Onderwerp: WERELDMUZIEK, MUZIEK, JAZZ

11 April 2006

Kippenvel bij Dhafer Youssef's Digital Prophecy

Door Mieke Kreunen

Wie in Tunesië geboren wordt speelt ud. Dhafer Youssef speelt dus ud en dat doet hij virtuoos. En op zijn ud speelt hij allerlei soorten muziek, traditioneel en niet traditioneel en al dan niet met electronica er bij. Maar dat is niet alleen wat deze man zo bijzonder maakt. Ik was indertijd al diep onder de indruk van zijn eerste cd 'Malak', die hij maakte met een internationaal gezelschap musici en die ik via een vriend te horen kreeg. De reden waarom ik zo onder de indruk was van deze man waren zijn zangkwaliteiten die je zelfs vanaf een CD nog rilling over je ruggegraat bezorgen. Zijn stem heeft een ongehoord groot bereik en is loepzuiver tot de hoogste tonen terwijl hij in de lagere registers een schitterend vol en fluweelzacht geluid laat horen. The Guardian schreef over Youssef's stem: "Elke keer als Youssef zijn mond open doet worden we getrakteerd op een geluid dat als het ware de echo van vervlogen eeuwen in zich meedraagt".

Op zondag 9 april trad Dhafer Youssef met zijn band op in het Muziekgebouw aan 't IJ met zijn band van Noorse muzikanten. Het is wel bijzonder dat een mediterraan muzikant als Youssef nou net in de Noorse scene van geïmproviseerde muziek moet terechtkomen want daar ontwikkelde zijn samenwerking met Eivind Aarset, Rune Arnesen en Audun Erlien (allen afkomstig uit Oslo) zich. Volgens Youssef lijkt het spel van de Noren wellicht in eerste instantie wat sereen en onderkoeld maar zit onder dat laagje een vulkaan van opgehoopte passie die hij in hen herkent. Dhafer Youssef's muziek heeft een onmiskenbaar Arabische origine maar wordt sterk beïnvloed door muziek uit allerlei andere delen van de wereld met name India en Europa. In het eerste nummer van het concert maken we meteen kennis met die fantastische stem waarbij hij ritme aanbrengt door met een hand tegen zijn eigen sleutelbeen te kloppen. Hij gebruikt zijn stem niet zozeer om te zingen maar als een instrument en doet dat met veel drama en expressie. Het komt uit zijn binnenste en vind zijn weg rechtstreeks naar de ziel van zijn publiek. De nummers die gespeeld worden tijdens het concert zijn vooral afkomstig van de laatste CD 'Divine shadows' waaronder '27th Century Ethos', 'Eleventh Stone' en 'Un Soupir Eternet', een nummer opgedragen aan een Noors meisje. Dat nummer begint met een schitterend fluisterend gezang van Youssef om zich vervolgens te ontvouwen tot een melancholisch weemoedig verhaal. Het publiek luistert ademloos.

  Hoewel de nummers hier en daar best jazzy klinken is het toch vooral het vrije en improviserend karakter van de muziek dat aan de jazz doet denken maar dan met een geheel eigen idioom. De magische en sympathieke aanwezigheid van Youssef doet je bijna vergeten dat er nog drie andere muzikanten op het toneel staan die er ook mogen zijn. Drummer Rune Arnesen is geen onbekende met de jazzscene en dat is te horen in zijn spel waarin hij vooral hele dikke brushes gebruikt. Bassist Audun Erlien is een drijvende kracht in de multiculturele muziekscene van Oslo en legt een schitterende ambient bodem onder Youssefs zang. Gitarist Eivind Aarset is een begenadigd gitarist die als toonaangevend wordt beschouwd binnen zijn generatie en een expert in het gebruik van electronica en dat laat hij horen ook. Alle heren hebben trouwens een hele batterij electronica om zich heen staan waar ze allerlei experimenten mee doen en de grenzen van opzoeken. In het begin laat de techniek ze een beetje in de steek maar het zouden geen improviserende musici zijn als ze daar geen mouw aan wisten te passen door dan maar akoestisch te spelen. Hoewel de grote zaal van het Muziekgebouw aan 't IJ niet vol zat waren het wel echte liefhebbers van Dhafer Youssefs muziek die waren gekomen dus zonder toegift kwam de band niet weg. Jammer genoeg was het experimentele begin van de toegift een beetje te veel voor een aantal oudere toeschouwers maar de rest van het publiek genoot met volle teugen. Na afloop liep het dan ook storm op het standje met de cd's bij de uitgang. Als je Dhafer Youssef nog nooit gehoord hebt kun je het nummer 'Iman' van hem beluisteren via de jukebox en denk ik dat je, net als ik, betoverd raakt door deze buitengewone Tunesische zanger. Line-up Dhafer Youssef - ud & zang Eivind Aarset - gitaar & elektronica Audun Erlien - elektische bas Rune Arnesen - drums CD bestellen?

Dhafer Youssef" >
Divine Shadows
Dhafer Youssef