Onderwerp: MUZIEK, JAZZ
1 Maart 2007
Joe Lovano Quartet “ Een reis door de jazzgeschiedenis
Door René de Hilster met foto's van Monique Baan (L/V) en Hans Frederiks (Bimhuis)
Lantaren/Venster Rotterdam, 17 februari en Bimhuis Amsterdam, 18 februari 2007
Joe Lovano is door velen uitgeroepen tot een van de beste hedendaagse saxofonisten. Al zijn er sceptici die beweren dat hij die status heeft omdat alle echte goede saxofonisten zijn overleden of aan het aftakelen zijn. Met die laatste stelling ben ik het in ieder geval niet mee eens. In november liet Joe tijdens een optreden met zijn nonet horen dat hij echt kan spelen en op 17 & 18 februari wist hij, dit keer in kwartet bezetting, zichzelf te overtreffen. Het kan inderdaad ook anders. Op het North Sea Jazz 2004 gaf hij samen met pianolegende Hank Jones een zeer routineus concert waarin hij liet horen dat je bepaalde loopjes best wel in elk stuk kan spelen.
Nu is het spel van Lovano niet vrij van bepaalde terugkomende “maniertjes” maar al deze licks & tricks zijn door hemzelf bedacht. En wat kan er dan nog op tegen zijn? Joe heeft een unieke toon die je mooi of niet mooi vindt, een tussenweg schijnt er niet te zijn. In zijn spel hoor je flarden van alle grootmeesters, maar noot voor noot kopiëren doet Joe zeker niet. Hij heeft zijn eigen geluid duidelijk gevonden. Het is altijd leuk om een jazzmuzikant meerdere keren achter elkaar te horen. Elke avond is toch anders en vaak reageert een muzikant op elk podium weer verschillend. Voor jazzpodium.nl heb ik twee concerten van Joe Lovano gezien. Zaterdag 17 februari in de Lantaren/Venster en 18 februari in het Bimhuis. Natuurlijk hadden beide concerten overeenkomsten maar er waren ook duidelijke verschillen.
De ritmesectie van het kwartet is dezelfde ritmesectie van het nonet. James Weidman, Dennis Irwin en Otis Brown III op respectievelijk piano, bas & drums. Geen allstar unit maar wel een hecht, swingend en inventief begeleidings trio.
Wie de discografie van Joe Lovano kent weet dat hij niet binnen één stijl te vangen is. Van bop tot zeer vrij met daartussen in uitstapjes naar Frank Sinatra, Third stream en Italiaanse opera. Tijdens beide concerten putte hij dan ook dankbaar uit dit brede repertoire. Veel stukken verwijzen naar een bepaalde cd.
Lantaren/Venster 17 februari
Na het voorprogramma, waarover later meer, kwam het Joe Lovano kwartet het podium op. Joe begon met een saxintro waarna de ritmesectie er één voor één bij kwam en het concert op een behoorlijk vrije manier werd geopend. Deze vrije passage stopte abrupt en dook het kwartet vol overtuiging in Joe’s eigen “Bird’s Eye View” een compositie gebaseerd op de akkoorden van Charlie Parker’s “Confirmation”. Deze composities staat op de CD Joyous Encounter maar die versie haalt het niet bij deze live uitvoering. Joe had er duidelijk zin in en speelde een lange solo vol climaxen en allerhande verwijzingen naar de jazzgeschiedenis. Na 16(!) chorussen was hij klaar en met een knikje gaf hij het over aan pianist James Weidman. Die had wat minder tijd nodig om zijn zegje te doen. Het sowieso opvallend dat Weidman een erg goede begeleider is maar solistisch minder te zeggen heeft. Joe kon er geen genoeg van krijgen en speelde na de pianosolo wederom een aantal “rondjes” om daarna in een serie chasechorussen met drummer Otis Brown III te duiken. De kop was eraf, de toon was gezet en het beloofde een mooi concert te worden met een puike ritmesectie en een interessante solist.
