Onderwerp: FESTIVAL, STRAATTHEATER
10 Juli 2007
Deventer op Stelten maakt reputatie waar
Tekst en beeld van Henry Krul (klik voor vergroting)
Het is vrijdagavond 6 juli 20.30 uur en dreigende wolken pakken zich samen boven de Brink in Deventer. Deventer op Stelten, geprezen tot het beste stadsevenement van 2007, staat op het punt van start te gaan.
Het Australische gezelschap Strange Fruit, sinds 1996 regelmatig gast op het festival, mag het festival openen met hun nieuwste voorstelling Absolute Pearl.
Hoewel lichte regen neerdaalt, slechts heel kort, begint de voorstelling. Vanuit het niets komen casual geklede acteurs, 3 mannen en 3 vrouwen, vanuit het publiek het speelvlak op. Eén voor één klimmen ze behendig in de ruim 4 meter hoge fiberstokken. Nadat ze vastgesnoerd zitten komen de flexibele palen met daarop de acteurs in beweging en ontspint zich een prachtig schouwspel.
Op minder vrolijke muziek dan uit hun inmiddels wereldberoemde creatie The Field vermaken ze met deze prachtige luchtchoreografie het talrijk toegestroomde publiek.
Als de voorstelling na een half uur afgelopen is volgt er een hartstochtelijk applaus. En zo zal hen dit weekend nog veel vaker vergaan. De kop is eraf. Deventer op Stelten is gestart en de Brink stroomt vol met meerdere voorstellingen.
Zo is er daar de altijd vertederende Monsieur Culbuto. Niet op stelten. Nee, deze 320 kilo wegende tuimelaar steekt niet boven de massa uit. Toch kun je hem op diverse plekken op het plein tegenkomen. Zijn maatje schuift ‘m van tijd tot tijd op een karretje en verplaatst hem weer zodat hij toch een groot bereik heeft. Pierre Pelissier, de acteur die Monsieur Culbuto speelt, heeft een prachtige kop. Grote hangsnoer, lieve vragende ogen en hij tuimelt alle kanten op waarbij hulp van het publiek, zeker als ie horizontaal op de straat terechtgekomen is, soms noodzakelijk is.
Van een andere orde is het Belgische gezelschap Magic Land Theatre dat de voorstellingen Fly Tox Symphonie en The Post Apocalyptic Magical Ultimade Parade spelen. Met veel bombarie trekt dit uit 16 personen bestaande gezelschap door de stad. Ze zijn wonderlijk, al dan niet op stelten, gekostumeerd. Trommelaars, vuurwerkmakers, acteurs in dolgekke dierencreaties; het kan niet gek genoeg. Bij mij roept het een sfeer op van carnavalesk theater en de nodige mediterrane (Spaanse) invloeden. Niet subtiel maar wel heel feestelijk.
Meer uitbundig theater komt van het Spaanse Fadunito. Vorig jaar ook al te gast in Deventer en nu zijn ze er weer met een nieuwe creatie. Luchtig rondtrekkend vermaak van een circusfamilie en hun mobiele circustentje in El Petit Circ.
Dit jaar heeft het festival naast grote locaties zoals de Brink en het Grote Kerkhof een nieuwe speellocatie gecreëerd. Het Lamme van Diesseplein. Hartje centrum van het winkelgebied maar o zo rustig.
Het pleintje is zorgvuldig uitgekozen voor een tweetal poëtische voorstellingen van Skakkja (Fr) met Chapeau en Compagnie Une de Plus (Fr) met Trois.
Kort voor het begin van beide voorstellingen lijkt het telkens rustig qua publieke belangstelling. Dit duurt echter niet lang. Op het tijdstip van aanvang hebben honderden mensen telkens een goed plekje weten te vinden. En dit gedurende alle drie festivaldagen.
Als het op de grote pleinen te druk is (en dit gebeurt vooral op de zaterdagavond en zondagmiddag na 14.00 uur) waardoor je het risico loopt om niets meer te zien of het je te benauwend wordt dan biedt het Lamme van Diesseplein met deze mooie kleine afgeronde voorstellingen een uitkomst. Goede keuze van de organisatie. Zijn er nog meer van deze kleine intieme pleintjes nabij het centrum? Zou een uitkomst zijn voor dit festival dat uit zijn/ haar fysieke jasje dreigt te groeien.
De organisatie, het VVV Evenementenburo, die al jarenlang getrokken wordt door Anjo de Bont en Hein ter Riele beseft terdege dat nieuwe speelplekken buiten de gekende plekken wenselijk is.
Mede daarom werd vorig jaar de prachtige Bergkerk al als speellocatie betrokken.
In 2006 trad dat Jack Souvant van Bonheur Interieur Brut (Fr) daar op met een kleine intieme steltendansvoorstelling. Steltendans op muziek van het prachtige orgel in deze kerk. Mooier kon dat toch niet? Dat is dus toch een behoorlijke uitdaging.
Een uitdaging die wat mij betreft met succes aangegaan is. Dit jaar speelde namelijk Triade Nomade (Fr) haar prachtige voorstelling Volver. Vorig jaar nog op straat, maar nu dus in de intieme setting van dit prachtige kerkje. De voorstelling welke gepaard gaat met veel soepele (tango)dans en zang en zich kenmerkt door de drie mooie karakters is in drie delen van elk een kwartier opgesplitst. Gedurende een middag of avond kun je dus al de drie delen meemaken. Telkens met een onderbreking van drie kwartier.
