Onderwerp: OEROL, LOCATIETHEATER, KLASSIEKE MUZIEK, FESTIVAL
1 Juli 2007
Kreutzersonate van Bolten
Door Mieke Kreunen
De kerk in Midsland is - behalve het eerste deel waar het publiek kan plaatsnemen - met witte doeken bedekt voor de voorstelling Kreutzersonate. Maagdelijk witte doeken. Het stuk dat we gaan zien is een monoloog geschreven door Tolstoj over de Kreutzersonate, een concert voor viool en piano van Beethoven. Anton Pozsjnev (gespeeld door Herman Bolten) heeft zijn vrouw, een verdienstelijk pianiste, vermoord en vertelt ons zijn verhaal, hier en daar begeleid door een violist tegen wie hij zich soms ook rechtstreeks richt. Anton heeft een zeer uitgeproken opvatting over vrouwen en over de relatie tussen de sexen: "Vrouwen zijn hysterische zielzieke en ongelukkige wezens die als hoofddoel in het leven hebben om de man te bekoren". Anton vertelt ook over zichzelf en dat hij zich niet kan bedwingen in drank, roken of sex. Hij is ook verslaafd aan zijn echtgenote die naar zijn mening - net als alle gehuwde vrouwen - prostitutie op de lange termijn bedrijft. Hoe cynisch hij ook is over vrouwen en over zijn relatie met Lisa je kunt merken dat daaronder sterke emoties sluimeren.
Lisa, Anton's vrouw, ontmoet op een dag een jonge violist met een banaal knap gezicht en een mooi streek. Anton weet meteen dat Lisa gecharmeerd is van deze mooie jongen die aanbiedt om met haar te musiceren. Ze besluiten de Kreutzersonate van Beethoven in te studeren, een werk dat volgens Anton sensuele energie opwekt en alleen gespeeld mag worden tijdens 'de daad'. Anton ziet de groeiende genegenheid tussen de twee met lede ogen aan en ontsteekt in jalouzie die zijn hoogtepunt bereikt als hij een aantal dagen op zakenreis is en ineens zeker weet dat zijn vrouw hem bedriegt met Anton. Hij kan de kwelling van de onzekerheid niet langer aan en spoedt zich naar huis waar hij zijn vrouw en de violist in de muziekkamer aantreft. De manier waarop de twee reageren op zijn onverwachte komst zegt hem genoeg en hij vermoordt zijn vrouw. Herman Bolten maakt het verhaal van Anton boeiend en weet de spanning goed op te bouwen. Daarbij maakt hij gebruik van de hele achterkant van de kerk en rukt in het vuur van zijn verhaal af en toe een laken weg; alles dat de waarheid toedekt wordt één voor één weg gehaald. Dan, als hij bij het moment komt van de moord nodigt hij het publiek uit om plaats te nemen rond het podium en er lekker dichtbij te komen zitten. Realiteit en spel lopen door elkaar heen als een in het rood gekleedde vrouw het podium betreedt. "Dit is mijn vrouw Lisa", zegt Anton trots. Lisa en de violist stemmen en maken zich op voor het huiskamerconcert van de Kreutzersonate, die integraal wordt uitgevoerd.
Als het concert is afgelopen en de drie op het podium buigen voor het publiek zien we nog net dat Anton, die trots glimlacht na de mooie uitvoering van zijn geliefde stuk, in zijn hand een mes heeft. Twee dagen later zal hij haar om het leven brengen als gevolg van de dodelijke combinatie van Beethoven en sex. Een mooie voorstelling die weet te boeien door pakkend spel, prachtige details en goed gebruik van de ruimte van de kerk. Hoewel het een monoloog is figureren de musici mee in het stuk als Lisa en haar aanbidder en zijn ook als personages geregisseerd, zoals wanneer pianiste Else Sterk tussen de delen van de Kreutzersonate haar haren los gooit en de violist zich ontdoet van zijn vlinderdas. Oerol - website Herman Bolten website Spel: Herman Bolten Muziek: Alexandre Kanji (viool), Else Sterk (piano) Regie: Kasper Kapteijn