Onderwerp: WERELDMUZIEK, DANS, CIRCUS EN SHOW
4 Oktober 2007
Amsterdam ontvangt Afrika! Afrika! met open armen
Door Mieke Kreunen met foto's van Mieke Kreunen (klik voor vergroting)
De enorme tenten van Afrika! Afrika! vormden in het donker helemaal een prachtig plaatje, afstekend tegen de Amsterdamse avondlucht. Het premièrefeest was nog in volle gang toen wij na een avondje in een andere wereld weer in de eigen auto stapten. Vanaf het moment dat je het tentencomplex betreedt heb je namelijk het gevoel dat je in Afrikaanse sferen verkeert. De hele aankleding van het tentencomplex, het geluid, de kleuren, de temperatuur en de geur ademen dit voor ons eigenlijk tamelijk onbekende continent. We constateerde dat we van alle landenvlaggen die we die avond zagen er maar een enkele herkenden. Gisterenavond was de Amsterdamse première van de circusshow die de komende drie maanden in Nederland te zien zal zijn om daarna door te reizen naar Londen. Maandag kon de pers kennis maken met initiator André Heller, producent Matthias Hoffmann, choreograaf Georges Momboye en VN Rapporteur voor Hedendaagse Vormen van Racisme, Rassendiscriminatie, Vreemdelingenhaat en Aanverwante Onverdraagzaamheid Doudou Diène.
Heller vertelde dat hij op het idee kwam van deze show toen hij bij een bezoek aan Afrika een straatfestival meemaakte van goochelaars en muzikanten. Ze kwamen als sprookjesfiguren overal tevoorschijn en traden er niet op voor publiek maar voor elkaar. De energie die van deze mensen uit ging werkte in hoge mate inspirerend en aanstekelijk. Daar wilde Heller een podium voor creëren, voor een hele andere vorm van kunst beleven dan wij in Europa gewend zijn vanuit onze luie stoel kijkend naar wat anderen letterlijk en figuurlijk op een afstandje laten zien.
In Europa is trouwens een behoorlijk beschermde omgeving voor artiesten en performers met een infrastructuur en subsidies van overheden die in Afrika ten ene male ontbreekt. Daar moeten de artiesten het op eigen kracht en energie doen. Die energie laten ervaren aan het publiek en daarbij een andere kant van Afrika laten zien dan het beeld zoals wij in Europa kennen - honger, armoede en oorlog - werd de droom van Heller. Hij vond Hoffmann als financier, Momboye als 'co-creator' en Doudou Diène als spiritueel 'co-worker'. Afrika! Afrika! is geen show met folklore en inheemse kunsten maar een voorstelling waarin Afrikaanse artiesten en emigranten met Afrikaanse roots - dus mensen met 'blood and soul connections' - laten zien waar Afrikaanse artiesten van vandaag mee bezig zijn. Soms is dat geïnspireerd door het verleden of etnische afkomst maar net zo vaak door een visie op de toekomst. Ook economisch heeft de show betekenis omdat de artiesten hun families op het thuisfront ondersteunen (gemiddeld zo'n 60 personen per artiest) maar ook omdat van ieder verkocht kaartje een euro gaat naar een fonds van UNESCO en het Goethe Instituut dat onder zich onder de noemer 'Art in Afrika' cultuurbevordering in Afrika ten doel stelt. Doudou Diène geeft aan dat hij het, juist in de tijd dat Europa voor de grote uitdaging staat hoe om te gaan met het ingewikkelde proces van de multiculturalisering, belangrijk vindt dat ook over de grenzen van het eigen continent wordt gekeken. Hij is er van overtuigd dat door middel van culturele uitwisseling en het delen van ervaringen, energie en emoties ook mondiale dreigingen en angsten het hoofd kunnen worden geboden. Misschien zou het, aldus Diène, in dat verband ook heel leuk en leerzaam zijn om met een show Europa! Europa! door Afrika te toeren omdat men in Afrika net zo weinig over Europa weet als wij hier over Afrika.\
En zo bevlogen als de vier mannen maandag vertelden over hun Afrika! Afrika! show, zo inspirerend was de premièrevoorstelling gisterenavond. De gasten en genodigden hadden grote waardering voor de energieke dansnummers, de onbevreesde acrobaten, de vingervlugge jongleurs en de slangenmensen aan wie zelfs de kwalificatie superlenig nog geen recht doet. Ook de werkelijk fantastische band mag niet onvermeld blijven gezien het stempel dat zij op de voorstelling drukken. Tussen de nummers door gingen de handen langdurig op elkaar en aan het eind van de voorstelling tijdens de finale kregen de artiesten een minuten durende staande ovatie. Lees hier en hier meer in de artikelen die we al eerder schreven over de show. Wat André Heller afgelopen maandag had voorspeld kwam uit. Binnen vijf minuten zaten de toeschouwers rechtop in hun stoel en zag je mensen er bij betrokken raken. Dat is, naast de acts waarvan sommige wellicht meer aanspreken dan andere, de grote kracht van deze circusshow: je krijgt geen kans om neutraal of in je rol van buitenstaander en toeschouwer te blijven. Je gaat mee in de vibes of je wilt of niet. De wens die bij het verlaten van de tent op het doek geprojecteerd staat is dan ook heel toepasselijk: 'we wensen u een blij hart'.
Een Keniaans spreekwoord luidt: 'Zien is anders dan verteld krijgen'. Daarom is het verreweg het beste zelf de show te bezoeken. Als je er heen gaat kun je heerlijk eten in het prachtige African Café en loop dan ook even binnen in de kleine tentoonstelling van Afrikaanse kunst die is ingericht in één van de tenten en waarvan de kunstwerken allemaal te koop zijn. Er zijn al meer dan 60.000 kaarten verkocht voor Afrika! Afrika! en de show is nog tot begin januari in Nederland te zien. Meer informatie over kaartverkoop en arrangementen is te vinden op de website. Afrika! Afrika! - website