Onderwerp: MUZIEK, WERELDMUZIEK
29 Oktober 2006
Marcos Valle Jet-Samba tijdens Amsterdam Dance Event
Door Marina den Hartog met foto's van Bob van Markesteijn (klik foto's voor
vergroting). Gezien in het Bimhuis op 19-10-2006
Het Bimhuis ziet er heel anders uit dan we gewend zijn. Alle stoelen zijn uit de zaal verwijderd. Overal liggen kussens. Het concert van vanavond maakt deel uit van het “Amsterdam Dance Event” (19-21 oktober). Geprobeerd is om de gebruikelijke inrichting te vervangen door een loungesfeer. Dat is redelijk gelukt, maar het blijft wennen als je de zaal goed kent.
Marcos Valle, geboren in Rio de Janeiro in 1943, is een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Braziliaanse muziek, de MPB (Música Popular Brasileira). Hij behoort tot de tweede generatie bossa nova-artiesten. Vanaf zijn debuut in 1963 wordt hij gezien als de opvolger van Tom Jobim. Al snel heeft hij internationale bekendheid verworven. In 1966 brak hij door in de VS met de hit “So Nice” (“Samba de Verão”). Rond 1980 werd zijn muziek ontdekt door dj’s in Londen. Zijn muziek, een mix van bossa met invloeden uit andere eigentijdse stijlen, past perfect in de clubscene. Het concert begint anders dan we verwachten. Alleen de concertvleugel en een drumstel staan op het podium, terwijl de groep van Marcos Valle volgens het programma uit zes personen bestaat. Een bescheiden man loopt het podium op. Hij neemt plaats aan de vleugel en begint fantastisch te spelen. Prachtige, sfeervolle muziek klinkt door de zaal, maar dit hadden we niet verwacht. Wie is deze man? Hij was niet aangekondigd en vertelt ook niet wie hij is. We horen het ene na het andere schitterende nummer. Het is adembenemend. Tot slot speelt hij een stuk met fragmenten uit het bekende “Consola 夋o”. De zaal is enthousiast maar ook verwonderd, want waar blijft de artiest waarvoor ze gekomen zijn?
Na een korte pauze waarin het podium opnieuw wordt ingericht, verschijnt Marcos Valle met zijn band. Ze spelen twee instrumentale nummers, “Selva de Pedra” en “Jet-Samba” van Valles laatste cd die eveneens “Jet-Samba” heet en in Brazilië bekroond is als beste cd van het jaar 2006 in de categorie instrumentaal. Valle vertelt dat we eerder vanavond geluisterd hebben naar Philippe Baden Powell, ja inderdaad... een zoon van de beroemde gitarist Baden Powell, zo horen we later in de pauze!
De eerste twee nummers klinken nogal braaf. Vervolgens gaat het gelukkig meer swingen. Het nummer “Bar Inglês” dat ook op de cd “Nova Bossa Nova” (1998) staat, is een mooie combinatie van bossa met een stevige funky beat. De sfeer komt er nu goed in. Zeker als we “Samba de Verão” horen, waarmee hij in de jaren zestig in de VS in de hitlijsten kwam. Het klinkt allemaal even perfect. De musici spelen stuk voor stuk fantastisch. De blazers zijn ook als ze samen spelen ongelofelijk zuiver. De drummer en bassist zijn geweldig. En Marcos Valle is ontzettend geroutineerd en heeft alles zo enorm onder controle, dat het eigenlijk een beetje weinig emotie heeft en bijna te gladjes wordt. Intussen heeft zangeres Patricia Alvi zich bij de musici gevoegd. Haar zang is aanvankelijk nauwelijks hoorbaar. Ze voegt niet echt veel toe en lijkt vooral een decoratief element. Haar stem wordt niet goed versterkt en klinkt vaak schel en iel. Jammer, want er zijn zo veel goede zangeressen in Brazilië.
Valle vertelt dat hij regelmatig nummers schrijft met bekende Braziliaanse musici. Met Joyce, een Braziliaanse zangeres die vier maanden geleden in het Bimhuis optrad, heeft hij “Valeu” geschreven. We herkennen in dit nummer duidelijk haar stijl. Zangeres Alvi klikt nu ook beter. In dit nummer speelt zanger, pianist, gitarist Valle af en toe stukjes op een melodica, een toch wel wonderlijk blaasinstrumentje met toetsen dat af en toe een beetje klinkt als een accordeon. Het nummer “Não tem nada não” heeft hij gecomponeerd met João Donato en Eumir Deodato, eveneens grote bekenden in Braziliaanse muziekgeschiedenis. Het is heerlijk om naar te luisteren.
In het tweede gedeelte van het concert geeft Valle een toelichting op de muziek die hij hoorde toen hij vijf, zes jaar oud was, de “baião”, een ritme uit het noordoosten van Brazilië. Valle heeft zich bij het nummer “Campina Grande” laten inspireren door Luiz Gonzaga die met zijn “sanfona” (accordeon) de muziek uit deze streek in heel Brazilië populair heeft weten te maken.
Ook vertelt Valle over “Beco das Garrafas”, in het begin van de jaren zestig de “tempel” van de bossa nova in Copacabana (Rio de Janeiro). Herinneringen aan deze periode hebben geleid tot de compositie “Esperando o Messias”. We horen nog een aantal bekende nummers, zoals “Crickets Sing for Anamaria” (“Os Grilos”) waarin de drummer soleert met een prachtige samba batucada. Het is mooi concert, maar het komt wel een beetje steriel over. Niettemin is het zeer indrukwekkend wat deze grote artiest en de uitstekende musici ons hier in het Bimhuis voorschotelen.
Bezetting:
Marcos Valle “ zang, keyboard, gitaar
Patricia Alvi “ zang
Jessè Sadoc “ trompet, fl ¼gelhorn
Renato Franco “ fluit, sax
Mazinho Ventura “ basgitaar
Adal Fonseca “ drums