Ik weet natuurlijk niet hoe het andere bezoekers vergaat en hoe druk hun schema is voor wat betreft het willen zien van meer (andere) voorstellingen; ik zag het eerste gedeelte en wilde meteen de rest ook zien. Klein maar fijn en mijn persoonlijke topper van deze festivaleditie.
Saillant detail: het prestigieuze festival Chalon dans la rue weigerde deze voorstelling op te nemen in hun zogenaamde “Off” programma. (het “off” programma is het bijprogramma). Vele jaren bezocht ik Chalon dans la rue een festival met een doorgaans redelijke programmering. Dit echter slaat alles. Ze zitten daar te slapen.
Andere lonende (mobiele) voorstellingen waren die van La Baldufa (Sp) met Zeppelin. Dit is een grappige voorstelling over drie knotsgekke luchtpioniers die hun eerste vlucht maken in hun zelfgebouwde zeppelin. En Les Eléments Disponibles (Fr) met Les Contes. Deze tien acteurs speelden maar liefst drie verhalen in één voorstelling. Of d’Outre Rue (B) met Les Orbilys, twee enorme eenogige futuristische figuren die soms onopvallend, maar soms ook zeer opvallend aanwezig waren. Eng en vertederend tegelijk, deze figuren. Dat ze ook vertederend waren bleek wel uit het feit dat ze het gedaan kregen om hartstochtelijk gezoend en omhelst te worden door personen uit het publiek. Dit met als kettingreactie dat velen uit het publiek, onder leiding van deze twee figuren, elkaar gingen omhelzen. Op en top verbroedering.
Speciaal voor de kinderen, maar eigenlijk alles was min of meer wel geschikt voor kinderen (afhankelijk van leeftijd e.d.), was The Pig. The Pig is een enorme varkenszeug gemaakt door Whalley Range Allstars (UK) waarbij kinderen (maar ook volwassenen) als jong biggetje middels de tepels van de zeug kennis konden nemen van het leven van dit varken.
Maar waren er dan ook nog echt hele grote spektakelvoorstellingen? Tuurlijk.
Op zowel de vrijdag- als zaterdagavond (maar ook op zondagmiddag) stonden Close Act met de wereldpremière van Pi-Leau en het Zwitserse “ff “ff met Orbite geprogrammeerd. “ff “ff speelde vorig week al tijdens Festival Etcetera in Amersfoort (zie verslag elders op de site). Het Tilburgse gezelschap Close Act, vorig jaar dé publiekstrekker van het 10 jaar jubilerende Deventer festival, en bekend van vooral hun prachtige visuele steltenspektakels was weer terug. En hoe!
Pi-leau is hun nieuwste creatie en zeker niet de minste. Een megaspektakel met grote, tussen het publiek door manoeuvrerende, objecten en figuren. Figuren waarvan er slechts vier op stelten (namelijk figuren op waterscooters). Prachtige creaties met veel oog voor detail. En hoe verzin je dat dan bedenk ik me. Naast de waterscooters verschenen er de visser, zeemeerminnen, duikers, vissen, kwallen en wat al niet meer. Allemaal stuk voor stuk even prachtig.
De voorstelling met daarin ook nog dans, live zang en prachtige muziek is spiksplinternieuw en misschien voor de kritische kijker nog wel voor verbeteringen vatbaar. Echter, ik vind ‘m mooi en dat geldt zowel voor de avond- als overdagversie. ’s Avonds geeft de speciale belichting een bijzondere sfeer; overdags echter kun je veel meer zien van de prachtige gedetailleerde kostuums en mimiek.
Bijkomstig voordeel is dat de voorstelling waarvan het verhaal zich vooral onder water afspeelt regenbestendig is. Op de vrijdagavond goot het namelijk. “ff “ff moest vanwege de grote fysieke risico’s (spelend op grote hoogte) hun voorstelling voortijdig beëindigen; Close Act speelde Pi-Leau gewoon door. En het publiek? Ondanks de regen bleven er velen en dat was niet voor niets.
En dan niet te vergeten de Deventer inbreng. Want ook een stad die zo verweven is met steltentheater kent natuurlijk ook theatergezelschappen die met stelten werken.
Gajes, dat enkele jaren geleden doorbrak met Alice in Wonderland, speelde nu twee creaties. De Tuin der Lusten op het Grote Kerkhof en Wanted, een mobiele voorstelling, in de winkelstraten.
De jongste Deventer telg van dit festival was Theaterschip Drost van Salland. Zes jongens, een meisje en een grote pop speelden al dwalend door de stad het verhaal van een klein meisje dat haar moeder kwijt is. En zo zie je maar dat niet alles wat de moeite waard is van ver hoeft te komen.
Kortom, Deventer op Stelten, was met ca. 120.000 bezoekers zeer geslaagd. Volgend jaar schijnt het Grote Kerkhof vanwege bouwwerkzaamheden niet beschikbaar te zijn. Eens kijken of er een uitstapje gemaakt kan worden naar de Worp aan de andere zijde van de IJssel. Ik ben benieuwd.