Onderwerp: OPERA EN OPERETTE
6 Maart 2007
Opera Arminio van Combattimento Consort
Door Mieke Kreunen
Het Combattimento Consort is een barokensemble dat - zo geeft het programmaboekje aan - gekenmerkt wordt door muzikale eigenwijsheid, plezier in tegenstellingen, liefde voor contrasten en een voorkeur voor onbekende meesterwerken. Hun meest ambitieuze project van dit seizoen - de opera Arminio van Henrich Ignaz Franz von Biber - ging zondag 4 maart j.l. in première in het Stadstheater te Zoetermeer. Von Biber mag eigenlijk wel de huiscomponist van het Combattimento Consort genoemd worden want het gezelschap speelt zijn werk al twintig jaar en er zijn inmiddels twee cd's met Von Bibers composities uitgegeven. De opera Arminio is een opmerkelijk werk. Het libretto speelt in het oude Rome maar er komt ook een Arlecchino (een fenomeen afkomstig uit de commedia dell'arte) in voor die de rode draad vormt in het verhaal. Deze personage van de nar past wel heel goed bij de folkloristische Boheemse geest die het werk van Biber kenmerkt. Het verhaal van de opera begint als Erchino (zo heet de nar in Arminio) eerst het orkest en daarna ook het publiek een blik gunt in zijn kijkdoos.
We zien een opera die vol liefdesperikelen en intriges zit. Zo zijn Giulia en Claudia allebei verliefd op Galligola maar die is op zijn beurt weer verliefd op Segesta - Arminio's vrouw - die door Galligola's vader Germanico krijgsgevangen is gemaakt. Germanenleider Arminio dringt binnen in het huis van Keizer Tiberio met het doel ega Segesta te bevrijden. Tiberio, aanvankelijk zeer positief over zijn veldheer en adoptiefzoon Germanico, komt onder de invloed van de intrigant Seiano waardoor hij Germanico gaat wantrouwen. Nerone, de andere zoon van Germanico is op afstand verliefd op Giulia die echter niets van hem moet weten. De nar, Erchino, zit achter alle mooie vrouwen aan en laat geen middel onbenut om zijn doel te bereiken terwijl de min Climmia achter hem aan zit. Erchino neemt zelfs de rol van Cupido op zich, schiet wat pijlen af en daardoor of misschien wel ondanks dat is er voor iedereen een happy end.
De verwikkelingen en gevoelens die ik hierboven in het kort beschrijf zouden in een hedendaagse TV-soap niet misstaan en eigenlijk zou je Arminio daarom een soapopera 'avant la lettre' kunnen noemen. Komische taferelen, humoristische capriolen en tragische scène wisselen elkaar af en zorgen een spannende voorstelling die van begin tot einde de aandacht van de toeschouwers vast weet te houden. De cast is in één woord fantastisch met bekende namens als Tania Kross en Cora Burggraaf in prominente rollen en maar liefst vier geweldige coutertenoren onder de elf vocalisten. Absolute uitblinker (zonder daarmee overigens iets ten nadele te zeggen van de andere vocalisten) is Piotr Micinski die als Erchino het hele publiek om zijn vinger windt met zijn tragikomische charme en humoristische performance. De muziek van Biber is een feest voor het oor, helemaal als die gespeeld wordt door dit Combattimento Consort onder leiding van Jan Willem de Vriend, dat garant staat voor een fraaie en geïnspireerde uitvoering. Het is dan ook echt een buitenkans dat voldoende financiers zijn gevonden om deze Arminio uit te voeren. Theatraal is de opera overigens óók een spannende en kleurrijke productie en dat komt op het conto van regisseur Eva Buchmann die een duidelijke dramaturgische lijn in het stuk wist te brengen. Het decor van Kees van de Lagemaat zit vol met inventieve en ingenieuze details zoals de fontein met Cupido waar de vrouwen hun water tappen, het spel op twee niveau's doordat gebruik gemaakt wordt van het deksel van de 'doos', het Romeinse badhuis dat in een handomdraai verandert in een plein met fonteintje en de in hoogte verstelbare tafel waaraan de Romeinen aanliggen voor het diner dat het slot vormt van het stuk. Ook de kostuums van Peter George d'Angelino Tap met hun rijke stoffen dragen bij aan de uitstraling van de opera die er prachtig en tot in de puntjes verzorgd uitziet.
Voor liefhebbers van barokmuziek is deze opera een echte aanrader en voor wie nog niet vaak een opera zag een toegankelijke en onderhoudende kennismaking met het genre. Arminio is nog te zien in diverse theaters op 8 en 10 maart, 13, 14, 17, 22, 23 en 24 april. Kijk voor de exacte speellijst en verdere informatie op de website. Kijk hier voor een diashow van alle foto's. Het Combattimento Consort - website Heinrich Ignaz Franz von Biber - muziek Francesco Maria Raffaelini - libretto Jan Willem de Vriend - muzikale leiding Eva Buchmann - regie/scenografie Kees van de Lagemaat - licht/scenografie Peter George d’ Angelino Tap - Kostuumontwerp Solisten: Tania Kross - mezzosopraan (Segesta) Cora Burggraaf - mezzosopraan (Claudia) Amaryllis Dieltiens - sopraan (Giulia) Piotr Micinski - bas (Erchino) Ralf Popken - countertenor (Climmia) Frans Fiselier - bas-bariton (Arminio) Clint van der Linde - countertenor (Calligola) Mark Tevis - tenor (Nerone) Willem Aless - countertenor (Seiano) Jan Alofs - bas (Tiberio) Marcel Beekman - tenor (Germanico) Joseph Schlesinger - countertenor (Vitellio) Musici: Viool - Jan Willem de Vriend, Eva Stegeman, Chris Duindam, Annette Bergman Cello - Wouter Mijnders Contrabas - Peter Jansen Orgel - Pieter Dirksen Clavecimbel - Haru Kitamika Chitarrone - Søren Leupold Cimbalon - Michiel Weidner Blokfluit - Thera de Clerck, Isabel Lehmann Trompet - Hans van Loenen, Simon Wierenga, Hessel Buma Fagot - Frans Robert Berkhout