Als tweede stond: “Cool" van de onlangs verschenen CD “Streams of Expression” op het programma. Normaliter is deze medium swinger een stuk voor een grotere bezetting maar ook als kwartetstuk lijkt het prima geschikt. Wederom een mooie Lovano solo en ditmaal een prima bassolo door de ijzersterke bassist Dennis Irwin. Het volgende programma onderdeel voerde ons naar warmere oorden. Via een drumintro kwamen we terecht bij het de volgende Joe Lovano compositie en kregen we zijn muzikale visie op “The Streets of Naples” afkomstig van de CD “Viva Caruso”. Latinritmes, Italiaanse lyriek en sterk tenorwerk van Joe Lovano waren de hoofdingrediënten van deze prima vertolking. Daarna was het balladtime. James Weidman speelde een gevoelig en bijna breekbaar intro en daaruit rees het mooie “I Waited For You” van Walter Fuller op. Ornette Coleman is een grote inspiratie voor Joe Lovano. Van hem bracht hij “Lonely Woman” voor het voetlicht gespeeld op de altklarinet. Dit stuk ging naadloos over in “Spiritual” van John Coltrane. Het concert werd afgesloten met een zeer snelle versie van Monk’s “Four in One” en als ongevraagde toegift kregen we het titel stuk van de CD “Viva Caruso”
Bimhuis 18 februari
Vaak spelen muzikanten een vast programma tijdens hun tournees. Ik was dan ook niet verbaasd dat het concert in het Bimhuis begon met Bird’s Eye View. Maar het verschil van uitvoering verbaasde mij wel. Als intro werd nu een vrije rubato versie van het thema gespeeld. Nadat Joe het tempo had gezet en aan zijn solo was begonnen bleek dat niet het enige verschil. Stond de dag daarvoor de ritmesectie als een huis, deze uitvoering liep overduidelijk minder goed. Het ritmetrio klonk rommelig en druk en Joe was na 5 chorussen al klaar. Hadden ze hun dag niet? Gelukkig viel dat wel mee want de volgende stukken “Cool” en “The Streets of Naples” waren van dezelfde kwaliteit als in Rotterdam. De uitvoering van “I Waited For You” was zelfs nog sterker met een nog mooier piano-intro en een sterkere tenorsolo van de maestro zelf. “Lonely Woman” werd dit keer niet aan “Spiritual” gekoppeld maar kende wederom een zeer sterke uitvoering door Joe op altklarinet. Als laatste stuk in deze set werd: “Move” gespeeld. Dit stuk komt voor als onderdeel van de Birth of The Cool suite op de eerdergenoemde CD “Streams of Expression” Voor dit stuk haalde Joe de Aulochrome uit de koffer. Dit is een soort dubbele sopraansax, maar zo gemaakt dat je maar twee handen nodig hebt om dit ding te kunnen bespelen. Met deze saxofoon is het mogelijk om meerdere noten te spelen oftewel akkoorden te blazen.
Ook voor “Big Ben” het eerste stuk van de tweede set gebruikte Joe Lovano dit instrument. Gelukkig pakte hij voor zijn eigen compositie “Sound of Joy” de vertrouwde tenor weer. Dit stuk komt voor op de CD “Quartets Live” het is een echt Lovano stuk met vreemde wendingen en razend moeilijke ritmische passages. Voor het kwartet was dit gesneden koek want zij speelden het zonder enige moeite. Ook in het Bimhuis een geïnspireerde versie van “Spiritual”. Met het op Body and Soul gebaseerde “I’m All For You” van de gelijknamige CD en “Four In One” kwam er een einde aan het Bimhuis concert. Niet zonder toegift, dat werd het ingetogen gespeelde “My Little Brown Book” van de hand van Billy Strayhorn.
Twee prachtige concerten die allebei waren uitverkocht. Het Joe Lovano kwartet ontving in beide gevallen een staande ovatie. Geheel terecht, dit is jazz zoals jazz behoort te klinken. Joe gaat ver terug en kent zijn roots, daartegen kijkt hij ook vooruit en schuwt het experiment niet. Zijn concerten zijn een soort overzichten van zijn verzameld werk maar geven ook een kijkje in de jazzgeschiedenis. Dit alles gespeeld met 100% inzet en liefde voor de muziek. Dat hoor je en dat voel je. Een Joe Lovano concert is daardoor een ultieme muziek beleving.
Line Up:
Joe Lovano “ tenorsax, altklarinet & Aulochrome
James Weidman “ piano
Dennis Irwin “ bass
Otis Brown III “ drums
Luister- en kooptips:
 Streams Of Expression Joe Lovano |  Joyous Encounter Joe Lovano |  I'm All For You Joe Lovano/Gunther Schuller |
Websites:
Joe Lovano
James Weidman
Obthree