Onderwerp: TONEEL, FESTIVAL
12 Juni 2006
The last supper van Reckless Sleepers
Door Mieke Kreunen
Eén voor één worden de bezoekers binnengelaten in de theatertent. Binnen worden we opgewacht door een man met een champagnekoeler vol nummertjes. De bedoeling is een nummertje te trekken. Ik heb 122. Dat bepaalt mijn plaats aan de tafel of 'on the deathrow'? Er zijn 39 plaatsen aan de tafel die zich gaandeweg vult. Eenmaal gezeten worden we allervriendelijkst te woord gestaan door een 'ober' die ons komt vragen of we een glas wijn willen of misschien water. Op de achtergrond klinkt een relaxt lobby-muziekje. 'The last supper' gaat over doodgaan en laatste statements.
Doodgaan is een moment in een mensenleven. Soms is het memorabel omdat het met grandeur of gepast drama gedaan wordt en soms is het te banaal voor woorden en is het bijna genant om een zo gewichtig moment zo platvloers te laten passeren. Veel mensen weten niet wanneer ze zullen gaan maar de mensen 'on death row' weten wel. Dat is een twijfelachtig genoegen waarbij er eigenlijk maar één voordeel te bekennen valt: je mag kiezen wat je wilt eten, net als toen je als kind jarig was. Dat is de enige keus die je nog overblijft nadat je samenleving alle relevante keuzes al voor je gemaakt heeft en heeft besloten dat jij maar ten einde gebracht moet worden.
Als iedereen zijn/haar plek heeft ingenomen steken onze twee gastheren en gastvrouw van wal met een opsomming van laatste uitspraken van bekende mensen. De uitspraken zijn genoteerd op papiertjes en zodra een uitspraak is geciteerd wordt het door degene die het citeert opgegeten en verteerd. Verwerkt, letterlijk! Ik luister verwonderd naar de laatste woorden van de groten der aarde: Elvis, Einstein, Jeanne d'Arc, Jesus, Ludwig van Beethoven, Newton, Copernicus, Picasso, Dali, JFK, Timothy Leary, Rasputin, Marie Antoinette, Eva Braun, Nostradamus, Andy Warhol en nog veel meer mensen. Hoe groot sommigen ook waren. er zijn er bij die op onbeduidende wijze uit het leven stapten zonder 'famous last words' achter te laten. John Lennon bijvoorbeeld kon alleen maar roepen: "I'm shot, I'm shot". Marie Antoinette sprak onderweg naar de guillotine de legendarische woorden: "Let them eat cake!" Anderen voorzagen dat ze nog lang geciteerd zouden worden en maakten er iets heel prachtigs van. De stroom citaten van de beroemdheden wordt met enige regelmaat onderbroken door het afroepen van een naam op de death row. De naam krijgt een nummer en bij dat nummer hoor een mens die we allemaal kunnen zien omdat diegene bij ons aan tafel zit. Hij/zij krijgt de gewenste laatste maaltijd voorgeschoteld. Mmm creepy. Mijn nummer is de tweede die wordt afgeroepen voor een laatste maaltijd. Het is gebakken lever met ui, en zo te ruiken lekker warm. Yak, ik eet geen vlees, laat staan orgaanvlees en ook de geur ervan staat me tegen, zeker met die hitte. Ik ben even helemaal in beslag genomen door het idee dat ik het bord zo ver mogelijk bij me vandaan moet zien te krijgen. Ook anderen uit het publiek krijgen de maaltijden van 'hun keuze' variëren van zeer copieuze diners tot bordjes fruit of een taart met kaarsjes. Er zijn er ook laatste maaltijden met niks... Het was bizar. Meer een performance dan een voorstelling. Het was grappig om te zien wat mensen al dan niet deden met het eten dat ze voorgeschoteld kregen. Sommigen keken het nauwelijks aan, anderen (ik) schoven het van zich af en weer anderen begonnen zich heerlijk tegoed te doen. De vrouw die de taart kreeg blies de kaarsjes uit en begon toen lekker aan haar taart. Opmerkelijk was wel dat toen de performance over was iedereen begon te eten die dat voorheen niet deed. Wat ik ervan vond? Tja, dat is lastig. Ik vond het concept intrigerend en spannend. Mijn verwachtingen waren hooggespannen na het begin waarbij we allemaal als gelijken aan tafel zaten: publiek en performers. Misschien was het de hitte wel die er de oorzaak van was dat de performance toch vooral bij de performers bleef en er toch minder dan ik verwacht had contact was met het publiek. Of was het de weerzin voor de dood en wat ons daarbij allemaal te wachten staat die de weerstand veroorzaakte die ik voelde? Ik weet het niet. In ieder geval heb ik zelden zo'n merkwaardig diner meegemaakt als The last supper. Reckless Sleepers - website