Onderwerp: LOCATIETHEATER, OEROL, FESTIVAL
22 Juni 2006
OEROL: Drive van Odd Enjinears
Door Mieke Kreunen
Odd Enjinears is een groep theatermakers die zich gespecialiseerd hebben in gebruikmaking van vergeten techniek en machineriëen. De installaties die ze bouwen spelen net zo'n belangrijke rol als de mensen in de voorstelling. Ze noemen het zelf 'elementaire beeldenpoëzie met een rauw randje' en ik kan wel een beetje begrijpen wat daarmee bedoeld wordt nu ik hun voorstelling heb gezien.
Als we het Geitenpark in Midsland betreden vallen meteen de enorme ingewikkelde installaties op die op het podium staan opgesteld met erachter een enorm projectiescherm. De installaties blijken huisjes te zijn, of liever gezegd industrietjes, van een stadje. Het zijn nijvere types, de bewoners. Eentje houdt zich bezig met het witwassen van de strepen op de weg die hij zorgvuldig weer teruglegt nadat hij vanaf zijn ligautootje exact heeft bepaald waar. Nummer twee heeft een wonderlijk soort wasserij waar strijkijzers, stoom, water en schalen een belangrijke rol spelen en een derde drijft een papierstansfabriekje waarbij het nauw luistert of het allemaal precies goed is want dat wordt met een loep gecontroleerd. Alle afval van papier gaat in de shredder en ligt op een grote hoop onder het huisje. Grappig is dat alle fabriekjes niet alleen bewegen aan alle kanten maar ook geluid maken in hun productieproces. Bovendien verplaatsen alle bewoners zich in een elektrisch aangedreven karretje waarin ze driftig rondrijden en die kennelijk ook het middel zijn om contact te maken met elkaar.
Een vreemdeling in een lange jas met een hoed komt na een lange reis - gesymboliseerd door een loopband - in het dorpje terecht. Zij heeft een sneeuwbol bij zich, veilig opgeborgen in een tasje aan haar been. Ze probeert contact te maken met de mensen maar die houden dat af. Sterker nog, ze jagen haar op en benaderen haar op dreigende wijze in hun snelle wagentjes. Wel bieden ze haar een huisje aan maar dat zit vol met boobytraps. De vreemdeling probeert in te blenden in het ritme van de anderen, eerst aarzelend en daarna zekerder van zichzelf maar de anderen geven geen gehoor. Sterker nog, als de vreemdeling de huisjes van de anderen nadert dan klinkt een waarschuwend zoemgeluid: pas op! Steeds eerder klinken die geluiden, totdat ze helemaal vast zit en geen kant meer op kan. Wat zal de vreemdeling doen? Toegeven of niet? Deze vreemdeling niet. Die blijkt te beschikken over een eigen karretje waarop de loopband is gemaakt. Ze is de bewoners te slim af met haar karretje. Als ze opnieuw het huisje waar ze eerder in de val liep betreedt dan is ze de bewoners met hun listigheden voor. Als bewijs van haar vriendschap biedt ze hen de sneeuwbol aan. Ze krijgt een stapel rafels uit de shredder terug. Dat is het begin van een eigen fabriekje: voor een sneeuw. Ze begint te knippen in een regelmatige cadans terwijl de andere bewoners met open mond toekijken hoe het ondertussen overal begint te sneeuwen.
De installaties en machines van Drive zijn houtje-touwtje gemaakt en dat is aandoenlijk. Waar hightech vaak vervreemdend werkt werkt lowtech vertederend. Er is overduidelijk met liefde gewerkt aan het decor dat eigenlijk een aparte speler is op het toneel zoals ik eerder al zei. Het verhaal is recht toe recht aan en daarmee ook voorspelbaar. Het is de techniek die voor de verrassingen zorgt in deze voorstelling, niet de emoties of diepgang van het verhaal. Desalnietemin hebben wij en vele anderen er met plezier de voetbalwedstrijd van het Nederlands elftal voor laten schieten en daar geen spijt van gekregen. De voorstelling is na Oerol nog te zien op het Straatfestival Vlissingen, het Over het IJ Festival en bij Theater op de Markt in Hasselt (B). Kijk hier voor de exacte speellijst. Odd Enjinears - website Concept, Beeld & Spel Geert Jonkers (artistieke leiding), Josephine Broekhuizen, Tristan Kruithof Regie en Spel Claire Fleury