden. De klassieker Imagine van John Lennon. Alle musici op het podium. Hiermee snoer je alle critici de mond vanwege de warme emoties en 100 procent politiek correcte betekenis. Toch kon niet iedereen uit de voeten in deze setting. Ongeoefend leek het aan gezelligheid ten onder te gaan. Echter de lead zanger Jos de Vries van Vence hield het nummer overeind en de oude gitaar rot Cor bracht met zijn speelse virtuositeit de ziel van Imagine tot leven.

Kijk hier voor een filmpje van Lenny Kuhr in het Beauforthuis.

www.beauforthuis.nl | Iain Matthews | Lenny Kuhr | Vence