Onderwerp: DANS, MULTIMEDIA
22 November 2006
Australian Dance Theater met Held
Door Mieke Kreunen met foto's van Lois Greenfield (tenzij anders vermeld).
Klik op de foto's voor vergroting.
'Held' is een dansvoorstelling waarin tegenover de actie en bewegingen van choreograaf Garry Stewart de stills van fotograaf Lois Greenfield de hoofdrol spelen. Terwijl het publiek de zaal binnen stroomt is Greenfield al aan het werk te zien terwijl ze portretten maakt van de dansers die achteloos terwijl ze rond kuieren voor haar poseren. De beelden worden getoond op twee enorme monitoren die links en rechts op het podium staan opgesteld. Als de muziek begint wordt duidelijk hoe de fotograaf en de dansers zich tot elkaar verhouden: de dansers maken sprongen en precies op het zweefmoment maakt Greenfield een foto met behulp van twee enorme flitsers tussen de coulissen. Adembenemende beelden verschijnen op de monitoren waarbij de dansers als het ware gewichtloos in het luchtledige lijken te zweven. Eerst worden ze één voor één in beeld gebracht maar gaandeweg zien we steeds meer dansers die elkaar in die 'gewichtloosheid' ontmoeten. Door de belichting en de korte sluitertijd worden messcherpe opnames gemaakt waarbij duidelijk is dat Greenfield de kamikaze-achtige bewegingen van Stewart goed moet kennen om dit soort stills te kunnen maken. Later in de voorstelling zal Greenfield gebruik maken van stroboscopisch licht voor haar stills waardoor de bewegingen op een andere indrukwekkende wijze worden vastgelegd. Beelden van veelarmige godinnen en wonderlijke figuren verschijnen op de monitor. Ook komt er een scene waarbij de dansers allemaal gekleed zijn in kanten ondergoed en de beelden op de monitor close-ups laten zien van zwarte kant op huid van de lichamen die in elkaar gekronkeld worden totdat niemand meer kan onderscheiden welk lichaamsdeel precies bij wie hoort. Dat alles gaat gepaard met heftige techno muziek.
Tussen de scènes met de stills zien we intermezzo's met andere accenten in de dans zoals het deel waarbij de dansers begeleid door een enkele piano bewegen op een nagenoeg verduisterd podium dat om de paar seconden wordt verlicht door lichtflitsen. In het volgende onderdeel zijn dat geen 'gewone' lichtflitsen meer maar stroboscopische sequenties waardoor het effect nog mooier wordt. Erg mooi vond ik ook de scène waarin een soort tableuax vivants werden gemaakt door de dansers die veranderden in een volgend tableau terwijl op de achtergrond videobeelden te zien waren waarin het 'normale' tempo zichtbaar wordt.
Niet alleen het flitslicht en de stroboscoop spelen een rol in de voorstelling want ook kleur is een belangrijk ingrediënt in de voorstelling van deze bijzondere dansgroep. Soms manifesteren die zich door de spots die op het podium staan en soms door de kleuren die op de monitoren verschijnen. Ook geprojecteerd licht op de vloer legt accenten in de dans of op bepaalde dansers waar de toeschouwer nauwelijks omheen kan. Maar centraal element blijft de bijzondere choreografie van Garry Stewart. Niet alleen werkt hij met veel sprongen in zijn werk maar ook met hele gecompliceerde groepsdynamiek waarin ogenschijnlijk chaotische taferelen bij nader inzien nauwkeurig geregisseerd blijken te zijn.
Waar de fotograaf eerst vooraan op het podium haar beelden maakte, doet ze dat aan het einde van de voorstelling vanaf de achterkant van het toneel waardoor de dansers niet lijken te zweven in een luchtledig tegen een neutrale achtergrond maar ineens te zien zijn in relatie tot de hoofden van de toeschouwers op de eerste paar rijen. Gewichtloosheid verandert in grote sprongkracht door deze wijziging van perspectief. Heel bijzonder!
De voorstelling duurt een goede vijf kwartier en dat is niet lang maar de hele tijd zit je wel op het puntje van je stoel te kijken en te luisteren naar al het moois dat er op het toneel te zien is. “Held is onschuldig en arrogant, grof en poëtisch, elegant en punk, is gisteren en postapocalyptisch, minachtend en verduiveld sexy. Dit is buitengewone kunst!", schrijf een Australische krant naar aanleiding van het Adelaide Festival waar ADT optrad. Daar kan ik het alleen maar mee eens zijn. Ook trouwens met de aanbeveling dat je ze moet gaan zien als ze in je buurt zijn. Dat gaat nog gebeuren voor de mensen in Alphen aan den Rijn en Groningen want daar is de voorstelling nog te zien op respectievelijk 23 en 25 november. (kijk hier voor de speellijst).
Australian Dance Theatre - website
Lois Greenfield - website