Onderwerp: TONEEL

20 April 2009

'De geit of Wie is Sylvia', een absurd verhaal

 
Door Sabine Sabelis met foto's van Leo van Velzen

Martin (50 geworden, succesvol internationaal architect) heeft een tv-interview dat afgenomen gaat worden door zijn oude vriend Ross. In de aanloop daar naar toe is hij vergeetachtig, in die mate dat hij zich zorgen maakt dat het iets ernstigs is. Onbekende visitekaartjes in zijn jaszak en een vreemde geur maken dat je voelt dat er iets speelt wat niet in de haak is.

In het interview met zijn vriend Ross heeft Martin de behoefte op te biechten wat er aan de hand is, niet wetende dat de vergeetachtigheid veroorzaakt wordt door zijn grote geheim. Het is niet zijn grote geheim wat hem dwars zit maar het feit dat hij ultiem van zijn vrouw Stevie (Ria Eijmers) houdt en dat hij haar nooit bedrogen heeft, laat staan de behoefte daartoe had, ook  al was het letterlijk voor de hand liggend.

Dan blijkt dat het geen overspel is, maar de liefde voor iets anders. De liefde voor een geit. In de ogen van Martin niet een geit, maar Sylvia. Want is wederzijdse liefde waar Martin aan toegeeft. Dàt is voor Martin niet het probleem, maar het feit dat hij dezelfde liefde voor zijn vrouw heeft. Aan zijn vriend Ross verdedigt hij zijn liefde voor Sylvia. Zijn vriend kan het niet verkroppen dat Stevie (de vrouw van Martin) het niet weet en besluit het haar via een brief te vertellen. De verwarring van Martin lijkt nu een plek te krijgen, je gaat je afvragen of Martin de verwarring speelt of dat de verwarring juist een soort van onbewuste blokkade is.

Het hebben van seks met een geit is een onderwerp waar je van walgt, maar Martin maakt dat je er niet van walgt tijdens de voorstelling. Sterker nog, je krijgt begrip voor zijn liefde. Zijn vrouw zorgt voor de tegenhanger van het gevoel van begrip, want het is eigenlijk ook te walgelijk voor woorden. Haar pijn is vreselijk en gaat door merg en been. Niet in de laatste plaats door het gooi- en smijtwerk op het toneel. Ria Eijmers mag doen wat we allemaal eigenlijk wel zouden willen doen als we het echt niet meer kunnen begrijpen: smijten en gooien met alles wat je binnen je bereik hebt.

Het is namelijk te bizar om je voor te stellen dat je man verliefd is op een geit en daarnaast ook verliefd op jou. Maar nog erger is dat die geit daadwerkelijk een gevoel van liefde opwekt. Edward Albee neemt je mee op een bizarre tocht van gevoelens op een bijna absurd humoristische manier. Liefde voor een geit (en hier ook iets mee doen) lijkt een ver-van-mijn-bed-show voor de meeste mensen. Maar het gevoel van onmacht, lacherigheid bij dat totale ongeloof moet voor iedereen herkenbaar zijn. Dat wordt nog eens versterkt als schrijver Edward Albee het verhaal op het einde een nog onverwachtere zet geeft door Martin zijn seksuele affectie voor zijn zoon uit te laten spelen met zijn zoon. Met als gevolg dat je in nog grotere verwarring wordt achter gelaten.

De humor, sarcasme en emotie in het verhaal en het spel zijn meeslepend. Je moet je inhouden om niet de hele avond te lachen. Maar na afloop ga je naar huis met een verbijsterd gevoel. Het is een tragisch verhaal wat gebracht wordt met humor om het dragelijk te houden. Maar uiteindelijk sta je buiten en als je aan anderen uitlegt dat je naar een voorstelling bent geweest over een man die het met een geit doet dan blijft de walging het onderwerp. Maar lukt het niet om je uit te leggen wat voor gevecht met zijn gevoelens Martin, zijn vrouw en zijn zoon voeren.

Ria Eijmers (Stevie), Bert Luppes (Martin), Willem de Wolf (vriend Ross), Joost Bolt(zoon Billy) laten je onder regie van Mirjam Koene zien wat (onvoorwaardelijke) liefde met elkaar en ieder individu op zich doet, en hoe absurd dit alles eigenlijk in elkaar zit.

Edward Albee schreef Who’s afraid of Virginia Woolf, Three Tall Women, a Delicate Balance en The Goat or who is Sylvia (winnaar Tony Award). De laatste is vertaald door Coot van Doesburgh en het derde stuk van Albee dat Mirjam Koene regisseert voor het O.T.