Onderwerp: MUSICAL
1 September 2006
The Wiz: Meer dan een eeuw oud en nog steeds actueel
Door Mieke Kreunen
De Nederlandse musical The Wiz is gebaseerd op de succesvolle film met Diana Ross en Michael Jackson en beleeft op 9 september a.s. in het Beatrixtheater in Utrecht de Europese première.
Zoals bij ons Nijntje, Puk van de Petteflet en Alfred Jodokus Kwak onderdeel uitmaken van het Nederlandse opgroeien, zo is The Wizard of Oz een vast onderdeel van de jeugd van Amerikaanse kinderen. L. Frank Baum schreef het verhaal in 1900 en het was meteen een groot succes. In 1903 ging dan ook de eerste musical gebaseerd op het boek in première op Broadway met een script van Baum zelf. In 1939 werd het verhaal voor het eerst gefilmd met Judy Garland in de hoofdrol. Hoewel het nummer 'Somewere over the rainbow' een grote hit was gold dat in eerste instantie niet bepaald voor de film. In 1956 least CBS de rechten en vanaf dat moment wordt de film jaarlijks vertoond op de nationaliteit TV en is meteen razend populair. Dat gaat zover dat Amerikaanse TV-kijkers van nu hele stukken van de tekst uit hun hoofd kennen. Bijvoorbeeld Dorothy's opmerking tegen haar hondje: "Toto, I don’t think this is Kansas anymore" werd letterlijk geciteerd door president Bush die bij een bezoek aan een platgebrand stukje Los Angeles na de rellen tegen iemand zei: "Uh, I don’t think this is Kansas anymore". Niet erg empathisch maar wel een bewijs van de verankering van The Wiz in het Amerikaanse culturele bewustzijn.
In 1975 ging er een tweede gemoderniseerde musicalversie - waarin alle rollen werden gespeeld door zwarte acteurs en dansers - in première op Broadway met ondermeer Sidney Lumet en Quincy Jones. De bekendste versie van The Wiz is de film uit 1978 met Diana Ross als Dorothy en Michael Jackson als vogelverschrikker. Het nummer 'A brand new day' stond wekenlang op nummer 1 in de hitlijsten.
Het verhaal wordt wel eens vergeleken met 'Alice in Wonderland', maar het boek van Baum kan daar in mijn ogen niet echt aan tippen. Het heeft niet de subtiliteit en de originaliteit die de verhalen van Lewis Caroll wel hebben. De films en de musicals van The Wiz daarentegen zijn nadrukkelijk briljanter dan het boek. The Wiz is een verhaal van zelf het heft in handen nemen, van ontmaskering van autoriteit, van ontdekken dat een hoop mensen zonder hersens een hoop praten en van mensen die je het bos in sturen omdat ze bezig zijn met 'het tellen van de kippen' (zoals Auntie Em en Uncle Harry altijd doen als Dorothy hun aandacht vraagt).
Dorothy's reis naar Oz is een overgang van de ene naar de andere levensfase. Dorothy moet er vertrouwen op haar eigen verstand en gevoel en ze vindt in Oz haar volwassenheid. Op die reis ontmoet ze allerlei wonderlijke figuren die symbool staan voor aspecten uit haar eigen ontwikkeling. Ze krijgt de middelen die haar daarbij ter beschikking staan (zoals de robijnrode schoentjes) uiteindelijk in haar macht en dat is toch dat je veel jongeren van nu ook zou wensen.
Wordt vervolgd...
The Wiz - website