Onderwerp: TONEEL
3 September 2006
Macbeth
Door Carol Greenshields met foto's van Berbera van den Hoek (klik voor vergroting)
De hamvraag: Wil ik nou eigenlijk weer gaan kijken naar een Shakespeare uitvoering die mij helemaal terugbrengt naar mijn schooltijd en de dagen waarin we de complexe taal van Shakespeare moesten doorspitten?
De locatie is de tuin van de orangerie grenzende aan het prachtige Kasteel Duivenvoorde te Voorschoten. De nieuwe eigenaren hebben hun tuin opengesteld voor een voorstelling van Macbeth door Illyria, een theatergezelschap uit Engeland dat bestaat uit 2 vrouwen en 3 mannen.
Tegen 8 uur gaan de picknickmanden dicht en de wijnglazen worden hervuld. Dan rinkelt het belletje om de voorstelling te openen. Het begint met een gepassioneerde toespraak van Elske van Holk-van Eysinga, zij is degene die alles heeft georganiseerd vanuit STET Stichting The English Theatre (i.o.). Vervolgens geeft zij het woord aan Ellis van Maarseveen, oprichtster van TUSK een theaterpromotie bureau dat engelstalig toneel organiseert in Den Haag en omstreken.
Ellis brengt het publiek tot een wonderbaarlijke stilte en leest de eerste act voor in het Engels. De drie kakelende heksen komen als eerste het kleine houten split level podium op, twee vrouwen en een man. De timing is vanaf het begin van de eerste van de vijf acts perfect. Soms is de timing zo nauwkeurig dat wanneer een nieuw personage het podium op komt, je niet merkt dat diezelfde persoon zojuist was verdwenen van het podium om daarna op te duiken in een andere kostuum met een andere rol en in veel gevallen ook met een andere stem. Schitterend, een bijzonder, snel en aparte stijl met professionalisme uitgevoerd.
Gezien het gehalte Engels sprekenden in het 350 man sterke publiek gaan de humoristische ondertonen niet voorbij maar een extra twist is het sporadisch gebruik van een Nederlands woordje of zinnetje tussen de ‘shakespearian proses’ door. Garantie om een lachje te krijgen van het tweetalig publiek.
De uitstekende timing van de groep die zo ongeloofelijk op elkaar is ingespeeld, laat zien hoe een man een vrouw wordt, een vrouw een kind, vervolgens weer een soldaat enz enz tot de hilariteit van het publiek; de rolverdeling is perfect en de tijd die nodig is voor het omkleden is altijd precies goed.
Tijdens een korte pauze komt een van de acteurs verkleed als servant het publiek vermaken, dit doet hij vervolgens weer als we terugkomen na 15 minuten pauze. Hij speelt met het publiek en krijgt iedereen aan het lachen door zijn snelle improvisatie en durf, gemengd met een paar goocheltrucjes en simpele moppen.
De tweede helft begint met act 4 en iedereen gaat weer enthousiast stilzitten voor een wederom super uitvoering van acts 4 en 5. Iedereen luistert en kijkt in stilte, de kille avondlucht zorgt ervoor dat de stemmen helder en duidelijk zijn, terwijl iedereen bibberend van de kou de jassen en dekens steeds dichter naar zich toe trekt. In de tweede helft wordt er ook in komische harmonie gezongen door de heksen, begeleid door instrumenten; ook dit talent ontbreekt niet. In de laatste scene is er een prachtig geoefend zwaardgevecht met de volledig doorgedraaide Macduff, die een indrukwekkend einde maakt aan Macbeth. Zelfs de serieuze en gruwelijke stukken kregen een extra komische noot wanneer er bijvoorbeeld een “lichaam” van het podium naar achteren rolde en vervolgens de acteur omgekleed en wel weer verscheen in de
volgende rol!
Tijdens de voorstelling is alles in stilte ervaren en zelfs na het einde van een act wordt er weinig geapplaudiseerd. Dit wordt helemaal ingehaald aan het einde wanneer er een terechte staand ovatie onstaat voor de kunst van deze 5 getalenteerde spelers.
Het antwoord (op de hamvraag): JA!
Illyria - website
TUSK (Ellis van Maarseveen) - website