Onderwerp: MUSICAL
31 Januari 2008
Gandhi “ De Musical
Door Marit van Eisden met foto's van Andy Doornhein (klik voor vergroting)
met dank aan de collega's van musicalparadijs.nl
'Gandhi, de musical' vertelt het levensverhaal van Mohandas (Mahatma) Gandhi, die op 30 januari 1948 vermoord werd door een extremistische hindoe. Na een rechtenstudie in Engeland vertrok de jonge Gandhi naar Zuid-Afrika, waar hij zich voor de Indiase bevolkingsgroep inzette en na terugkeer in India (in 1915) werd hij leider in de Indiase onafhankelijkheidsstrijd. Zijn bijnaam 'Mahatma' is Sanskriet voor "verheven ziel" en Mahatma Gandhi was een van de grondleggers van de moderne staat India. Hij is voor vele nog altijd een voorbeeld omdat hij voorstander was van het pacifisme als middel voor revolutie.
In aanwezigheid van de burgemeester van Amstelveen ging gisterenavond 'Gandhi de musical', precies 60 jaar na zijn dood, in de Amstelveense Schouwburg in première. Gandhi, de musical is een gezamenlijke productie van diverse theatermakers, de Gandhi Serve Foundation in Berlijn, Schouwburg Amstelveen en het Amstelveen College. De musical wordt gespeeld door scholieren van het Amstelveen College. De schouwburg organiseert rond de première een festivalweek met films, voorstellingen en exposities over India. De musical begint op het moment dat Gandhi en zijn familie terug komen in India na hun verblijf in Zuid-Afrika (1915).
De kleine magere Gandhi, die zelf ook leeft als een boer, die onaanraakbaren opneemt in zijn leefgemeenschappen en vastberaden de Engelsen trotseert, spreekt het gewone volk tot de verbeelding. Miljoenen Indiërs verliezen hun angst voor de Britse overheersers en voor het Indiase establishment dat van Britse privileges profiteert. Ze sluiten zich aan bij Gandhi die ze aanspreken met Mahatma (verheven ziel) of Bapu (vader). Massaal boycotten ze het heersende regime. India wordt onbestuurbaar en in 1947 verlaten de Engelsen het land. Maar Gandhi’s jarenlange vrijheidsstrijd heeft ook wonden achtergelaten. Zowel de Engelsen als radicale groeperingen hebben de tegenstellingen tussen de Hindoe- meerderheid en Moslim-minderheid jarenlang benut om verdeeldheid te zaaien. Als de Engelsen vertrekken wordt India “ onder dreiging van een burgeroorlog - door het politieke establishment gesplitst in een Hindoeïstisch India en een Islamitisch Pakistan, wat leidt tot veel etnisch geweld. Gandhi is teleurgesteld en doet niet mee aan de festiviteiten rond de viering van de onafhankelijkheid. Hij vindt dat hij gefaald heeft en blijft zich inzetten voor een India waar alle inwoners vreedzaam samenleven. Dit wordt hem niet door iedereen in dank afgenomen. Op 30 januari 1948 wordt Gandhi neergeschoten door Nathuram Godse, een radicale Hindoe.
Aan de musical werken een honderdtal leerlingen mee, zowel voor als achter de schermen. De leerlingen zijn onderverdeeld in groepen. Het koor staat achter op het toneel, samen met de band en de groep acteurs en de dansers wisselen elkaar af op het podium. Maar er staan niet alleen maar leerlingen op het toneel want Bart Chielen, een 29-jarig leraar geschiedenis in opleiding, speelt de hoofdrol van Gandhi in de voorstelling. Halverwege het repetitieproces moest hij de rol overnemen van een leerling die er onverwacht mee stopte maar hij deed het graag. De persoon en politicus Gandhi boeit hem enorm en hij heeft zelfs zijn best gedaan om ook uiterlijk op de 'Vader van India' te lijken. Met succes zoals je kunt zien aan de foto van Chielen en het portret van Gandhi die hierboven naast elkaar staan.
Samen met de scholieren werd gewerkt aan nieuwe vertalingen, bewerkingen en eigen choreografieën, decors en lichtplannen. De leerlingen hebben dus hard moeten werken om de musical te maken tot wat het nu is. Gandhi is een is een voorstelling met veel tekst, veel dans en qua tijdsduur een vrij lange show. Maar ik moet zeggen dat de groep op het toneel veel plezier beleeft aan het opvoeren van deze musical. Op wat technische schoonheidsfoutjes na is Gandhi een professionele schoolmusical, opgevoerd in een groot theater met een uitverkochte zaal. Deze leerlingen hebben zonder meer een prachtige herinnering aan hun middelbare schooltijd en aan Gandhi.
Gandhi, de musical is een idee van scriptschrijver en dramadocent Mark Boode en Pieter van de Waterbeemd (die we kennen als scriptschrijver van onder andere Doe Maar en Billie Holiday) adviseerde inzake het script. Collega-docent Theo Roos voegde een educatief project toe. Hun motivatie: ‘Jongeren bij het oplossen van problemen een geweldloze optie bieden’ en ‘een nieuwe generatie bekendmaken met het levenswerk van Mahatma Gandhi’. Het plan werd snel opgepikt door collega theatermakers, docenten en vele organisaties. In 2006 reisden Boode en Roos af naar India voor research. Inmiddels hebben scholen en vredesorganisaties in o.a. Nederland, Engeland, Duitsland, India en de Verenigde Staten belangstelling getoond voor het project.
Ieder seizoen biedt het bureau BFCC haar diensten gratis aan ten behoeve van één project. Dit seizoen is dat de musical Gandhi, waarvan dit de schoolversie is. Mark Boode, één van de creatives, ontwikkelt daarbij nog samen met scriptschrijver Pieter van de Waterbeemd een professionele versie.
De schoolversie van de musical is nog te zien t/m 2 februari in de Amstelveense Schouwburg.
Ghandi de musical - website