Onderwerp: WERELDMUZIEK, POP-ROCK, MUZIEK, JAZZ
28 Juni 2006
Gilberto Gil blijft vernieuwen en kan nog jaren mee
Door Marina den Hartog met foto's van Berbera van den Hoek (klik voor groter)
Gilberto Gil e Grupo in Concertgebouw Amsterdam 25-6-2006
Het concert van Gil e Grupo op 25 juni in het Concertgebouw vormt de afsluiting van de negende editie van het Amsterdams Roots Festival dat op 17 juni van start is gegaan. Gilberto Gil en zijn musici dalen de trappen af naar het podium. Onmiddellijk klinkt er een enorm applaus en roffelt het publiek ter verwelkoming met de voeten op de vloer. Ondanks het WK-duel Nederland-Portugal zit de zaal bomvol. De band begint zonder aankondiging te spelen met Gil op elektrische gitaar. Met het openingsnummer dreunen reggaeklanken de zaal in.
Ik realiseer me meteen dat het toch wel heel bijzonder is dat Gilberto Gil in zo’n relatief kleine zaal speelt. Niet zelden treedt hij op voor tienduizenden, of zelfs honderdduizend mensen, zoals op 13 juli vorig jaar op de Place de la Bastille in Parijs het geval was. Het Concertgebouw is een eigenlijk beetje onhandig voor dit soort muziek, want het zit er dik in dat het publiek niet stil kan blijven zitten en wil dansen. De band is zeer geroutineerd; het lijkt allemaal vanzelf te gaan. Het ene nummer gaat naadloos over in het andere. Met een enkele aanwijzing van een zeer relaxte en goedgehumeurde Gil, weet iedere musicus precies wanneer hij een extra accent kan leggen. Het is een goede geoliede machine die bruist van de dynamiek!
Na een paar nummers stelt Gil de bandleden voor en zingt vervolgens het Beatle-nummer “Imagine” in het Engels. Hij voert dit nummer ook vaak uit in het Portugees met het volgende refrein: “Você pode dizer que sou um sonhador, mas não sou o único. Espero que um dia você se junte a nós, e o mundo ser ¡ uma coisa só”. Dat vind ik persoonlijk veel mooier, maar daar heeft hij vanavond helaas niet voor gekozen. Gil laat bij dit nummer goed horen wat een prachtige, warme stem hij heeft. Zijn bereik is enorm, ook in de hoogte. Intussen is de beetje stijve sfeer verdwenen en wordt het steeds levendiger in de zaal. Er staan mensen in de zijpaden te dansen. Dit is nog maar het begin van een ongelooflijk swingend concert! Het is natuurlijk ook een beetje wonderlijk om stil te zitten bij zo’n spektakel.
Het is reggae wat de klokt slaat. “Estrela” begint met fraaie ijle zang van Gil, waarna de band het nummer verder gaat inkleuren. Het wordt gevolgd door “Positive vibration”, afkomstig van Gils cd “Kaya N’Gan Daya” met vrijwel uitsluitend nummers van Bob Marley. De zaal gaat uit z’n dak! Het is bijzonder dat er waardering is voor de Engelstalige uitvoeringen. Toen Caetano Veloso “ tijdgenoot en zielsverwant van Gil “ anderhalf jaar geleden in de Heineken Music Hall optrad en veel oude Engelstalige pop zong, was het afkeurend gefluit en geschreeuw niet van de lucht. Nu vindt de zaal het prachtig. “Vamos fugir” begint met een spannend intro van de bassist. Een groot deel van het publiek zingt het refrein mee. Aan het einde van het nummer demonstreert Gil zijn danskunsten. Het is een flitsende performance. Wat een energie voor iemand die de volgende dag 64 jaar wordt! Maar daarover later.
In een ouder nummer uit de jaren zeventig geeft Gilberto Gil zijn band veel ruimte om solistisch aan de slag te gaan. Het bevat een mooi uitgewerkt instrumentaal gedeelte met een spannend vraag- en antwoordspel tussen de drummer en de percussionist. Zo langzamerhand zit bijna niemand meer op z’n stoel. “Toda menina baiana” wordt ingezet. Het is bij de eerste klanken al herkenbaar. Gil begint het nummer door de zaal zijn woorden te laten herhalen: ... Lisboa - Ana - Havana - Ia “ Bahia. Voor mij is dit misschien wel een van zijn mooiste nummers. Het klinkt weergaloos. Iedereen danst!
Het lijkt alsof dit het laatste nummer is. Gil e Grupo verdwijnen van het podium, maar dat is van korte duur. Als ze terugkomen zingt een groot deel van het publiek “Parabéns para você”, ofwel de Braziliaanse variant van “Lang zal ze leven”. Gil haakt er onmiddellijk op in en zet “ met een reggae-beat “ “When I’m 64” in! Hij is maar 8 dagen jonger dan Paul McCartney, die dit nummer al aan het einde van de jaren vijftig voor zijn vader heeft geschreven en op 18 juni 64 jaar is geworden. Gilberto Gil lijkt echt aan de zaal te vragen “Will you still need me, will you still feed me, when I’m 64?”. Nou daar hoeft hij niet bang voor te zijn. Hij komt over als een jonge hond en is nog totaal niet uitgeblust. Integendeel. Hij bruist van de energie en heeft er overduidelijk veel lol in om op te treden.
Er komt nog een uitgebreide toegift met onder andere het bekende “Esperando na janela” waarbij het publiek, als Gil zwijgt, hele teksten meezingt. Het concert wordt besloten met “Balé de Berlim”, een samba die hij speciaal gecomponeerd heeft voor de World Cup 2006 waar deze weken in Berlijn om wordt gestreden.
Zoals bij een klassiek concert gebruikelijk is dat de solisten bloemen ontvangen, zo krijgen nu alle artiesten enorme boeketten aangeboden door de medewerkers van het Concertgebouw. Het ziet er allemaal ineens heel serieus uit. Een beetje vreemde overgang omdat de sfeer totaal verandert, maar daar weet Gil een leuke draai aan te geven. Hij haalt bloemen uit zijn boeket en gooit ze stuk voor stuk “ onder luid gejuich “ de zaal in, om het publiek vervolgens het restant, een klein boeketje, aan te bieden. Wat is die Gil een leuke man. Het was, mede door de brave entourage, een beetje saai aan het begin van het concert, maar binnen de kortste keren wist hij de zaal volledig te bespelen en werd het een swingende boel. Gilberto Gil kan als artiest nog jaren mee.
Gilberto Gil is niet alleen een van de bekendste popsterren van Brazilië, ook vervult hij al jaren allerlei politieke functies. Hij maakte onder andere deel uit van de gemeenteraad van de stad Salvador (da Bahia) en is sinds januari 2003 minister van Cultuur in het kabinet van de socialistische president Luiz In ¡cio “Lula” da Silva. Het gerucht gaat dat hij bereid was minister te worden, mits hij daarnaast kon blijven optreden. Gelukkig is dat goedgekeurd!
Gilberto Gil - website
Bezetting:
Gilberto Gil “ zang/gitaar
Sergio Chiavazzoli “ gitaar
Arthur Maia “ basgitaar
Gustavo di Dalva “ percussie
Jorge Gomes “ drums
Cl ¡udio Andrade “ keyboards
Bern Gil “ gitaar